Choroba Haglunda, czyli jałowa martwica guza piętowego – obraz schorzenia i przebieg leczenia, domowe sposoby walki z chorobą

Pięta Haglunda to schorzenie guza kości piętowej, diagnozowane najczęściej w okresie pokwitania i szybkiego wzrostu, w którego przebiegu zachodzą zmiany martwicze tkanki kostnej pięty. Choroba Haglunda obciąża pacjenta bolesnymi objawami, utrudnia aktywność ruchową, a nawet swobodne noszenie obuwia.

Leczenie pięty Haglunda uwzględnia wiele metod zachowawczo-objawowych. Fizjoterapia w chorobie Haglunda polega m.in. na ćwiczeniach ruchowych, zabiegach fizykalnych i stosowaniu pomocy ortopedycznych. Z kolei domowe sposoby na piętę Haglunda bazują na masażach i odpoczynku. Zaawansowane stopnie deformacji kości piętowej mogą wymagać operacji chirurgicznych, jednak ogólnie szanse wyleczenia ostrogi Hanglunda są duże.

Choroba Haglunda

Choroba Haglunda to schorzenie z grupy jałowych martwic kości, dotyczące guza piętowego. W jego przebiegu dochodzi do nekrozy, czyli obumarcia fragmentów kości na skutek zaburzenia miejscowego ukrwienia i powstania charakterystycznego zniekształcenia tylno-górnej części kości piętowej, znanego jako ostroga Haglunda. Deformacja Haglunda rozwija się stopniowo i leniwie. Na początku martwy fragment kości piętowej ulega resorpcji, czyli wchłonięciu, a następnie odbudowie. Jednak w wyniku oddziałujących sił i obciążeń wywieranych przez ciężar ciała zrekonstruowany obszar guza kości piętowej ulega zniekształceniu i częściowej separacji od reszty kości. Słabe ukrwienie kości piętowej sprzyja postępowi choroby i spowolnieniu procesu regeneracji. Ostrogi Haglunda mają tendencję do obustronnego występowania w kościach piętowych, szczególnie u osób młodych w okresie skoku pokwitaniowego. Choroba Haglunda u dorosłych jest zwykle utajoną postacią schorzenia z młodości, odnawiającą się pod wpływem sprzyjających warunków, np. przeciążeń sportowych i kontuzji wywołujących mikrouszkodzenia pięty. Przyczyną choroby Haglunda są również genetyczne predyspozycje do chorób z grupy jałowych martwic kości.

Pięta Haglunda – objawy

Ostroga Haglunda objawia się głównie bólem zlokalizowanym poniżej przyczepu ścięgna Achillesa, na górno-tylnej krawędzi pięty, nasilającym się przy zgięciu grzbietowym stopy i obciążeniach, np. w trakcie chodzenia, co zwykle powoduje utykanie. Ponadto na powierzchni pięty mogą znajdować się: wyczuwalne zgrubienie, zaczerwienienie i obrzęk. Nieleczona pięta Haglunda może prowadzić do powikłań w postaci zapalenia ścięgna Achillesa.

Ostroga Haglunda – leczenie

Leczenie choroby Haglunda rozpoczyna się od postawienia diagnozy. Badanie RTG pięty Haglunda zwykle potwierdza przesłanki o schorzeniu. Metody usprawniania dolegliwości związanych z deformacją Haglunda bazują na technikach z zakresu farmakoterapii, rehabilitacji oraz operacji chirurgicznych. Operacja pięty Haglunda to ostateczne rozwiązanie choroby, stosowane w zaawansowanych stopniach ostrogi, która znacząco wpływa na funkcjonowanie pacjenta i przysparza silnych dolegliwości bólowych. Zabieg polega na usunięciu ostrogi Haglunda i rekonstrukcji pięty – przywrócona zostaje gęstość kości i ustawienie stopy. Pięta Haglunda po operacji wymaga kilkutygodniowego unieruchomienia i odciążenia. Procedura inwazyjna ostatecznie skraca okres całkowitej rekonwalescencji do kilkunastu tygodni. Specjalistyczne leczenie można uzupełnić domowymi sposobami uśmierzającymi objawy.

Choroba Haglunda – rehabilitacja

We wczesnym etapie choroby prowadzi się leczenie zachowawcze uwzględniające przede wszystkim odpoczynek i ograniczenie aktywności sportowej na czas zaostrzenia objawów. W tym celu warto stosować odpowiednio wyprofilowane wkładki ortopedyczne, poprawiające oś stopy, ustawienie, odciążenie i amortyzację pięty, co w konsekwencji przyspiesza regenerację obumierającej kości piętowej i ponowną resorpcję fragmentu kostnego. Ponadto w chorobie Haglunda zaleca się ćwiczenia ruchowe, głównie rozciąganie ścięgna Achillesa i czynne ćwiczenia stopy oraz stawu skokowego, a także terapię manualną pięty, przyczepów ścięgnistych oraz mięśni łydki w celu poprawy ukrwienia, odżywienia i dotlenienia deformacji. Rehabilitacja przewiduje również zabiegi fizykoterapeutyczne, w szczególności: ultradźwięki, laseroterapię, jonoforezę, czyli miejscowe wprowadzanie leków przy pomocy prądu, krioterapię i fale uderzeniowe. W przebiegu leczenia choroby lekarz może zalecić farmakoterapię przeciwbólową i przeciwzapalną – zwykle lek tego typu występuje w formie żelu, a w przypadku dolegliwości opornych na maść na piętę Haglunda można poddać się zastrzykom sterydowym do kaletki ścięgna Achillesa.

Pięta Haglunda – domowe sposoby

Domowe sposoby na deformację Haglunda to m.in. noszenie wygodnego obuwia w odpowiednim rozmiarze, z wkładkami amortyzującymi pietę, elastycznym zapiętkiem lub odkrytą piętą. Ponadto poleca się ciepłe kąpiele i masaże, kontynuację ćwiczeń i nacieranie maścią przeciwzapalną.