Badania krwi w ciąży – jakie badania krwi należy wykonać? Kiedy badanie krwi wykryje ciążę?

Badania z krwi w ciąży wykonuje się w większości na czczo. Są to badania wymagające pobrania niewielkiej ilości krwi, jednak umożliwiające wykrycie wielu zaburzeń po stronie matki i dziecka.

Badania krwi to nieodłączny element prawidłowo prowadzonej ciąży. Badania laboratoryjne pozwalają wcześnie wykryć wiele zaburzeń, jak również wykryć samą ciążę. Poza tradycyjnymi badaniami wykonywanymi w ciąży, kobieta może zdecydować się na wykonanie badań genetycznych, szczególnie jeśli istnieje wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia wady genetycznej u dziecka.

Badania z krwi potwierdzające ciążę

Najczęściej celem rozpoznania ciąży w warunkach domowych wykonuje się tradycyjny test ciążowy. Polega on na wykryciu w moczu beta-hCG, czyli podjednostki beta hormonu gonadotropiny kosmówkowej. Nie jest on jednak wyłącznie związany z ciążą. Jego wzrost w surowicy krwi i moczu może świadczyć również o nowotworze jajnika, raku kosmówki czy nawet być efektem palenia marihuany. Jednak wykonuje się go jako badanie z krwi potwierdzające ciążę, jak również badanie pozwalające na kontrolę prawidłowego rozwoju ciąży w trakcie I trymestru ciąży. Pod koniec 13 tygodnia ciąży, czyli po I trymestrze, stężenie beta-hCG stopniowo się obniża. Po zajściu w ciążę stopniowo rosną, osiągając w kolejnych tygodniach następujące wartości:

•         3 tydzień – 5–50 mIU/ml;
•         5 tydzień – 18–7340 mIU/ml;
•         8 tydzień – 7650–229 000 mIU/ml;
•         9–12 tydzień – 25 700–288 000 mIU/ml;
•         13–16 tydzień ciąży – 13 300–254 000 mIU/ml.

Do końca ciąży beta-hCG utrzymuje się w granicach 3640–117 000 mIU/ml. Jeśli badanie poziomu beta-hCG w moczu i badanie z krwi wskazują na ciążę, konieczne jest potwierdzenie ciąży podczas wizyty u ginekologa w badaniu ultrasonograficznym (USG).

Kiedy wykonać pierwsze badanie krwi w ciąży?

Jeśli kobieta podejrzewa, że jest w ciąży, czy też wykonała test ciążowy dający pozytywny wynik, lekarz prowadzący zleca pakiet badań już w pierwszych tygodniach ciąży. Należą tu podstawowe parametry, jak grupa krwi z czynnikiem Rh, badanie morfologii krwi, sprawdzenie poziomu glukozy na czczo. Zaleca się również wykonanie badania w kierunku kiły, różyczki, toksoplazmozy, wirusa nabytego niedoboru odporności (HIV) czy wirusowego zapalenia wątroby typu C (HCV). W czasie ciąży, około 24-28  tygodnia, ciężarnej zaleca się wykonanie doustnego testu tolerancji glukozy po podaniu 75 g glukozy.

W ciąży konieczne jest wykonanie również badań dodatkowych, dostosowanych do potrzeb kobiety. Należą tu regularne pomiary poziomu glukozy, czyli pozwalającego na wykrycie zaburzeń pracy tarczycy, badań w kierunku zaburzeń pracy nerek czy wielu innych.

Badania genetyczne z krwi w ciąży

Z krwi w ciąży kobieta może wykonać badania genetyczne pozwalające na określenie prawdopodobieństwa wystąpienia wady genetycznej. Nie muszą być to badania wykonywane na czczo. Polegają na tym, że pobiera się niewielką ilość krwi żylnej, w której bada się obecność określonych substancji. Pierwszym testem wykorzystywanym w badaniu wad wrodzonych w ciąży jest test podwójny (test PAPP-A). Wynik wskaźników laboratoryjnych koreluje również z wynikiem przezierności karkowej w USG. Niski poziom białka PAPP-A i wysoki poziom beta-hCG przy dużej przezierności karkowej mogą wskazywać na wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia zespołu Downa. Z kolei niskie stężenia obu tych wskaźników przy jednocześnie dużej przezierności karkowej mogą sugerować występowanie zespołu Edwardsa bądź zespołu Patau.

Test potrójny określa prawdopodobieństwo wystąpienia zespołu Edwardsa, Downa, rozszczepu kręgosłupa, jak również innych zaburzeń ośrodkowego układu nerwowego (OUN). W tym badaniu bierze się pod uwagę wskaźniki, takie jak estriol, beta-hCG, alfa-fetoproteina.