Witaminy – kiedy, które i dla kogo?

W ciąży, w okresie przeziębień, na diecie – czy wiesz, jakie witaminy są ci wtedy najbardziej potrzebne? Nie warto bagatelizować sprawy, gdy organizm, dla zdrowia i lepszego samopoczucia, potrzebuje mocniejszej dawki konkretnej witaminy. Zatem ‒ kiedy, które i dla kogo?

Wszyscy wiemy, że organizm do prawidłowego działania potrzebuje zbilansowanej dawki witamin. Są jednak sytuacje, takie jak: ciąża, okres odchudzania czy spadek odporności organizmu, które sprawiają, że rośnie zapotrzebowanie na konkretne witaminy. Bez nich organizm przestanie odpowiednio pracować! Na szczęście można się na to przygotować. Wystarczy tylko wiedzieć, kiedy deficyty na określone witaminy rosną w najszybszym tempie.

Gdy masz słabą odporność

Wit. D

Całoroczna suplementacja witaminą D poprawia w świetle badań naukowych odporność układu oddechowego. W jeszcze lepszym świetle witaminę przedstawił zespół ekspertów z Massachusetts General Hospital. Najbardziej narażone na przeziębienia są właśnie osoby z niedoborem tej witaminy – przyznali naukowcy.

Wit. C

Choć witamina C nie zabezpiecza według ekspertów przed atakiem infekcji, to jednak przydaje się w okresie przeziębień, bo przyspiesza leczenie, tym samym skracając czas kuracji.

Gdy dokucza ci zmęczenie

Wit. D, E, B

Po całym dniu nie masz nawet siły, żeby obejrzeć wieczorem ulubiony serial w telewizji? Być może warto się przebadać i sprawdzić, czy to nie skutek braku witaminy D, E i B. Niedobór tych witamin to jedna z częstszych przyczyn znużenia. Zdradzimy jednak, że najbardziej niechlubne zasługi ma w tym witamina D. Jej brak aż u 77,2 proc. pacjentów powodował zmęczenie – wynika z przeprowadzonych badań.

Gdy masz kłopoty z pamięcią

Wit. B12 i wit. E

Jeśli męczą cię niepozałatwiane z powodu zapominalstwa sprawy, to być może jest temu winny deficyt witamin. Witamina B12 poprawia wydajność pamięci, a witamina E aż o 19 proc. spowalnia postęp choroby Alzheimera. Niestety, w przypadku chorych na Alzheimera potrzebne są dodatkowe badania, które ustalą, czy bezpieczne jest codzienne przyjmowanie dużych ilości witaminy B12 ‒ twierdzi prof. G. Marshall z Uniwersytetu Harvarda.

Gdy palisz papierosy

Wit. D

Papierosy zubażają rezerwy witaminy D w organizmie – ustalili duńscy naukowcy. Żeby zapobiec osteoporozie, palacze powinni więc wspomagać się tą witaminą. To jednak niejedyna zasługa witaminy D dla organizmu palacza. Grono ekspertów z Brigham and Women’s Hospital w Bostonie twierdzi, że może mieć ona działanie ochronne przed szkodliwymi dla funkcji płuc skutkami palenia tytoniu.

Wit. C

Jak niebezpieczne jest palenie dla krążenia ‒ wiemy (więcej tutaj). Japońscy naukowcy dostrzegli natomiast znaczną poprawę wydolności krążeniowej wśród osób palących papierosy po zażyciu przez nich dużej dawki witaminy C. Od razu jednak zastrzegli, że wyniki eksperymentu dowodzą, jak groźne jest dla zdrowia palenie, a nie co robić, aby uczynić palenie zdrowym. Palacze – nie szukajcie więc wymówki dla swojego nałogu.

Witamina C ma dla palaczy jeszcze jedną ważną zaletę. To skuteczny przeciwnik w starciu z wolnymi rodnikami, jednym z głównych składników dymu papierosowego, które przyczyniają się do rozwoju nowotworów, zaburzeń krążenia, miażdżycy czy starzenia się.

Wit. E i A

Jeśli chodzi o zapobieganie starzeniu, to palaczom przyda się też dodatkowa dawka witamin E i A. Wśród palaczy ubytek witaminy E jest aż dwa razy szybszy, w związku z tym ryzyko uszkodzeń skóry pod wpływem produkcji wolnych rodników w skórze i uszkodzeń DNA komórki jest nasilone.

Gdy jesteś w ciąży lub gdy planujesz ciążę

Wit. D

Niezależnie od rasy czy sposobu odżywiania każda kobieta przez cały okres ciąży powinna przyjmować witaminę D ‒ podsumowują jednogłośnie lekarze z Uniwersytetu w Karolinie Południowej. Poleca się jednak już w okresie planowania ciąży zadbać o odpowiednie jej zasoby. Wszystko to dla prawidłowego rozwoju płodu, który czerpie tę witaminę z organizmu matki.

Wit. B

Uzupełnianie witaminy B pozwoli zapewnić przyszłej mamie dobre samopoczucie, hamuje rozwój depresji, łagodzi lęki i stres, poprawia przemianę materii i zdolność koncentracji. Kwas foliowy (witamina z grupy B) powinno się suplementować nawet jeszcze przed zajściem w ciążę, bo jego niedobór w pierwszych tygodniach rozwoju zarodka skutkuje ciężkimi wrodzonymi wadami rozwojowymi. Natomiast według opublikowanego na łamach Epidemiology badania wyrównywanie poziomu kwasu foliowego w samej ciąży ma jeszcze jedno ważne znaczenie. Naukowcy twierdzą, że jego regularna suplementacja może zmniejszać o 40 proc. ryzyko wystąpienia autyzmu u dzieci.

Wit. C

Badania przeprowadzone przez duńskich naukowców być może rzuciły nowe światło na pożyteczność witaminy C w okresie ciąży. Chodzi nie tylko o wzmocnienie odporności matki, ale też… inteligencję dziecka. Co prawda wyniki tego eksperymentu zostały oparte na obserwacji świnek morskich, ale nie jest wykluczone, że witamina C może zwiększać IQ i zdolności pamięciowe także u ludzi.

Gdy ważysz za dużo albo się odchudzasz

Wit. D

Naukowcy dowiedli, że unikanie słońca, które odpowiada za syntezę witaminy D w skórze, oraz kumulowanie tej witaminy w tkance tłuszczowej zamiast w całym organizmie – to najważniejsze czynniki, które sprawiają, że osobom otyłym brakuje zazwyczaj w organizmie witaminy D. Przydaje się ona jednak nie tylko wtedy, gdy mamy za pasem więcej kilogramów, ale też do walki z nimi.

Według opublikowanego na łamach British Journal of Nutrition eksperymentu zbilansowany poziom witaminy D w organizmie może przyspieszyć odchudzanie aż o 70 proc.! Czy możemy więc mówić o przełomie w walce z otyłością? Nie do końca, takie efekty są możliwe tylko przy stosowaniu zbilansowanej diety.

Wit. C

Witamina C chroni przed chorobami naczyniowymi u osób otyłych i z nadwagą, dzięki temu, że zmniejsza produkcję białka endotelina-1 (odpowiedzialnego za zwężanie naczyń krwionośnych). Takie działanie można porównać do ćwiczeń fizycznych. Więcej na ten temat znajdziecie tu.

Gdy jesteś po zakrapianej imprezie

Wit. C

Witamina C silniejsza w regeneracji zmęczonej alkoholem wątroby od sylimaryny podawanej pacjentom zatrutym muchomorem sromotnikowym? Naukowcy z Amrita Institute of Medical Sciences w Indiach udowodnili, że tak właśnie jest. Na razie badanie przeprowadzono na szczurach, ale jeśli jego wyniki potwierdzą się w próbach z udziałem człowieka, to może właśnie dokonuje się dla ludzkości przełomowe odkrycie.

Wit. B

Amerykańscy naukowcy twierdzą, że po imprezie najlepiej sprawdzi się tiamina (witamina B), bo pomaga nie tylko w walce z efektami przedawkowania alkoholu i papierosów. Jeśli natomiast ufać badaniu przeprowadzonemu w 1973 r., to witamina B6 zmniejsza objawy kaca aż o połowę!

Do ubytków konkretnych witamin w organizmie dochodzi głównie ze względu na choroby lub niedożywienie. Zdarzają się jednak też inne sytuacje, które mogą być dla nas sygnałem, że w organizmie zwiększa się zapotrzebowanie na konkretną witaminę. Warto wtedy uwzględnić w diecie produkty bogate w utracone witaminy albo sięgnąć po suplementy, które przywrócą równowagę w organizmie.