Ból śródstopia, czyli o tym, dlaczego bolą cię stopy

Ból śródstopia potrafi bardzo utrudniać życie. Jego przyczyny mogą być bardzo różne, począwszy od noszenia niezbyt komfortowego obuwia, aż po cukrzycę. W przypadku niektórych dolegliwości występuje on podczas siedzenia, przy innych natomiast pojawia się w trakcie chodzenia lub biegania. Jakie są przyczyny bólu śródstopia i jak sobie z nim radzić? Odpowiadamy. 

Główne przyczyny bólu śródstopia 

Można wyróżnić m.in. następujące przyczyny bólu śródstopia: 

• zapalenie rozcięgna podeszwowego, 
• włókniakowatość rozcięgna podeszwowego, 
• nerwiak Mortona, 
• nieodpowiednio dobrane buty, 
• złamanie zmęczeniowe, 
• dna moczanowa, 
• niewydolność serca, 
• osteoporoza, 
• zwichnięcie śródstopia, 
• podwichnięcie śródstopia, 
• skręcenie śródstopia, 
• paluch koślawy, 
• reumatyzm, 
• podrażnienie stawów, 
• choroba zwyrodnieniowa stawów śródstopia, 
• modzele na podeszwach spowodowane stopą szpotawą, 
• zapalenie ścięgien i tkanki łącznej, 
• zapalna artroza stawów śródstopno-paliczkowych, 
• płaskostopie poprzeczne,  
• niewłaściwa budowa anatomiczna głów kości śródstopia oraz całego przodostopia, 
• choroby ogólnoustrojowe (np. cukrzyca lub podagra), 
• schorzenia dermatologiczne, 
• przewlekła niewydolność żylna. 

Ból śródstopia od spodu 

Za ból śródstopia od spodu odpowiedzialne może być zapalenie rozcięgna podeszwowego. Jego charakterystycznym objawem są dolegliwości bólowe w dolnej części pięty. W większości przypadków atakuje on tylko jedną stopę. Jeśli choroba nie będzie leczona, może doprowadzić do problemów z chodzeniem, a nawet z zakładaniem butów. 

Ból śródstopia od spodu może być wywoływany również przez włókniakowatość rozcięgna podeszwowego, czyli chorobę Ledderhose’a. Powoduje ona niewielkie guzki, które formują się w różnym tempie. Jeśli dojdzie do ich szybkiego rozrastania się, mogą one powodować omawiany objaw. W tym przypadku dolegliwości bólowe bywają bardzo silne.

Ból śródstopia na górze 

Ból śródstopia na górze nierzadko powodują nieodpowiednio dobrane buty. Zdarza się również, że jest to efekt wady postawy, w wyniku której dochodzi do nieodpowiedniego rozłożenia ciężaru ciała, a co za tym idzie – zbytniego przeciążenia śródstopia. W takiej sytuacji zaleca się wkładki ortopedyczne lub nawet rehabilitację korekcyjną. 

Jaka jeszcze może być przyczyna bólu śródstopia po zewnętrznej stronie? Warto tu powiedzieć chociażby o nerwiaku Mortona, który rozwija się w większości przypadków między 3. a 4. głową kości śródstopia. Głównym objawem jest dotkliwy, palący ból nie tylko na grzbiecie śródstopia, ale także i pod nim. Czasem też pojawia się on w trakcie biegania lub chodzenia. 

Ból śródstopia podczas chodzenia 

Powodem bólu śródstopia podczas chodzenia bywa złamanie zmęczeniowe. Najczęściej można je zaobserwować u osób aktywnych, które biegają, tańczą, grają w piłkę nożną czy nawet siatkówkę – u sportowców przeciążonych treningami. Zwykle takie złamanie kształtuje się stopniowo, przez kilka tygodni. Dochodzi wówczas do obrzęku i bólu, również podczas chodzenia.  

Jeżeli odczuwasz ból śródstopia po bieganiu, przyczyna może tkwić także w złamaniu zmęczeniowym. Im większa aktywność pacjenta, tym większy wzrost dolegliwości omawianego typu. W takiej sytuacji warto pozwolić sobie na odpoczynek i odciążenie stopy. Przydadzą się również leki przeciwbólowe, gipsowe opatrunki, a nawet buty ortopedyczne. 

Dna moczanowa a ból śródstopia 

Dna moczanowa powoduje zapalenie stawów, zajmuje m.in. śródstopie. Ostry ból idzie tutaj w parze z zaczerwienieniem, utratą ruchomości, obrzękiem oraz ociepleniem. Czasem atakuje ona również piętę. Co robić w takiej sytuacji? W przypadku omawianej choroby stosuje się jedynie leczenie objawowe. W jego ramach wykorzystuje się leki przeciwzapalne oraz zmniejszające stężenie kwasu moczowego. Czasem pomocne okazują się także zabiegi fizykalne, które niwelują stany zapalne w stawach. 

Ból śródstopia i opuchlizna 

Zauważyłaś u siebie opuchliznę i ból śródstopia oraz kostek? Przyczyną może być niewydolność serca. W takiej sytuacji częściej niż zwykle oddaje się mocz, wiele osób zauważa u siebie także uczucie zmęczenia, nudności czy obniżenie łaknienia. Nie wolno tych objawów bagatelizować, ponieważ choroba może doprowadzić nawet do śmierci. Leczenie tej przypadłości ukierunkowane jest na czynnik, który je spowodował, a więc np. wiąże się z terapią choroby niedokrwiennej serca czy nadciśnienia tętniczego. 

Ból śródstopia po bieganiu 

Przyczyn bólu śródstopia po bieganiu może być wiele. Warto tu powiedzieć choćby o zwichnięciu, podwichnięciu, płaskostopiu poprzecznym, zapaleniu stawów śródstopno-paliczkowych, złamaniu zmęczeniowym, niewłaściwej budowie anatomicznej głów kości śródstopia oraz całego przodostopia, chorobach ogólnoustrojowych (np. cukrzycy lub podagrze) i schorzeniach dermatologicznych. W tym przypadku ból ulokowany jest na wysokości głów kości śródstopia, w pobliżu palców, od strony podeszwowej. 

Jak pozbyć się bólu śródstopia? 

Jeżeli występuje obrzęk śródstopia, najlepiej na początku zastosować zimne okłady. Dobrze jest również nabyć wkładki na bolące śródstopie. Powinny być to wyprofilowane modele ortopedyczne bądź wkładki wypełnione powietrzem. Przede wszystkim należy jednak skonsultować się z lekarzem, zwłaszcza jeśli ból jest bardzo dotkliwy, a do tego towarzyszą mu np. obrzęki. Warto udać się do specjalisty również wtedy, gdy masz trudności z poruszaniem się. W leczeniu bólu śródstopia pomocna może być również fizjoterapia – dzięki niej można wzmocnić i rozciągnąć mięśnie stopy. 

Bibliografia: 

1. Gutteck N., Schilde S., Delank K., Pain on the Plantar Surface of the Foot, Deutsches Ärzteblatt International, 2019, 116(6), s. 83-88. 
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470249/ [dostęp 16.11.23]. 
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK574512/ [dostęp 16.11.23].