Chłoniak Hodgkina – nowotwór, który atakuje chłopców przed 10. rokiem życia. Czy można go wyleczyć

Chłoniak Hodgkina inaczej nazywany jest ziarnicą złośliwą. Jest nowotworem złośliwym, na który zapadają dzieci przed 10. rokiem życia, zwłaszcza chłopcy. W Polsce chłoniaka Hodgkina diagnozuje się zaledwie w 15% przypadków wszystkich chłoniaków. Obecnie nowatorskie metody leczenia pozwalają wyleczyć tę chorobę.

Chłoniak Hodgkina jest jednym z nowotworów, co do których istnieje podejrzenie, że czynnikiem wyzwalającym jest zakażenie wirusowe. Jest to związane z obecnością w organizmie limfocytów o cechach blastycznych, co prowadzi do zaburzeń mechanizmów odpornościowych. Ponadto w wielu zdiagnozowanych przypadkach chłoniaków Hodgkina odkryto obecność fragmentów wirusa EBV. Także predyspozycje genetyczne mogą być przyczyną zachorowań.

Choroba Hodgkina i jej cechy charakterystyczne

Chłoniak Hodgkina zajmuje zazwyczaj węzły chłonne. Naciek jest uporządkowany, nie tak jak przy innych tego typu zmianach. Bardzo rzadko chłoniak zajmuje szpik kostny i komórki krwi obwodowej. Zajęcie układu pokarmowego czy przerzut do układu nerwowego to pojedyncze przypadki.

Chłoniak Hodgkina – objawy

Charakterystyczne objawy dla chłoniaka Hodgkina to powiększone węzły chłonne. Ten stan może się utrzymywać nawet do kilku miesięcy. W 60% przypadków choroba zajmuje węzły szyjne i nadobojczykowe, rzadziej pachwinowe i pachowe. Jeśli guz uciska na rdzeń, odczuwa się zaburzenia czucia i związane z tym zmniejszenie napięcia mięśni. Wątroba lub śledziona są powiększone.

Źle rokujące są zaburzenia ogólne, tj. pocenie się, gorączka albo znaczny spadek masy ciała w krótkim odstępie czasu. Może to oznaczać, że szpik kostny jest zajęty przez komórki nowotworowe.

Nowotwór Hodgkina: jak potwierdzić ziarnicę złośliwą?

Za podstawowe badanie, które służy do celów diagnostycznych ziarnicy złośliwej, uważa się biopsję węzłów chłonnych. Pozwala na ocenę stopnia zaawansowania nowotworu Hodgkina. Klasyfikacja odbywa się na podstawie skali Ann Arbor. Ważny jest też stan zdrowia chorego ze szczególnym uwzględnieniem objawów ogólnych, ponieważ od tego zależy dobór terapii. Z racji tego chłoniak Hodgkina wymaga wielu badań dodatkowych. Najczęściej wykonywane są:

• badania obrazowe, tj. zdjęcie rentgenowskie (RTG) klatki piersiowej, które pozwala określić stopień zajęcia węzłów przez nowotwór;
• tomografia komputerowa (TK) i rezonans magnetyczny (MR);
• podstawowe badania krwi – poziom enzymów, badania biochemiczne określające funkcje wątroby i nerek, odczyn Biernackiego (OB) i morfologia krwi obwodowej z rozmazem (w chłoniaku Hodgkina morfologia daje obraz białaczkowy dopiero w późniejszym stadium zaawansowania);
• badanie ogólne moczu;
• analiza w kierunku zakażeń (cytomegalia, wirus EBV i HIV, zapalenie wątroby typu B i C);
• badanie płynu mózgowo-rdzeniowego – tylko wtedy, jeśli zachodzi podejrzenie zajęcia ośrodkowego układu nerwowego (OUN);
• operację jamy brzusznej – w ostateczności. Ma ona określić wielkość nacieków w jamie brzusznej. Zabieg jest wykonywany metodą laparoskopową.

Wykonanie tych analiz jest konieczne. Prawidłowo określony stopień zaawansowania pozwala odpowiednio dobrać chemioterapię. Intensywność terapii musi zostać właściwie dobrana do danego przypadku, zwłaszcza że przy chłoniaku Hodgkina nawrót ma niekorzystne rokowanie dla pacjenta.

Chłoniak Hodgkina – leczenie

Leczenie musi być precyzyjnie dobrane do stopnia i stadium zaawansowania ziarnicy. W innym wypadku może dojść do progresji guza.

Metodą leczenia jest chemioterapia. To jedna z najskuteczniejszych terapii stosowanych przy chłoniaku Hodgkina. Wyleczalność dzięki niej sięga niemal 90% chorych. Przyjmowanie chemii trwa od 2 do 7 miesięcy. Leki podaje się w cyklach, zachowując przerwy. W ich czasie monitoruje się parametry życiowe dziecka. Chemioterapia niszczy nie tylko komórki nowotworowe, ale również zdrowe, dlatego w czasie jej trwania organizm jest mocno podatny na infekcje. Do leczenia włącza się też radioterapię, lecz tylko w niezaawansowanych stadiach. Przerzuty w przypadku chłoniaka Hodgkina występują bardzo rzadko.

Chłoniak Hodgkina – rokowanie

Obecnie przy chłoniaku Hodgkina rokowanie jest bardzo korzystne. Pełna wyleczalność jest kwalifikowana na poziomie 80–90%. Dziecko powinno być pod kontrolą lekarza przez kilka lat po zakończeniu leczenia ze względu na możliwe późniejsze powikłania, takie jak uszkodzenie układu oddechowego albo mięśnia sercowego.