Na to nigdy nie będzie za późno. Co musisz wiedzieć na temat seksu w dojrzałym wieku?

Dopiero od niedawna życie seksualne osób starszych zaczyna się pojawiać jako temat artykułów czy programów. Przez wiele lat pokutowało przekonanie, że biologiczny koniec ludzkiej zdolności do reprodukcji oznacza także koniec pragnień i pożądania. Seks jednak dotyczy osób w każdym wieku.

Na szczęście świat się trochę zmienia i widok dojrzałych ludzi, którzy spędzają gdzieś romantyczne wakacje, albo seniorów na randce w restauracji nie jest już taki dziwny. Także dlatego, że wyznaczenie wieku seniora jest teraz dużo trudniejsze, niż było jeszcze w zeszłym stuleciu. Gdy pomyślimy o naszych babciach i dziadkach, przypomnimy sobie, że ich starość nadchodziła około sześćdziesiątego roku życia. Kiedy patrzymy na naszych rodziców, widzimy, że jako sześćdziesięciolatkowie bardzo często nie czują się zbieżni z własną metryką. Pozostają aktywni, podróżują, pracują, mogą nawet biegać maratony albo przepłynąć w kajaku dookoła świata. Kwestie związane z seksualnością seniorów zaczynają więc dotyczyć coraz większej grupy ludzi. Ma ona szanse żyć znacznie dłużej przy zachowaniu dobrego wyglądu, zdrowia. Z dużą pewnością będzie chciała cieszyć się bliskością i intymnością, nie zaś tylko zajmować się wnukami.

Ciało po przejściach, zdrowie z przeszłością

Powody, dla których życie seksualne osób dojrzałych z czasem się komplikuje, można podzielić na medyczne oraz psychiczne. Medyczne są związane z kondycją ciała danej osoby i historią jej życia. Do najważniejszych czynników modyfikujących ludzkie zachowania seksualne po 50. roku życia zaliczamy: choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca, choroby serca, nadciśnienie, artretyzm oraz inne choroby zwyrodnieniowe. To wszystko może znacznie utrudnić lub uniemożliwić podejmowanie współżycia. Przebyte operacje, zachorowania na nowotwory, długotrwałe terapie lekami, które wpływają na libido, system nerwowy lub układ krwionośny, także wpływają na decyzję o wycofaniu się z życia seksualnego. Również naturalny stan ciała ‒ przejście andropauzy lub menopauzy i wynikające z tego zmiany w organizmie ‒ może negatywnie wpływać na jakość życia seksualnego. Przez długi czas mylnie wierzono, że aktywność seksualna jest nierozdzielnie związana z wydzielaniem hormonów płciowych, więc ich spadek będzie prowadził do jej zaniku.

Impotencja (niezdolność do uzyskania lub utrzymania wzwodu na tyle długo, aby odbyć stosunek seksualny) staje się z czasem bardziej powszechnym zjawiskiem. Szacuje się, że po 65. roku życia do 25 proc. mężczyzn doświadcza tego problemu przynajmniej jeden raz na cztery odbyte stosunki. Ponadto mężczyźni uskarżają się na fakt, że trudniej jest uzyskać erekcję albo że nie jest ona tak silna jak wcześniej. Kobietom doskwiera dużo słabsze nawilżenie pochwy, jej skrócenie, zwężenie i osłabienie jędrności ścianek. Do nieprzyjemnych powikłań należy także dodać inkontynencję moczową, której objawy zazwyczaj nasilają się z wiekiem.

Gdy problem tkwi w psychice

Ludzka seksualność w dojrzałym wieku jak nigdy zależy od generalnego dobrostanu i zdrowia jednostki. Jednak najpoważniejszym wrogiem seksu w tym wieku są nie choroby czy przypadłości związane ze starzeniem się ciała, ale psychiczne nastawienie do seksu. Jeśli przez całe życie uważaliśmy, że seks jest domeną ludzi młodych, że w „pewnym wieku po prostu nie wypada”, to z dużą pewnością po prostu zrezygnujemy z seksu pod nadarzającym się pretekstem. Mogą nim być pierwsze trudności z erekcją, po których nastąpi wycofanie się z aktywności zamiast poszukiwania rozwiązań ‒ nowych technik współżycia, metod na ćwiczenia wydłużające erekcję etc. Bywa też tak, że odpowiedzialnością za zaniechanie współżycia jest obarczona jedna osoba, chociaż problem w istocie dotyczy starzejącej się pary.

To, jaki stosunek do własnego ciała, jego starzenia się, możliwych chorób mieliśmy przez całe dojrzałe życie, będzie zasadniczo wpływało na nasze życie seksualne, gdy wejdziemy w tę fazę. Głęboko zakorzenione przekonania dotyczące urody, wieku, atrakcyjności właśnie wtedy najmocniej dają o sobie znać. Nic w tym dziwnego, gdyż na tym etapie nie możemy już udawać „świetnie zakonserwowanej trzydziestolatki” i musimy zmierzyć się z osobistymi wyzwaniami w tym obszarze. Jest to tym trudniejsze, że nie mamy właściwych wzorców, na których można by się oprzeć. Kultura masowa nie uwzględnia wizerunków osób dojrzałych lub starych w rolach innych niż babcie i dziadkowie opiekujący się wnukami. Dlatego też mamy ograniczone możliwości wyobrażenia sobie, co można zaprojektować dla siebie.

Edukacja seksualna seniorów

Ważnym aspektem seksu seniorów jest także problem doboru partnerskiego. To wyzwanie towarzyszy ludziom nieustannie, ale ze względu na różnice w średniej życia jest dla seniorek szczególnie dotkliwe. Także brak edukacji seksualnej seniorów, możliwości uzyskania adekwatnych porad jest pomijanym problemem. Istnieje przekonanie, że osoby dojrzałe, ponieważ dochowały się dzieci i prowadziły życie seksualne, będą wiedziały wszystko, co jest potrzebne, by radzić sobie z seksem na każdym etapie życia. Lekarze nieczęsto dysponują wiedzą i chęcią dawania wsparcia osobom dojrzałym, koncentrując się raczej na stanie ciała i możliwych chorobach.

Tymczasem życie seksualne na emeryturze nie dość, że nadal może być przyjemne i satysfakcjonujące, to zaczyna odgrywać fundamentalną rolę w tworzeniu dobrostanu i zadowolenia z życia. Posiadanie więzi emocjonalnych, partnerskich kultywowanych za pośrednictwem seksu daje osobom starszym niezbędny zastrzyk witalności, ale także wpływa pozytywnie na stan zdrowia. Osoby aktywne seksualnie wolniej się starzeją, ich organizm jest bardziej odporny i deklarują dużo wyższy poziom zadowolenia z życia.

Dwoje dojrzałych wiekowo ludzi może mieć dużo więcej czasu, by kultywować intymność. Mogą dysponować wiedzą i doświadczeniem, które pozwalają zajmować się seksualnością własną i w relacji bez wielu utrudnień wiążących się z ich przeżywaniem we wcześniejszych fazach życia. Warunkiem jest wewnętrzna zgoda na pozostawanie istotą seksualną aż do końca naszego życia.

KIOM, czyli Krótka Instrukcja. O Menopauzie

KIOM, czyli Krótka Instrukcja. O Menopauzie, powstała, żeby wspierać wszystkie kobiety, które przechodzą menopauzę, i te, które czują, że aktualnie doświadczane przez nie objawy mogą być z nią związane. Powstała także z myślą o osobach, które po prostu chcą się lepiej przygotować do tego etapu: czy dla siebie samych, czy po to, by wiedzieć, jak wspierać bliskie sobie kobiety.

Instrukcja jest po to, aby życzliwie, z troską i w sposób rzeczowy przedstawić Ci zagadnienia związane z menopauzą. Myślimy o niej jak o przyjaciółce, która już przeszła drogę, którą masz przed sobą. Dzieli się z Tobą wiedzą, doświadczeniem, podpowiada możliwości działania tak, żebyś mogła nawigować przez ten etap jak najlepiej dla siebie.

Instrukcję stworzyłyśmy wspólnie z ekspertkami wielu dziedzin, które w sposób jasny, ciekawy i merytoryczny wyjaśniły wiele aspektów menopauzy, a także wspólnie z kobietami, które podzieliły się doświadczeniem tego okresu.

Krótka Instrukcja. O Menopauzie jest darmowa. Możesz przeczytać ją na stronie krotkainstrukcja.pl lub pobrać ją w formie PDF-a.