Choroby weneryczne u mężczyzn – co powinieneś wiedzieć? 

Choroby weneryczne u mężczyzn stanowią poważny problem zdrowotny, który może mieć daleko idące konsekwencje, jeśli nie zostaną szybko zdiagnozowane i leczone. Pomimo postępów w medycynie, opóźnione leczenie prowadzi do poważnych powikłań, w tym niepłodności. Warto zatem pamiętać o regularnych badaniach oraz odpowiedniej profilaktyce, aby zapobiegać rozprzestrzenianiu się chorób wenerycznych. 

Czym jest choroba weneryczna? 

Choroba weneryczna jest zakażeniem, które przenosi się podczas kontaktów seksualnych, w tym stosunków dopochwowych, analnych oraz pieszczot oralnych. Może być wywołana przez różne patogeny, takie jak: 

• wirusy; 
• bakterie; 
• grzyby; 
• pierwotniaki. 

Do transmisji patogenów dochodzi poprzez kontakt błon śluzowych lub uszkodzonej skóry z płynami ustrojowymi zakażonej osoby, takimi jak krew czy sperma. 

Najczęstsze choroby weneryczne u mężczyzn 

Wśród najczęstszych chorób wenerycznych u mężczyzn można wyróżnić kilka kluczowych infekcji: 

• opryszczka (łac. Herpes simplex virus) – wywoływana przez wirus opryszczki pospolitej, przenoszona głównie podczas kontaktów seksualnych; 
• chlamydioza – infekcja bakteryjna wywołana przez Chlamydia trachomatis, często przebiegająca bezobjawowo, co utrudnia jej wykrycie; 
• mykoplazmoza – spowodowana przez bakterie Mycoplasma genitalium, mogąca prowadzić do zapaleń układu moczowo-płciowego; 
• cytomegalia – choroba wirusowa wywołana przez cytomegalowirus (CMV), przenoszona zarówno drogą płciową, jak i przez kontakt z płynami ustrojowymi; 
• rzęsistkowica – zakażenie wywołane przez pierwotniaka Trichomonas vaginalis, przenoszone głównie podczas stosunków seksualnych; 
• rzeżączka – wywoływana przez bakterie Neisseria gonorrhoeae, bardzo zaraźliwa infekcja przenoszona drogą płciową, w tym podczas seksu oralnego i analnego; 
• kiła – wywoływana przez bakterię Treponema pallidum, przenoszona głównie podczas kontaktów seksualnych, charakteryzująca się różnymi etapami klinicznymi i mogąca prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych. 

Objawy chorób wenerycznych u mężczyzn 

Objawy chorób wenerycznych u mężczyzn mogą być zróżnicowane i często subtelne, co utrudnia ich wykrycie na wczesnym etapie. Typowe symptomy obejmują: 

• ból i pieczenie podczas oddawania moczu lub stosunku; 
• nietypową wydzielinę z cewki moczowej, w tym ropną; 
• ból jąder i okolic moszny; 
• parcie na mocz; 
• świąd, wysypkę, pieczenie, zaczerwienienie okolic intymnych. 

 Pierwsze objawy chorób wenerycznych u mężczyzn 

Jakie badania na choroby weneryczne u mężczyzn wykonać? 

Diagnostyka chorób wenerycznych u mężczyzn jest procesem wieloetapowym, który rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu przeprowadzonego przez urologa. Lekarz pyta pacjenta o zgłaszane dolegliwości oraz ryzykowne kontakty seksualne, a następnie przystępuje do badania narządów płciowych. Kolejnym krokiem jest skierowanie pacjenta na odpowiednie badania laboratoryjne. 

W zależności od podejrzewanej infekcji, do analizy pobiera się różne biomateriały, takie jak ejakulat, wydzielina z prostaty, wymaz z cewki moczowej czy mocz. Przykładowo, aby zdiagnozować rzęsistkowicę, pobiera się wymaz z cewki moczowej do hodowli bakteriologicznej, natomiast w przypadku cytomegalii – ejakulat. Diagnostyka może również obejmować badania serologiczne z próbki krwi, które są kluczowe w wykrywaniu: 

• kiły; 
• HIV; 
• HBV; 
• HCV. 

Ponadto wykonuje się badania bakteriologiczne z wymazów pobranych z układu moczowo-płciowego oraz ze zmian na błonach śluzowych i skórze, aby zidentyfikować zakażenia takie jak rzeżączka czy chlamydioza. 

Leczenie chorób wenerycznych u mężczyzn 

Leczenie chorób wenerycznych u mężczyzn jest zróżnicowane i zależy od rodzaju infekcji oraz jej zaawansowania. W przypadku chorób bakteryjnych, takich jak rzeżączka czy chlamydia, stosuje się antybiotykoterapię. Często wystarcza jedna dawka antybiotyku, ale decyzja o rodzaju i długości leczenia należy do lekarza, który może dostosować terapię do indywidualnych potrzeb pacjenta. W przypadku kiły leczenie może być bardziej złożone i wydłużone. 

Niektóre choroby weneryczne, takie jak opryszczka narządów płciowych, zakażenie wirusem HIV czy zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), są nieuleczalne. W tych przypadkach terapia skupia się na łagodzeniu objawów, kontrolowaniu przebiegu choroby oraz zapobieganiu powikłaniom. 

Jakie są powikłania chorób wenerycznych u mężczyzn? 

Powikłania chorób wenerycznych u mężczyzn mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak:

• niepłodność – uszkodzenie układu rozrodczego spowodowane przez nieleczone infekcje mogą prowadzić do trudności w poczęciu dziecka; 
• reaktywne zapalenie stawów – stan zapalny stawów wywołany chlamydiozą, objawiający się bólem i obrzękiem; 
• zapalenie odbytnicy – powikłanie opryszczki narządów płciowych, prowadzące do bólu i dyskomfortu; 
• rak odbytu i penisa – związany z zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV); 
• zapalenie jąder i najądrzy – infekcja powodująca ból i obrzęk, co może prowadzić do długoterminowych problemów z płodnością. 

Choroby weneryczne u mężczyzn — jak ich uniknąć? 

Mężczyźni mogą uniknąć chorób wenerycznych poprzez świadome i odpowiedzialne podejście do życia seksualnego oraz regularne stosowanie środków ochrony, m.in.: 

• używanie prezerwatyw – znacząco zmniejszają ryzyko zakażenia chorobami przenoszonymi drogą płciową, takimi jak rzeżączka, chlamydia, czy HIV. Prezerwatywy są skuteczną barierą ochronną przed przenoszeniem zarówno bakterii, wirusów, jak i innych patogenów; 
• regularne badania i testy diagnostyczne – wykonywanie testów na choroby przenoszone drogą płciową pozwala na wczesne wykrycie oraz szybkie leczenie infekcji; 
• wierność seksualna i ograniczenie liczby partnerów – może znacznie zmniejszyć ryzyko zarażenia się chorobami wenerycznymi; 
• edukacja seksualna – pozwala na świadome podejmowanie decyzji dotyczących zdrowia seksualnego oraz odpowiednie reagowanie w przypadku podejrzenia zakażenia. 

O ekspercie:

Dr Bartosz Szetela – specjalista chorób zakaźnych, specjalizujący się w opiece nad osobami żyjącymi z HIV, diagnostyce i terapii zakażeń przenoszonych droga płciową, profilaktyce przedekspozycyjnej HIV w ramach Poradni Wszystkich Świętych we Wrocławiu, nauczyciel akademicki w Katedrze i Klinice Chorób Zakaźnych, Chorób Wątroby i Nabytych Niedoborów Odpornościowych UMED we Wrocławiu. Cala rozmowa na temat leczenia chorób wenerycznych w Polsce: https://www.hellozdrowie.pl/dr-bartosz-szetela-oficjalne-statystyki-zdiagnozowanych-chorob-wenerycznych-nalezaloby-pomnozyc-razy-10-badz-20/

Bibliografia: 

1. Henkel R., Long-term consequences of sexually transmitted infections on men’s sexual function: A systematic review, Arab Journal of Urology 2021, 19(3), 411-418. 
2. Lanjouw E. i in., European guideline on the management of Chlamydia trachomatis infections, Dermatology Review, 2017:1-17. 
3. Sauerbrei A., Herpes Genitalis: Diagnosis, Treatment and Prevention. Geburtshilfe und Frauenheilkunde 2016, 76(12), 1310-1317. 
4. Van Ommen C. E., Malleson S., Grennan T., A practical approach to the diagnosis and management of chlamydia and gonorrhea, CMAJ 2023, 195(24): E844-E849. 
5. Wihlfahrt K. i in., Sexually Transmitted Diseases-An Update and Overview of Current Research. Diagnostics (Basel, Switzerland) 2023, 13(9), 1656.