Choroba Baastrupa – schorzenie osób starszych i pracujących fizycznie

Choroba Baastrupa to schorzenie występujące głównie u osób starszych i pojawia się zwykle wraz z innymi problemami zdrowotnymi. Borykają się z nią również pacjenci, którzy ciężko pracują fizycznie. Samo schorzenie znacząco wpływa na jakość życia, ponieważ powoduje ból i dyskomfort podczas wykonywania różnych czynności. Czasem wymaga również przekwalifikowania.

Czym jest choroba Baastrupa? 

Choroba Baastrupa to choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa, podczas której następuje stykanie się ze sobą wyrostków kolczystych – mówi się, że są to tzw. „całujące się” wyrostki kolczyste. Podczas ruchu ocierają się one o siebie, a co za tym idzie, wywołują ból. Na późniejszym etapie dochodzi do powstania zmian zwyrodnieniowych, widoczne jest również pogłębienie lordozy lędźwiowej.

Objawy choroby Baastrupa 

Główny objaw choroby Baastrupa to charakterystyczny, ostry i przewlekły ból kręgosłupa na odcinku lędźwiowym, zwłaszcza w kręgach L4-L5. Nasila się on podczas wyprostu, natomiast ustępuje przy schylaniu się. Obszar ten jest również wyjątkowo wrażliwy na dotyk. Kiedy choroba postępuje, jej kolejnym symptomem jest przerost tułowia. Dodajmy, że schorzenie może obejmować także odcinek szyjny kręgosłupa.

Choroba Baastrupa a rwa kulszowa 

Chorobę Baastrupa myli się czasem z rwą kulszową. Jak je od siebie odróżnić? Przede wszystkim po tym, że w przypadku omawianego schorzenia ból pojawia się miejscowo i nie promieniuje do innych partii ciała, co z kolei często się zdarza przy rwie kulszowej. 

Przyczyny choroby Baastrupa 

Choroba Baastrupa to schorzenie spowodowane zbyt długimi wyrostkami kolczystymi kręgów, co jest związane z uwarunkowaniami anatomicznymi. Przyczynić się do niej może również zbyt duża aktywność kręgosłupa u danej osoby. W ogromnym stopniu na rozwój choroby wpływa pogłębienie lordozy – wówczas następuje ucisk na więzadło międzykolcowe, co z kolei doprowadza do jego destrukcji. Trudno jednak w pełni ustalić przyczyny występowania choroby. 

Choroba Baastrupa pojawia się razem z takimi schorzeniami i dolegliwościami, jak: 

• kręgozmyk (wówczas kręgi przemieszczają się w stosunku do siebie), 
• przepuklina krążków międzykręgowych, 
• spondyloza (jest to zanik krążków miedzykręgowych, który rozwija się wraz z wiekiem), 
• tworzenie się osteofitów (są to narośla kostne).

Choroba Baastrupa – leczenie i diagnoza 

Jeśli podejrzewasz u siebie chorobę Baastrupa, najpierw warto skonsultować się z lekarzem rodzinnym, aby w następnej kolejności uzyskać skierowanie do ortopedy lub neurologa – to właśnie oni zajmują się leczeniem tego ciężkiego schorzenia. Oczywiście można również wybrać się od razu do specjalisty i po prostu za to zapłacić. 

Jeśli lekarz będzie podejrzewał chorobę Baastrupa, zleci wykonanie zdjęcia rentgenowskiego – w tym przypadku jest to absolutna podstawa. Co więcej, może on poprosić pacjenta, aby wykonał najpierw skłon w przód, a następnie powrócił do pozycji początkowej. Leczenie choroby Baastrupa bazuje na lekach przeciwzapalnych, rozluźniających oraz przeciwbólowych. Czasem do terapii włącza się również leki niesteroidowe. Niekiedy wykorzystuje się także gorset stabilizujący, plastry oraz zastrzyki z kortykosteroidami. 

Dla pacjentów z chorobą Baastrupa wskazana jest również rehabilitacja, w ramach której stosuje się techniki manualne, w tym metody znane z terapii mięśniowo-powięziowej. Dodatkowo wykorzystuje się fizykoterapię, często w formie nagrzewania lampą leczniczą (lampą sollux). Nierzadko stosuje się również laser, który działa przeciwzapalnie, jak również magnetoterapię, elektroterapię, ultrasonoterapię czy krioterapię. Jeśli te metody nie dadzą oczekiwanych rezultatów, wdrażane jest leczenie inwazyjne. W ramach operacji dokonuje się częściowej resekcji wyrostków kolczystych, dzięki czemu zyskują one odpowiednią długość i kształt.

Ćwiczenia przy chorobie Baastrupa 

Przy chorobie Baastrupa bardzo ważne jest wykonywanie odpowiednich ćwiczeń. Powinny one koncentrować się na partiach grzbietu i brzucha, aby wzmocnić mięśnie – zwłaszcza te przykręgosłupowe. W ramach treningów chora osoba powinna uczyć się również, jak zachowywać prawidłową postawę ciała podczas wykonywania różnych czynności, co z kolei pozwoli zminimalizować ryzyko nawrotu schorzenia.

Czy choroba Baastrupa jest uleczalna? 

Odpowiednio zaplanowane leczenie pozwala w dużym stopniu złagodzić objawy choroby Baastrupa. Bardzo ważne jest jednak zarówno leczenie zachowawcze, jak i operacyjne oraz duża dbałość o własny kręgosłup. Niezwykle istotne są również ćwiczenia wzmacniające kręgosłup, konieczna może się okazać również całkowita zmiana trybu życia. 

Choroba Baastrupa a niepełnosprawność i praca fizyczna 

Choroba Baastrupa często powoduje okresową niezdolność do pracy. W wielu zawodach może ona utrudniać wykonywanie różnych czynności, a nawet je uniemożliwiać – zwłaszcza jeśli chodzi o pracę fizyczną. W związku z tym, w zależności od stanu, chory może otrzymać rentę okresową oraz stopień niepełnosprawności. 

Bibliografia: 

1. Filippiadis D. K., Mazioti A., Argentos S., Anselmetti G., Papakonstantinou O., Kelekis N., Kelekis A., Baastrup’s disease (kissing spines syndrome): a pictorial review, Insights Imaging 2015, s.123-128. 
2. Philipp L. R., Baum G. R., Grossberg J. A., Ahmad F. U., Baastrup’s Disease: An Often Missed Etiology for Back Pain, Cureus 2016. 
3. Singla A., Shankar V., Mittal S., Agarwal A., Garg B., Baastrup’s disease: The kissing spine, World Journal Clinical Cases 2014, s. 45-47.