Kleszcze: tylko bez paniki. Co zrobić, gdy go zauważymy na skórze?

Jak bumerang powraca problem inwazji kleszczy i zagrożenia zakażeniem boreliozą. To rzeczywiście groźna choroba, ale na szczęście pajęczaki nie czają się za każdym rogiem i nie każdy owad jest jej nosicielem. Znaleźliście na skórze dziecka kleszcza? Oto, co należy zrobić.

Pomocy, kleszcz!

Stało się. Maluch wrócił do domu z wbitym w skórę kleszczem. Zlewa was zimny pot? Niedobrze, teraz potrzebne będą sprawne dłonie i jasny umysł. Po pierwsze: nie panikujcie. Niepokój udzieli się dziecku, a takie płaczące i roztrzęsione niekoniecznie będzie chciało współpracować. Usunięcie kleszcza trwa tylko chwilkę. Im szybciej to zrobicie, tym większe prawdopodobieństwo, że nie zdąży zainfekować organizmu.

Istnieje całe mnóstwo urządzeń stworzonych specjalnie do usuwania kleszczy (w aptece znajdziecie m. in. zasysające owady pompki czy lasso w wygodnej formie długopisu), ale w większości przypadków doskonale sprawdzi się najzwyklejsza pęseta.

Chory czy zdrowy?

Nie każdy kleszcz jest nosicielem boreliozy. Jeśli w miejscu ukąszenia w ciągu mniej więcej tygodnia pojawi się charakterystyczny rumień (łatwy do rozpoznania, bo wyglądający jak okręgi tarczy strzelniczej), można mówić o szczęściu w nieszczęściu. Obecność rumienia wystarczy, aby lekarz rozpoczął kuracje antybiotykiem. Jeśli jednak, co dzieje się często, rumień się nie pojawi, albo nie chcecie biernie czekać (wiarygodne badanie krwi ukąszonego na obecność przeciwciał świadczących o zakażeniu można wykonać dopiero po około miesiącu od ugryzienia), usuniętego ze skóry owada warto przebadać. Gdy okaże się zdrowy, leczenie antybiotykami będzie bezpodstawne, a wy możecie zapomnieć o problemie.

Badanie kleszczy pod kątem boreliozy wykonuje większość pracowni diagnostycznych, tych samych, w których oddaje się krew do analizy. Kleszcz (najlepiej w całości, choć do badania nadają się również jego fragmenty) powinien dotrzeć do laboratorium w ciągu 2-3 dób od jego usunięcia, do tego czasu najlepiej przechowywać go w chłodzie lodówki, np. w aptecznym jałowym pojemniku na mocz. Jeśli wiecie, że nie uda się wam działać tak szybko, kleszcza można zamrozić.

Czy ukąszeniu przez kleszcze da się zapobiec?

Prawdopodobieństwo wczepienia się pajęczaka w skórę można zminimalizować, to jedyna dostępna profilaktyka. Bronią jest wiedza i zdrowy rozsądek. Kleszcze najczęściej bytują na łąkach, w lasach liściastych i mieszanych (także w miejskich parkach!). Nie oznacza to wcale, że lepiej tych miejsc unikać. Pamiętajcie o preparatach odstraszających owady, ale też o odpowiednim, osłaniającym ciało, ubraniu – długie nogawki i rękawy oraz nakrycie głowy są jak najbardziej wskazane. Żeby ułatwić sobie życie, dobrze jest wybierać odzież w jasnych barwach. Nie dlatego, żeby kleszcze miały jakiekolwiek preferencje co do koloru tkaniny, po prostu na takim tle owad będzie bardziej widoczny, a to daje szansę pozbycia się go, zanim znajdzie sobie wygodny dostęp do skóry.

Po spacerze obowiązkowo zmieniamy ubranie i dokładnie oglądamy ciało. Ulubione miejsca kleszczy to te, gdzie skóra jest ciepła i wilgotna: załamania pod kolanami i w łokciach, pachwiny, nasada włosów. Lubią się ukryć za uszami, a nawet… na podeszwach stóp. Bądźcie czujni i nauczcie czujności dzieci, zwłaszcza te, które już samodzielnie wyjeżdżają na kolonie i obozy. Panika nic nie da, świadomość zagrożenia i ostrożność pozwolą zmniejszyć ryzyko do minimum i swobodnie cieszyć się latem.