Bunionette – czym się charakteryzuje i jak leczyć haluks małego palca?

Bunionette, nazywane także potocznie haluksem małego palca to częste schorzenie śródstopia i piątego palca stopy. Powodem jego powstania może być zarówno wrodzona wada, ale też noszenie zbyt ciasnych butów. Ucisk mogą potęgować także wysokie obcasy. To właśnie dlatego Bunionette dotyczy głównie kobiet. Jak je leczyć? 

Co to jest Bunionette? 

Bunionette, inaczej choroba Taylora to rodzaj zniekształcenia w okolicy piątej kości śródstopia. Jego cechą charakterystyczną jest nadmiernie wystająca kostka w okolicy stawu śródstopowo-palcowego. Kształt deformacji jest zaś bardzo zbliżony do haluksów. W obrazie radiologicznym widoczne jest nienaturalne, patologiczne ustawienie pod kątem paliczka proksymalnego piątego palca i piątej kości śródstopia. Często towarzyszy jej także tzw. koślawy paluch, co w konsekwencji przyczynia się do poszerzenia stopy. 

Bunionette powoduje nie tylko zmiany w wyglądzie stopy, które są dla wielu kobiet źródłem kompleksów, czy utrudnia dobór obuwia, ale wpływa też na biomechanikę stopy. Staje się ona mniej stabilna, mięśnie są osłabione, a palce przestają być odpowiednim podparciem podczas chodzenia.   

Bunionette – skąd wzięła się nazwa schorzenia? 

Deformacja typu bunionette nazywana jest także potocznie kostką krawca. Skąd ta nazwa? Wywodzi się ona od sposobu siadania krawców w czasie pracy. Wielogodzinne przebywanie w siadzie skrzyżnym powodowało znaczny ucisk na boczne części stopy o podłogę.  

Obecnie stosowana nazwa wywodzi się zaś z język francuskiego i tłumaczona jest jako „mały bunion”, czyli haluks małego palca. 

Przyczyny deformacji Bunionette 

Do przyczyn powstawania deformacji Bunionette zalicza się przede wszystkim wadę wrodzoną tj. odchylenie piątej kości śródstopia. Powodem pojawienia się haluksa małego palca jest ponadto noszenie zbyt ciasnych, wąskich butów. Warto dodać, że ucisk zwiększa też wysoka szpilka. To właśnie dlatego Bunionette jest schorzeniem, które znacznie częściej diagnozowane jest u kobiet.  

Dolegliwości współistniejące z chorobą Taylora 

Poszerzenie przodostopia spowodowane deformacją Bunionette powoduje podniesienie piątego palca ku górze. Pojawiąjąca się wypukłość narażona jest na tarcie i ucisk, co może wywołać z czasem zaczerwienienie i obrzęk. Nierzadko obserwuje się także zmiany na palcu i paznokciu. Szczególnie kłopotliwy staje się tzw. skrzydlik paznokcia, czyli narastający w stronę wolnej części płytki fałd skóry z wału paznokciowego, który rozdziela ją na dwie części. 

Jeśli zdiagnozowano u ciebie chorobę Taylora, możesz też borykać się z nadmiernym rogowaceniem naskórka, czyli hiperkeratozą. Pojawiające się modzele powodują ból i pieczenie, a dyskomfort zwiększa się zwłaszcza podczas noszenia pełnego obuwia. 

Bunionette – jak leczyć deformację? 

Przede wszystkim warto rozpocząć od leczenia zachowawczego. Pamiętaj o doborze odpowiedniego obuwia. Wybieraj to z szerszymi czubkami, miękką cholewką i z elastycznego materiału. Na co dzień staraj się też nie nosić wysokich obcasów. Jeśli zauważyłaś u siebie pierwsze zmiany na stopach, sięgnij po wkładki ortopedyczne do butów. Zmniejszą one dyskomfort spowodowany uciskiem i zmniejszą otarcia. Warto zastosować także silikonowe separatory pomiędzy palce, które poprawiają ich pozycję. Na rynku dostępne są również silikonowe opaski z wbudowanym separatorem.  

Co jeśli żadna z domowych metod nie przynosi poprawy? Niekiedy konieczne jest wdrożenie leczenia operacyjnego, którego szczegóły zależą od tego, z jakim typem schorzenia mamy do czynienia. Wyróżnia się bowiem: 

• typ 1 – poszerzenie bocznej części głowy piątej kości śródstopia; 
• typ 2 – zagięcie piątej kości śródstopia na zewnątrz w kształcie banana; 
• typ 3 – powiększenie kąta między czwartą a piątą kością śródstopia. 

Najczęściej wykonywanym zabiegiem jest tzw. osteotomia. Polega ona na przecięciu piątej kości śródstopia w taki sposób, aby przesunąć jej głowę w kierunku czwartej kości śródstopia. Osteotomii niekiedy towarzyszą inne zabiegi. W przypadku typu 1. Bunionette wykonuje się także ścięcie bocznego fragmentu głowy piątej kości śródstopia. Zabieg polega na wykonaniu krótkich cięć bocznych, przecięciu torebki stawowej, a następnie na ścięciu bocznej części kości. Choć brzmi to dość skomplikowanie, specjaliści podkreślają, że jest on mało inwazyjny. Warto także dodać, że często towarzyszy osteotomii.  

Jeśli konieczne będzie wykonanie operacji, musisz pamiętać, że przez około pięć do sześciu tygodni będziesz zmuszona nosić specjalne obuwie pooperacyjne. Konieczna będzie także rehabilitacja. 

Źródła:

1. K. Kłosińska, E. Jaworska, A. Pawełczyk-Klimaszewska „Wpływ wybranych deformacji na stan skory i paznokci stóp” Kosmetologia Estetyczna 2018/2. 
2. „Operacja bunionette” Poradnia chorób stopy (dostęp  do strony 15 września).