Ból między łopatkami ‒ przyczyny, leczenie i ćwiczenia

Ból między łopatkami to dosyć częsta dolegliwość, szczególnie przy siedzącym trybie życia. Jego przyczyny mają różne podłoże ‒ od przeciążenia po nieodwracalne zwyrodnienia dysków. Ból kręgosłupa między łopatkami najczęściej dotyczy osób, które pracują w jednej pozycji.

Kręgosłup jest rusztowaniem ciała, który pozwala na utrzymanie pionowej pozycji i poruszanie się. Składa się z 34 kręgów i jest podzielony na pięć odcinków: szyjny, piersiowy, lędźwiowy, krzyżowy i guziczny. Objawy i przyczyny dolegliwości zależą od tego, która część grzbietu jest objęta procesem chorobowym. Ból między łopatkami w większości przypadków jest spowodowany przeciążeniem.

Ból między łopatkami ‒ przyczyny

Pomiędzy kręgami znajdują się galaretowate krążki międzykręgowe zbudowane z kolagenu i elastyny, potocznie nazywane dyskami. Ich zadaniem jest amortyzowanie obciążeń i umożliwienie ruchu pleców. Przyczyny bólu kręgosłupa między łopatkami są najczęściej związane z chorobą zwyrodnieniową kręgosłupa, która jest nieodłącznym elementem procesu starzenia się. Wraz z wiekiem dyski tracą swoją elastyczność, ulegają pęknięciu i przemieszczają się poza kręgi, co skutkuje uciskiem na nerwy. Z tego powodu powstają mniej lub bardziej uciążliwe dolegliwości bólowe oraz utrudnienia w poruszaniu się.

Ból między łopatkami jest charakterystyczny dla osób z niektórych grup zawodowych, u których praca wymaga pozostawania przez dłuższy czas w jednej, wymuszonej pozycji, co obciąża odcinek piersiowy pleców i powoduje stałe napięcie mięśni przykręgosłupowych. Jest to najczęściej pozycja siedząca lub stojąca z ciałem pochylonym do przodu (pracownicy biurowi, osoby pracujące przy taśmach produkcyjnych, informatycy). Przeciążenie kręgosłupa prowadzi do zwężenia kanału kręgowego, co uniemożliwia docieranie substancji odżywczych do krążków międzykręgowych. W efekcie tracą one swoją elastyczność.

Inne przyczyny bólu między łopatką a kręgosłupem to:

• wady postawy,
• otyłość,
• brak aktywności fizycznej,
• urazy,
• zgarbiona postawa,
• wysiłek fizyczny,
• ciąża i związana z nią zmiana postawy.

Ból może mieć różne natężenie oraz charakter. Może być punktowy lub rozlany na cały odcinek piersiowy, trwać cały czas lub nasilać się jedynie podczas wykonywania określonych ruchów. Niekiedy dolegliwości są na tyle silne, że pojawia się sztywność kręgosłupa, a poruszanie się staje się częściowo lub całkowicie niemożliwe.

Ból między łopatkami po wysiłku

U osób uprawiających bieganie lub jazdę na rowerze wskutek nadmiernego obciążenia i forsowania obręczy barkowej może dojść do przeciążenia mięśnia czworobocznego. Mięsień ten tworzy górny grzbiet i wpływa na ustawienie głowy oraz barków, więc buduje postawę naszego ciała. Dlatego może pojawić się ból między łopatkami.

Mięsień czworoboczny ma wpływ również na ruchy łopatek. Wskutek nadmiernych obciążeń wysiłkiem fizycznym lub wielogodzinnym przebywaniem w pozycji siedzącej może być osłabiony lub zablokowany w rozciągnięciu. Co więcej, ból między łopatkami spowodowany obciążeniem tego mięśnia może się też pojawić na skutek stresu – dlatego też jest nazywany mięśniem stresu.

Ból między łopatkami ‒ co oznacza?

Ból kręgosłupa między lewą łopatką a kręgosłupem może być spowodowane neuralgią, czyli bólem nerwów. Ma on charakter kłucia, ale może być też rwący i piekący. Często promieniuje do ręki lub mostka. Pojawia się nagle i uniemożliwia poruszanie się oraz wzięcie głębszego wdechu. Kiedy się pojawi, należy zachować spokój i przyjąć środki przeciwbólowe. Nerwoból pojawia się najczęściej bez przyczyny, jednak może zwiastować także choroby kręgosłupa, niedobór witamin lub podrażnienie nerwu.

Ból pleców z lewej strony, który promieniuje do ręki, często budzi niepokój i jest mylony z bólem serca. Ból zawałowy trwa powyżej 30 minut, zlokalizowany jest za mostkiem, ma charakter dławienia, gniecenia lub pieczenia. Towarzyszy mu duszność, poty i osłabienie.

Leczenie bólu kręgosłupa między łopatkami

Pojawienie się, nawracanie i utrzymywanie się bólu kręgosłupa między łopatkami wymaga konsultacji lekarskiej i wykonania badań w celu poznania przyczyny i stopnia zaawansowania choroby, dzięki czemu można dobrać najodpowiedniejszą metodę łagodzenia dolegliwości. Podstawowym badaniem jest zdjęcie rentgenowskie (RTG). Diagnostykę obrazową rozszerza się o tomografię komputerową i rezonans magnetyczny, które są w stanie bardziej precyzyjnie wskazać zmiany chorobowe w krążkach międzykręgowych.

Leczenie bólu kręgosłupa między łopatkami polega na stosowaniu środków przeciwbólowych w postaci tabletek, maści, plastrów lub iniekcji domięśniowych. Bardziej zaawansowane zwyrodnienia dysków wymagają leczenia operacyjnego.

Ćwiczenia na ból pleców między łopatkami

Leczenie farmakologiczne bólu kręgosłupa nie przyniesie pożądanych efektów, jeżeli nie będzie mu towarzyszyć rehabilitacja. Kinezyterapia bólu kręgosłupa między łopatkami to leczenie dolegliwości za pomocą ruchu, który wzmacnia mięśnie, zwiększa zakres ruchów oraz wymusza utrzymywanie prawidłowej, fizjologicznej postawy ciała. Najczęściej stosowane są:

• masaż tkanek mięśni,
• masaż powięzi,
• gimnastyka rozluźniająca mięśnie kręgosłupa, na przykład elementy jogi,
• metoda McKenzie, czyli leczenie bólu zestawem specjalnie dobranych ćwiczeń,
• pływanie.

Nie wszystkie ćwiczenia ruchowe mogą być wykonywane w każdym stadium choroby, dlatego zamiast nich lub wraz z nimi można zastosować zabiegi fizykalne, do których należy: laseroterapia, krioterapia (leczenie zimnem), magnetronik, i elektryczną stymulację nerwów (prądy TENS).