Ból jajnika w ciąży – jakie są przyczyny i sposoby łagodzenia dolegliwości?

Ból jajnika w ciąży najczęściej pojawia się po prawej lub lewej stronie podbrzusza, rzadko występuje on po obu stronach. Każdy niepokojący objaw związany z bólem podbrzusza w ciąży powinien być zgłoszony oraz zbadany przez lekarza prowadzącego.

„Ból jajników” nie występuje w terminologii medycznej, jest to potoczne określenie, którego używają kobiety, kiedy odczuwają ból w okolicy podbrzusza lub miednicy mniejszej. Taki „ból jajnika” w ciąży zdarza się stosunkowo często. Przyczyn jest wiele – są to zarówno czynniki fizjologiczne, jak i patologiczne. Ból odczuwany jako ból jajnika we wczesnej ciąży lub w jej późniejszych etapach to symptom, którego absolutnie nie wolno ignorować, gdyż może być sygnałem rozpoczynającego się porodu przedwczesnego lub poronienia. Są to sytuacje bezpośrednio zagrażające życiu dziecka, dlatego kobieta musi być pod stałą opieką lekarską.

„Ból jajnika” w ciąży – przyczyny

1. „Ból jajników” na początku ciąży jest naturalnym oraz fizjologicznym objawem, jeśli nie towarzyszą mu inne, patologiczne objawy, jak na przykład gorączka. Ból, który kobieta interpretuje jako ból jajnika we wczesnej ciąży związany jest z zagnieżdżaniem się zapłodnionej komórki jajowej w ścianie macicy i zwykle jest odczuwany jako kłujący. Pod wpływem rosnącej ilości progesteronu macica zaczyna się powiększać, uciskając na narządy leżące w bliskiej okolicy, co daje uczucie dyskomfortu. Ból odczuwany przez kobietę jako ból jajników na początku ciąży powinien ustąpić w ciągu kilku tygodni.

2. Poronienie. Ból w tym przypadku jest skurczowy i rozlewający się, ale nie jest uciążliwy. Bólowi może towarzyszyć na początku plamienie, a następnie krwawienie. Jeśli kobieta zauważy objawy i zgłosi się do lekarza prowadzącego odpowiednio szybko, możliwe jest zatrzymanie procesu poronnego. Jednak zdarza się to niezwykle rzadko, gdyż odczuwalne objawy poronienia występują najczęściej już po obumarciu płodu, podczas próby wydalenia go z wnętrza organizmu – stąd skurczowy charakter bólu. Jeśli „ból jajników” we wczesnej ciąży.

spowodowany jest poronieniem, to zazwyczaj jest prawie nieodczuwalny.

3. Ciąża ektopowa, czyli inaczej ciąża pozamaciczna. Jest to sytuacja, w której zarodek zagnieździł się w innym miejscu niż ściana macicy (np. w jajowodzie, jajniku lub jamie brzusznej). Ból odczuwany jako ból jajników na początku ciąży występuje prawie u wszystkich kobiet, u których doszło do implantacji zarodka w niewłaściwym miejscu. Jest to bardzo poważny przypadek medyczny, wymagający natychmiastowej interwencji chirurgicznej. Konieczna jest terminacja ciąży i usunięcie zarodka. Ból w tym przypadku jest silny, ostry oraz nasilający się. Jeśli zostanie zignorowany, może dojść do pęknięcia jajowodu, które jest zagrożeniem dla życia matki. Oprócz opieki chirurgicznej ważne jest w tej sytuacji wsparcie psychologiczne, które powinno być zapewnione przez placówkę medyczną.

4. Skręt przydatków. Skręt jajników wynika z powiekszających się wraz z dzieckiem jajników. Jest to sytuacja bardzo trudna do zdiagnozowania, ponieważ objawy są bardzo podobne do zaburzeń żołądkowo-jelitowych. Bólowi w podbrzuszu towarzyszą nudności, wymioty oraz ogólne złe samopoczucie. Postawienie diagnozy jest możliwe jedynie po wykonaniu badania ultrasonograficznego. Zdiagnozowany odpowiednio szybko, skręt jajników nie powinien spowodować żadnych powikłań czy komplikacji w ciąży.

5. Zapalenie przydatków. Jest to równoczasowe zapalenie jajników oraz jajowodów, wywołane gronkowcami, paciorkowcami, chlamydiami, pałeczkami okrężnicy lub dwoinkami rzeżączki. „Ból jajnika” w ciąży przypomina wówczas dwustronny ból menstruacyjny. Diagnoza stawiana jest na podstawie badania USG oraz wyników wymazu z pochwy. Często podczas zapalenia przydatków występuje wysoka gorączka, uczucie bólu mięśni oraz stawów oraz ogólne osłabienie.

6. Torbiele na jajnikach. Torbiele to woreczki wypełnione płynem ustrojowym, krwią, ropą lub wodą. Powstają w wyniku zmian hormonalnych. „Ból jajnika” w ciąży w przypadku torbieli jest lekki. Torbiele nie są groźne dla ciąży, najczęściej znikają samoistnie. Postępowanie uzależnione jest od wielkości, lokalizacji oraz objawów jakie daje torbiel. Niekiedy wymaga interwencji chirurgicznej, jednak znacznie częściej postępowanie polega na obserwacji torbieli.

Istnieje wiele innych przyczyn bólu, który może być odczuwany przez kobiety jako ból jajnika w ciąży, np. zapalenie wyrostka robaczkowego, choroby nowotworowe czy niedrożność jelit. Ich wystąpienie nie jest jednak wywołane zmianami związanymi z ciążą.

„Ból jajnika” w ciąży – leczenie

Leczenie oraz uśmierzanie bólu jest uzależnione od przyczyny bólu odczuwanego jako ból jajnika w ciąży. Zwykle leczenie jest stricte objawowe, czasem jednak konieczna jest farmakoterapia lub antybiotykoterapia, a w skrajnych przypadkach nawet interwencja chirurgiczna. Jeśli ból jest objawem fizjologicznym związanym z powiększaniem się macicy bądź zmianami hormonalnymi, zalecana jest zmiana trybu życia na spoczynkowy, zaprzestanie dźwigania oraz podnoszenia ciężkich przedmiotów. Jeśli ból odczuwany jako ból jajnika w ciąży utrzymuje się i staje się uciążliwy, lekarz może wypisać recepty na leki przeciwbólowe lub / i rozkurczowe, które są bezpieczne dla rozwijającego się płodu.