Awitaminoza – na czym polega i jak ją leczyć? Kiedy dochodzi do groźnego niedoboru witamin?

Awitaminoza to choroba, która wynika z całkowitego braku bądź niedoboru witamin w organizmie. Może być skutkiem niewłaściwej diety lub prowadzenia niezdrowego stylu życia.

Nieleczona awitaminoza może doprowadzić do wielu groźnych chorób, np. krzywicy, kurzej ślepoty czy niedokrwistości. Obserwując objawy awitaminozy w organizmie należy szybko zareagować, aby nie stała się źródłem poważnych problemów zdrowotnych.

Awitaminoza – co to jest?

Witaminy odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie organizmu, a ich niedobór lub całkowity brak może poważnie wpłynąć na stan zdrowia człowieka. Awitaminoza dzieli się na pierwotną i wtórną. Pierwsza polega na ograniczonym spożywaniu witamin, a awitaminoza wtórna to nieprawidłowe ich wchłanianie przez organizm. Schorzenie zazwyczaj jest spowodowane nieodpowiednią dietą, głodówką, nieprawidłowym odchudzaniem lub prowadzeniem niezdrowego stylu życia.

Objawy awitaminozy

Skutki schorzenia są zależne od tego, której witaminy brakuje w organizmie. Przykładowo awitaminoza witaminy B12 może powodować niedokrwistość, a niedobór witaminy K objawia się zaburzeniami krzepnięcia krwi.

Awitaminoza – objawy poszczególnych niedoborów:

• awitaminoza witaminy A – pierwsze objawy to pogorszenie widzenia oraz problemy z oczami. Nieleczona może doprowadzić do kurzej ślepoty lub zespołu suchego oka. Powoduje wysychanie błon śluzowych, brak apetytu, bóle stawów, trudności z zajściem w ciążę, wypadanie włosów, a także suchość skóry. Witamina A odpowiada za budowę prawidłowej odporności w organizmie człowieka;
• awitaminoza witaminy C – objawy to najczęściej szkorbut, problemy z gojeniem się ran, bólem kości i stawów oraz osłabieniem odporności. Ten rodzaj awitaminozy często występuje u palaczy;
• awitaminoza witaminy D – witamina D wpływa na budowanie odporności, reguluje ciśnienie krwi oraz zapewnia prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i mięśniowego. Awitaminoza D może prowadzić do krzywicy u dzieci, osteoporozy u dorosłych, licznych złamań, wad postawy i skrzywień kręgosłupa, bólu mięśni, zapaleń skóry, problemów z zębami i większego ryzyka powstania choroby autoimmunologicznej. Mimo że źródeł witaminy D jest naprawdę sporo (np. ryby, jaja, sery, mięso), wiele osób cierpi na jej niedobór. Z tego powodu niezbędna jest suplementacja – zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym;
• awitaminoza witaminy K – może prowadzić do zaburzeń krzepnięcia krwi, zwiększa ryzyko krwotoków wewnętrznych oraz utrudnia gojenie się ran. Zapobiegawczo należy spożywać liściaste zielone warzywa, rośliny strączkowe, pomidory, awokado, jaja czy wątrobę;
• awitaminoza witaminy B2 – może doprowadzić do licznych chorób skóry, błon śluzowych, zawrotów głowy, wypadania włosów oraz pojawienia się zajadów. Witamina B2 odgrywa istotną rolę w funkcjonowaniu układu nerwowego, oddechowego oraz narządu wzroku. Znajduje się w wyrobach mlecznych, rybach, mięsie, zielonych warzywach oraz grzybach;
• awitaminoza witaminy B3 – objawy to pelagra, drżenie rąk, zapalenia skórne i depresja. Na tę chorobę narażone są szczególnie osoby, które cierpią na zespół rakowiaka;
• awitaminoza witaminy B5 – objawia się zazwyczaj zmianami skórnymi, zaburzeniami wzrostu, snu i koncentracji. Spotykana jest rzadko, cierpią na nią osoby żywiące się fast-foodami oraz nadużywające cukru. Witamina B5 znajduje się w mięsie, jajach, mleku, rybach, warzywach oraz w chlebie;
• awitaminoza witaminy B6 – występuje równie rzadko jak awitaminoza B5. Chorują na nią osoby stosujące antykoncepcję hormonalną. Objawia się drgawkami, depresją, zaburzeniami snu, zwiększa ryzyko udarów i choroby niedokrwiennej serca;
• awitaminoza witaminy B7 – powoduje choroby skórne, wypadanie włosów, łamliwe paznokcie oraz podwyższenie cholesterolu. Witaminę B7 produkują bakterie jelitowe, więc zdarza się bardzo rzadko;
• awitaminoza witaminy B11 – braki tej witaminy mogą powodować ciągłe zmęczenie, bezsenność, zaburzenia jelitowe oraz spadek masy ciała. Jest niebezpieczna szczególnie dla kobiet w ciąży, ponieważ może być przyczyną wady cewy nerwowej u płodu;
• awitaminoza witaminy B12 – witamina B12 znajduje się tylko w mięsie, dlatego jej brak dotyka zwłaszcza wegan i wegetarian. Występuje u osób borykających się z problemami żołądkowymi oraz u alkoholików. Jest niebezpieczna dla zdrowia i może powodować, niedokrwistość, zaburzenia czucia, problemy z widzeniem, a nawet objawy psychiatryczne.

Awitaminoza – o czym warto pamiętać?

Awitaminoza to schorzenie polegające na niedoborze lub braku witamin w organizmie. Aby jej zapobiegać, należy spożywać urozmaicone posiłki, jeść duże ilości owoców i warzyw. Do potraw warto dodawać zdrowe tłuszcze. Trzeba pamiętać, że alkohol i papierosy wypłukują witaminy. Niektóre rodzaje schorzenia, np. awitaminoza B12, mogą być niebezpieczne dla zdrowia.