Za oknem śnieg, a Tobie marzy się sauna? Lekarz odpowiada: dla kogo sauna to zły pomysł?

Po ciężkim dniu w pracy, po wysiłku, gdy wciąż jeszcze jest chłodno, sauna wydaje się znakomitą formą odprężenia. Zarówno sucha, jak i mokra ma bardzo wiele zalet. Kto, z powodów zdrowotnych – powinien raz na jakiś czas skorzystać z dobrodziejstw sauny, a kto z kolei powienien ją sobie podarować?

Serce i krążenie a sauna

Z sauny nie powinny korzystać osoby cierpiące na choroby układu krążenia. Chorzy po świeżym zawale serca, z niewydolnością krążenia, chorobą niedokrwienną mięśnia sercowego, z nieleczonym lub źle kontrolowanym nadciśnieniem tętniczym, niektórymi wadami serca (zarówno tymi wrodzonymi, jak i nabytymi) nie powinny korzystać z sauny. Kiedy nasze ciało przebywa w bardzo wysokiej temperaturze, jego układ krążenia zaczyna inaczej pracować. Rozszerzają się naczynia krwionośne w prawie całym organizmie i serce musi wykonać dużo większą pracę, aby doprowadzić krew do wszystkich narządów. Ponadto człowiek traci w błyskawicznym tempie dużo wody z organizmu i szybko się odwadnia, co również jest obciążające dla całego układu krwionośnego. Jednym zdaniem można napisać, że chore serce nie jest w stanie zapewnić odpowiedniej ilości krwi narządom podczas wysiłku, jakim jest seans w saunie.

Zaburzenia krążenia mózgowego. Z sauny nie powinny korzystać osoby po przebytych udarach – zarówno krwotocznych jak i niedokrwiennych. Fizjologiczny odruch na wysoką temperaturę, mimo odruchów zabezpieczających, może spowodować, że do mózgu może dotrzeć mniej krwi. U osób ze zmienionymi chorobowo naczyniami w mózgu może skończyć się to kolejnym udarem.

Problemy ze skórą, menstruacja i ciąża

Z jednej strony sauna wpływa korzystnie na skórę, oczyszcza ją, poprawia ukrwienie skóry, która dzięki temu jest lepiej utleniona, szybciej usuwane są z niej niekorzystne związki powstające w wyniku przemiany materii i toksyny. Z drugiej jednak strony choroby skóry o przebiegu ropnym czy wrzodziejącym są stanowczym przeciwwskazaniem do korzystania z sauny. Powody są dwa. Po pierwsze, chora osoba naraża inne osoby korzystające z sauny na zakażenie, po drugie przy wzmożonym krążeniu bakterie ze skóry i tkanki podskórnej mogą w dużych ilościach przedostać się do ogólnego krążenia i spowodować uogólnione zakażenie organizmu.

W ciąży nie należy korzystać z sauny, niezależnie od jej zaawansowania. Po pierwsze, organizm przyszłej mamy i tak działa na „wyższych obrotach”, ze względu na rozwijające się w jej brzuchu dziecko – dołożenie do tego wysokiej temperatury może przekroczyć możliwości organizmu. Po drugie, w ciąży zmniejsza się krzepliwość krwi – gdy dołożymy do tego rozszerzenie przez temperaturę naczyń krwionośnych, dużo łatwiej jest o krwawienie i może być ono dużo poważniejsze niż w temperaturze pokojowej. Po trzecie, w ciąży układ moczowo-płciowy kobiety narażony jest bardziej na infekcję, trudniej się takie infekcje leczy i mogą mieć one niekorzystny wpływ na prawidłowy rozwój dziecka.

Menstruacja – w tym przypadku zdania są podzielone. Z jednej strony sauna nasila krwawienie, z drugiej strony powoduje ukojenie przy bolesnych i męczących miesiączkach. Należy zachować rozwagę i odpuścić sobie korzystanie z sauny w dniu najbardziej nasilonego krwawienia. Kiedy krwawienie się zmniejsza, można pomału próbować korzystać z sauny – nie należy jednak przesadzać z intensywnością i wsłuchać się we własny organizm – jeśli krwawienie się powiększa, nie należy korzystać z sauny podczas miesiączki.

Cukrzyca, problemy z tarczycą, przeziębienie

Cukrzyca jest przeciwwskazaniem do korzystania z sauny tylko w przypadku, gdy nie jest leczona albo leczona jest nieodpowiednio (gdy poziomy cukrów są albo za wysokie, albo pod wpływem leczenia za niskie). W obecnych czasach prawidłowe leczenie cukrzycy pozwala diabetykom korzystać ze wszystkich zalet, jakie niosą za sobą seanse w saunie. Należy jednak pamiętać, że sauna, jako wysiłek dla naszego organizmu, może spowodować wykorzystanie większej niż zwykle ilości glukozy w organizmie, dlatego przed seansem należy spożyć odpowiedni posiłek oraz uwzględnić go przy dawkowaniu insuliny.

Choroby tarczycy, przysadki i inne choroby układu hormonalnego. Hormony tarczycy w nadmiarze powodują przyspieszony metabolizm i tachykardię – dołożenie do tego wysiłku fizycznego, jakim jest długie przebywanie w bardzo wysokiej temperaturze może spowodować niedokrwienie mięśnia sercowego czy zaburzenia rytmu serca.

Babcine rady, że podczas przeziębienia należy odpoczywać i porządnie się wygrzać, są jak najbardziej zasadne, jednak sauna to zbyt wysoka temperatura, która może przeciążyć i tak już wymęczony infekcją organizm.

Psychika i inne przeciwwskazania do korzystania z sauny

Lęk przed zamkniętą przestrzenią, czyli klaustrofobia, może wywołać napad paniki podczas korzystania z sauny, która jest zazwyczaj dość małym pomieszczeniem. W saunach mokrych lęk ten może być potęgowany poprzez duże ilości unoszącej się pary wodnej. Wiele źródeł podaje, że przeciwwskazaniem do korzystania z sauny są również takie choroby jak schizofrenia oraz choroba afektywna dwubiegunowa.

Choroby krwi, charakteryzujące się zaburzeniami krzepnięcia, takie jak hemofilia, małopłytkowość czy inne rzadsze niedobory czynników krzepnięcia są przeciwwskazaniem do korzystania z sauny. Wysoka temperatura może u takich osób spowodować lub zintensyfikować krwawienie.

Inne choroby, które są przeciwwskazaniem korzystania z sauny to jaskra (sauna może powodować wzrost ciśnienia wewnątrz gałki ocznej), padaczka (występujące zmiany w układzie autonomicznym podczas korzystania z sauny, może prowokować występowanie napadów padaczkowych), choroby nowotworowe (w przypadku chorób nowotworowych z sauny można korzystać dopiero po pięciu latach od wyleczenia).

Osoby leczące się z powodu chorób, które nie znalazły się na powyższej liście, powinny przed skorzystaniem z sauny skonsultować się ze swoim lekarzem prowadzącym.