Puls – norma. Jaki powinien być puls i jak go obniżyć?
Puls i ciśnienie to dwa istotne parametry, które pomogą ci sprawdzić, czy twój organizm jest zdrowy oraz określić stopień zaawansowania podczas treningów. Zależy ci na wynikach sportowych? A może chcesz sprawdzić, czy nie masz problemów z układem sercowo-naczyniowym? Jeśli tak, pora zacząć mierzyć puls i ciśnienie, przynajmniej raz na jakiś czas.
Puls – co to jest?
Puls (tętno) to ruch ściany tętnic, powstający pod wpływem skurczów serca. Wskazuje na liczbę uderzeń serca na minutę. Jego pomiar można wykonać podczas pomiaru ciśnienia tętniczego. W parze z pulsem, często się mówi o ciśnieniu tętniczym – jest to siła, z którą krew napiera na ściany największych tętnic podczas skurczu i rozkurczu serca. Jeżeli puls i ciśnienie są podwyższone lub obniżone, może to wskazywać na różne problemy zdrowotne.
Prawidłowe ciśnienie i puls
Jaki powinien być puls?
Zastanawiasz się, jakie powinno być prawidłowe tętno? Cóż, to zależy głównie od twojego wieku. Wartości właściwe dla różnych grup wiekowych podajemy poniżej:
- dorosłe osoby – 70 uderzeń na minutę,
- starsze osoby – 60 uderzeń na minutę,
- nastolatki – 85 uderzeń na minutę,
- dzieci – 100 uderzeń na minutę,
- niemowlęta – 130 uderzeń na minutę.
Wartości te są przybliżone. Warto zaznaczyć, że im bardziej wysportowany jest organizm, tym niższe tętno spoczynkowe. U osób, które trenują, wynosi ono około 50 uderzeń na minutę.
Jakie powinno być ciśnienie?
Prawidłowa wartość ciśnienia również związana jest m.in. z wiekiem:
- starsze osoby: ciśnienie skurczowe – 140 mmHg, cieśninie rozkurzowe – 90 mmHg,
- dorosłe osoby: ciśnienie skurczowe – 120 mmHg, cieśninie rozkurzowe – 80 mmHg,
- nastolatki: ciśnienie skurczowe – 110 mmHg, cieśninie rozkurzowe – 70 mmHg,
- dzieci w wieku szkolnym: ciśnienie skurczowe – 100 mmHg, ciśnienie rozkurczowe – 60 mmHg,
- małe dzieci;: ciśnienie skurczowe – 95 mmHg, ciśnienie rozkurczowe – 60 mmHg,
- niemowlęta do 1 roku życia: ciśnienie skurczowego: do 90 mmHg, rozkurczowe: 60 mmHg,
- noworodki – ciśnienie skurczowego: 60-80 mmHg, rozkurczowe: 35-50 mmHg,
Regularne ćwiczenia zmniejszają ryzyko pojawienia się nadciśnienia tętniczego oraz innych chorób sercowo-naczyniowych.
Za niski lub za wysoki puls – przyczyny
Niski puls – przyczyny
Najczęstsze przyczyny niskiego pulsu to:
- niedoczynność tarczycy,
- inne choroby tarczycy,
- choroby serca,
- zaburzenia przemiany materii,
- schorzenia układu nerwowego,
- zespół chorego węzła zatokowego,
- choroby wątroby,
- intensywny wysiłek fizyczny,
- hipotermia,
- urazy mózgu,
- menopauza.
Przyczyną niskiego pulsu mogą być również przyjmowane leki nasercowe, antydepresyjne oraz obniżające wysokie ciśnienie.
Wysoki puls – przyczyny
Najczęstsze przyczyny wysokiego pulsu to:
- anemia,
- nadczynność tarczycy,
- niewydolność krążenia,
- gorączka i infekcje,
- utrata krwi,
- hipoglikemia,
- nadczynność tarczycy,
- odwodnienie,
- niewydolność serca,
- używki (alkohol, kawa, papierosy),
- stres i nerwica,
- biegunka,
- rozedma,
- dychawica oskrzelowa,
- zakrzepy i zatory w krążeniu płucnym.
Niski puls może być związany również z niedoborem wapnia, magnezu oraz potasu.
Jak obniżyć puls?
Zastanawiasz się, jak obniżyć puls? Są na to sprawdzone sposoby:
- regularny wysiłek fizyczny (najlepiej codzienne),
- zdrowe odżywianie się,
- zrezygnowanie z używek,
- picie naparów z ziół, które łagodzą stres.
Jeżeli zależy ci na zmniejszeniu pulsu doraźnie:
- weź kilka głębokich wdechów,
- wypij szklankę chłodnej wody,
- napnij mięśnie brzucha.
Czym grozi wysoki puls?
Jeżeli wysoki puls nie utrzymuje się zbyt długo i wynika np. z dużej ilości wypitej kawy, nie trzeba się nim przejmować. Jeśli jednak wszystko wskazuje na to, że utrzymuje się stale, wskazuje to na tachykardię, czyli częstoskurcz. Mówi się o niej jeśli serce wykonuje ponad 100 uderzeń na minutę. Tachykardia wymaga leczenia farmakologicznego. Jeśli, pomimo przyjmowania leków, nadal się utrzymuje, konieczna może być hospitalizacja. Co więcej, jeżeli nie jest ona związana z zaburzeniami pracy serca, należy udać się do lekarza rodzinnego, a następnie przeprowadzić badania, które mogą wskazywać na istnienie niezdiagnozowanej jeszcze choroby.
Po co ci pulsometr?
Ćwiczysz? Rozważ zakup pulsometru. Trening z pulsometrem to metoda mierzenia tego, w jaki sposób organizm reaguje na dany rodzaj wysiłku fizycznego. Dzięki takim pomiarom jesteś w stanie budować swoją kondycję lub wytrzymałość mięśniową. Wszystko dlatego, że masz kontrolę nad pracą w odpowiednich strefach treningowych.
Pulsometr to także idealne narzędzie podczas obierania strategii w zawodach biegowych. Szacując wcześniej swoje tempo (czas, w jakim pokonujesz 1 km), możesz określić rozłożenie sił podczas każdego biegu. Z góry planujesz więc, z jakim tempem masz się poruszać, aby złamać swoją życiówkę lub kontrolować bieg, by za szybko się nie wypalić. Wolisz rower? W trakcie jazdy pulsometr informuje o wydajności, czyli mocy. Ten pomiar jednocześnie pozwala ci kontrolować własne postępy – zarówno te krótko-, jak i długofalowe. Taki pomiar pozwala także sprawdzić w jakiej strefie tętna pracujesz, dzięki czemu wiesz, na jakim poziomie plasuje się na przykład spalanie kalorii.
No i jeszcze jedno. Jedną z najważniejszych opcji takiego zegarka jest możliwość magazynowania danych. W nowych zegarkach z pulsometrem każda aktywność zostaje zapisana i masz do niej wgląd, dzięki czemu możesz porównywać swoje czasy, rywalizować online z innymi osobami i analizować swoje treningi. W wielu przypadkach są one zsynchronizowane aplikacją z telefonie, dzięki czemu na co dzień masz dostęp do dzienniczka treningowego. Warto spróbować!
Źródła:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6306777/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15885039/
Polecamy
Holter, czyli badanie serca. Jak się do niego przygotować?
Tętno maksymalne a treningi – ile powinno wynosić prawidłowe tętno?
Tętno spoczynkowe – norma, przedział wiekowy, sposoby na jego obniżenie
Pulsoksymetr – jak działa, co bada, jaki wybrać i jak używać
się ten artykuł?