Objawy białaczki. Najczęściej diagnozowane typy leukopenii

Białaczka to choroba ujęta dość szeroko, w związku z czym jednostek chorobowych jest bardzo dużo. Każda z nich charakteryzuje się nieco innymi, choć podobnymi objawami. Warto też od razu zaznaczyć, że nie wszystkie opisane przez nas symptomy, charakterystyczne dla danego rodzaju schorzenia, występują u każdego pacjenta. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o objawach towarzyszących najczęściej diagnozowanym białaczkom, zapoznaj się z artykułem.

Objawy białaczki u dorosłych 

Główne objawy białaczki u dorosłych to: 

• powiększone węzły chłonne, 
• ogólne osłabienie, 
• gorączka, 
• szybkie męczenie się, 
• powiększenie śledziony i wątroby, 
• krwawienia, 
• problemy neurologiczne, 
• anemia, 
• zawroty głowy, 
• duszność wysiłkowa, 
• bladość skóry. 

Objawy białaczki u dzieci 

Objawy białaczki u dzieci są podobne, przy czym najczęściej mali pacjenci cierpią na ostrą białaczkę limfoblastyczną. U nich, tak jak i u dorosłych, występuje anemia, która wiąże się z bladością śluzówek i skóry, męczliwością oraz osłabieniem. Na skórze wystąpić mogą także czerwone plamki, skaza krwotoczna, jak również siniaki. Chore dzieci są też bardziej podatne na infekcje, często odczuwają niewytłumaczalne bóle stawów i kości. 

Białaczka – objawy skórne 

Jeśli chodzi o białaczkę, mogą w jej przebiegu pojawić się różne objawy skórne. Najczęściej są to guzki lub płaskie wykwity o fioletowej lub czerwonobrunatnej barwie i kopulastym kształcie. Ich brzegi są widocznie odgraniczone. Czasem zmiany mają też formę powierzchownych owrzodzeń, jak również pęcherzy (rzadziej). Niekiedy pojawiają się także takie zmiany jak: 

• rumień guzowaty (guzowate zmiany w tkance podskórnej), 
• rumień zwyczajny, 
• zapalenie naczyń krwionośnych, 
• erytrodermia (zaczerwienienie i złuszczanie się naskórka), 
• zespół Sweeta (rumieniowe, obrzękowe i grudkowe wykwity), 
• obrzęk naczynioruchowy (przypomina pokrzywkę, ale ma głębsze umiejscowienie), 
• świąd skóry, 
• skaza krwotoczna (fioletowe lub ciemnobrązowe plamy). 

Na białaczkę mogą wskazywać również takie objawy skórne jak bladość skóry oraz błon śluzowych spowodowane źródłem choroby, a więc problemami z produkcją części składowych krwi w szpiku kostnym lub wytwarzaniem patologicznie zmienionych komórek. W jamie ustnej można z kolei zaobserwować, że dziąsła krwawią oraz są przerośnięte. Często też pojawiają się krwotoki z nosa. 

Warto dodać, że zmiany skórne najczęściej powstają w przebiegu ostrej białaczki szpikowej. Jeśli chodzi o przewlekłą białaczkę limfatyczną, symptomy mogą pojawić się również na twarzy, w postaci tzw. wyglądu lwa (facies leonina). Czasem zmianami objęte są także wały paznokciowe oraz tkanka podskórna. 

W przypadku ostrej białaczki limfoblastycznej, ostrej białaczki szpikowej oraz innych, ostrych białaczek, objawy skórne pojawiają się nagle, podobnie jak obniżony nastrój. Nieco inaczej wygląda to w przypadku białaczki przewlekłej – wówczas symptomy tego typu pojawiają się stopniowo i z czasem nasilają się, ale zwykle są przez całe miesiące lub nawet lata niewidoczne. 

Objawy przewlekłej białaczki szpikowej 

Objawy przewlekłej białaczki szpikowej rozwijają się latami. Charakterystycznym symptomem choroby jest podwyższony poziom leukocytów, wykrywany podczas badania krwi – może wynosić nawet 100 tys./μl, przy czym norma w przypadku dorosłych pacjentów to 4-10 tys./μl. Powodem do niepokoju powinny być również obecność blastów w morfologii, zbyt duża lepkość krwi oraz podwyższona liczba bazofili. Inne objawy przewlekłej białaczki szpikowej to: 

• bladość, 
• bóle głowy, 
• trudności z oddychaniem, 
• obniżony nastrój, 
• nadmierne męczenie się, 
• osłabienie apetytu, 
• spadek masy ciała, 
• zwiększona potliwość, 
• uczucie pełności i dyskomfortu w obrębie jamy brzusznej, 
• problemy z widzeniem, 
• bolesny wzwód prącia (bywa pierwszym objawem), 
• objawy niedotlenienia (hipoksemii). 

Czasem dochodzi też do powiększenia śledziony oraz bólu w górnej części brzucha po lewej stronie. Osoba z białaczką przewlekłą szpikową może też odczuwać uczucie pełności (ale pojawia się ono na późnym etapie choroby). 

Objawy ostrej białaczki szpikowej 

Najczęstsze objawy ostrej białaczki szpikowej to: 

• skaza krwotoczna, 
• anemia, 
• zakażenie, 
• osłabienie, 
• duszność wysiłkowa, 
• gorączka, 
• bóle zamostkowe, 
• problemy z koncentracją, 
• problemy z widzeniem, 
• wybroczyny na skórze, 
• płaskie zmiany skórne, 
• przerost dziąseł, 
• bladość, 
• przyspieszona akcja serca, 
• bóle brzucha, 
• zwiększenie lepkości krwi, 
• zmniejszenie odporności (skutkujące infekcjami, np. anginą, opryszczką czy zapaleniem płuc), 
• krwawienia z przewodu pokarmowego, dróg rodnych lub dróg moczowych. 

Do tego dochodzą silne bóle kości oraz wysypki. Rzadko kiedy następuje także zajęcie ośrodkowego układu nerwowego, co objawia się m.in. nudnościami, wymiotami, bólami głowy oraz zaburzeniami świadomości. Niekiedy w przebiegu tej odmiany choroby dochodzi również do problemów kardiologicznych. Pierwsze objawy ostrej białaczki szpikowej to natomiast: 

• zawroty głowy, 
• zasłabnięcia, 
• zakażenia grzybicze i bakteryjne, wywołane spadkiem odporności, 
• zmniejszona tolerancja wysiłku fizycznego, 
• krwawienia z dziąseł i nosa, 
• wydłużone menstruacje, 
• siniaki pojawiające się po dotknięciu skóry.

Objawy przewlekłej białaczki limfocytowej 

Główne objawy przewlekłej białaczki limfocytowej to: 

• gorączka bez infekcji, 
• nagły spadek masy ciała, 
• powiększenie węzłów chłonnych, 
• nadmierne pocenie się (w nocy), 
• powiększenie śledziony (rzadziej wątroby) 
• nawracające infekcje, 
• krwawienia, 
• siniaki pojawiające się bez żadnej przyczyny, 
• duszność wysiłkowa, 
• mała tolerancja wysiłku fizycznego, 
• uczucie przewlekłego zmęczenia, które nie pozwala normalnie funkcjonować, 
• pokrzywka, 
• plamica, 
• erytrodermia, 
• zapalenie naczyń krwionośnych, 
• rozsiane zmiany grudkowe. 

Charakterystyczny dla przewlekłej białaczki limfocytowej jest nagły wzrost liczby limfocytów (dwukrotny w ciągu 6 miesięcy lub o ponad połowę w przeciągu 2 miesięcy). W przebiegu tej odmiany choroby mogą też wystąpić bóle brzucha. 

Objawy ostrej białaczki limfoblastycznej 

Najczęstsze objawy ostrej białaczki limfoblastycznej to: 

• bóle kości i stawów, 
• osłabienie, 
• anemia, 
• krwawienia z dziąseł i nosa, 
• duszność, 
• bladość skóry, 
• wybroczyny na skórze, 
• zwiększenie lepkości krwi, 
• zaburzenia świadomości, 
• problemy z widzeniem, 
• problemy z oddychaniem. 

Objawy przewlekłej białaczki eozynofilowej 

Do symptomów przewlekłej białaczki eozynofilowej należy zaliczyć: 

• nieustanne zmęczenie, 
• gorączkę, 
• spadek masy ciała, 
• utratę łaknienia. 

Oprócz tego mogą pojawić się: 

• biegunka, 
• bóle brzucha, 
• duszności, 
• suchy kaszel, 
• pokrzywka, 
• świąd skóry, 
• zaczerwienienie skóry, 
• powiększenie wątroby lub śledziony.

Objawy przewlekłej białaczki mielomonocytowej 

Najczęściej występujące objawy przewlekłej białaczki mielomonocytowej to: 

• duszności, 
• przewlekłe zmęczenie, 
• kołatanie serca, 
• krwawienie z nosa i dziąseł, 
• spadek masy ciała, 
• nadmierne męczenie się, 
• bladość skóry, 
• nawracające infekcje, 
• siniaki i wybroczyny, 
• nocne poty, 
• przerost dziąseł, 
• powiększenie śledziony, 
• powiększenie wątroby, 
• powiększenie węzłów chłonnych.

Objawy białaczki u niemowląt 

Jeśli chodzi o białaczkę u niemowląt, można wyróżnić następujące objawy: 

• bladość skóry, 
• gorączka, 
• brak łaknienia, 
• skaza krwotoczna, 
• powiększenie węzłów chłonnych, 
• powiększenie obwodu brzucha, 
• powiększenie śledziony, 
• powiększenie wątroby, 
• apatia lub niepokój. 

U niemowląt z białaczką można zauważyć również tendencję do tworzenia się siniaków, które są zauważalne np. po tym, jak się je przytuli lub zmieni się pieluchę. 

Bibliografia: 

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK459149/ [dostęp 28.06.23]. 
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507875/ [dostęp 28.06.23]. 
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK560490/ [dostęp 28.06.23].