Co ketamina robi z naszym mózgiem i czy może mieć wpływ na zachowanie Elona Muska?

Prowadzenie spotkania z piłą łańcuchową w ręce, wysyłanie tysięcy nocnych maili, podważanie oczywistych prawd, wreszcie bełkotanie i potykanie się w sytuacjach publicznych. Coraz głośniej mówi się, że te i inne zachowania Elona Muska – przewodniczącego Departamentu Efektywności Rządu USA – mogą być efektem nadużywania przez niego ketaminy. Ten znany od półwiecza popularny środek znieczulający w ostatnich latach przeżywa renesans także jako lek na poprawę nastroju, jest jednak obarczony licznymi skutkami ubocznymi. To jeszcze lek czy już narkotyk – pyta coraz więcej osób. Jak działa ketamina?

Co to jest ketamina?

Ketamina jest związkiem chemicznym, który od 1970 roku stosuje się do znieczulania podczas zabiegów chirurgicznych. Działa szybko i nie wywołuje groźnych skutków ubocznych, z powodzeniem stosuje się go więc u osób obarczonych ryzykiem nadciśnienia czy problemami z oddychaniem. Pacjenci znieczulani ketaminą nie czują bólu, mają też jednak poczucie oderwania od rzeczywistości.

W większych dawkach może wywołać halucynacje, a pacjenci mogą doświadczać bycia w innym świecie czy poza ciałem. W 2000 roku odkryto, że ketamina w dawkach, które nie usypiają, może pomóc w zmniejszeniu objawów depresji. Coraz częściej mówi się jednak również o osobach, które ketaminę zażywają w celach „rekreacyjnych”.

Ketamina nie tylko do znieczulenia

Przez dziesięciolecia stosowano lek w formie zastrzyków, jednak od 2019 roku jest także dostępny w postaci aerozolu a nawet tabletek do ssania, co zwiększyło pole do stosowania go poza systemem medycznym. W ostatnich latach na całym świecie powstały tysiące klinik oferujących podawanie tego specyfiku. W mniejszych dawkach ketaminę oferuje się do leczenia nie tylko depresji, ale także stanów lękowych i PTSD.

Szacuje się, że w 2023 roku branża ketaminy tylko w USA była warta 3,5 mld dolarów. Jak donoszą zagraniczne media, lek stał się modny zwłaszcza wśród pracowników Doliny Krzemowej, wykorzystuje się go podczas szkoleń z budowania poczucia przywództwa i relacji korporacyjnych. Po środek masowo mają sięgać też osoby związane z ochroną zdrowia.

Elon Musk już kilka lat temu przyznał publicznie, że zażywa ketaminę na złagodzenie objawów depresji. Jak wówczas podkreślał, nie nadużywa tego środka. „Jeśli używasz zbyt dużo ketaminy, nie możesz naprawdę wykonywać pracy” – mówił w jednym z wywiadów. Dziś jednak chaotyczne zachowania biznesmena budzą podejrzenia, że mógł nie mówić prawdy.

Skutki uboczne zażywania ketaminy

Badania nad skutkami ubocznymi długotrwałego zażywania ketaminy cały czas trwają. Wiadomo na pewno, że osoby, które stosują specyfik rekreacyjnie, mogą cierpieć na urojenia, a także krótko- i długoterminowe zaburzenia pamięci. Jak raportuje wyniki rocznych obserwacji 120 osób stosujących ketaminę prof. Celia Morgan z University of Exeter w Anglii, część badanych miała np. przekonanie, że odbiera tajne wiadomości i jest jedynym ich posiadaczem, że otoczenie reaguje na nich w szczególny sposób lub że świat wygląda zupełnie inaczej, a oni sami mają poczucie urojonego panowania nad światem. Jak zauważono, ryzyko skutków ubocznych szybko się zmniejsza po odstawieniu leku, większość osób ma jednak ogromny problem z zaprzestaniem jego zażywania.

Do długiej listy skutków ubocznych nadużywania ketaminy dodaje się także wpływ na inne poza psychicznymi objawy chorobowe, takie jak uszkodzenie pęcherza moczowego czy silne skurcze żołądka. Szczególnie dokładnie opisuje się k-hole – stan, w który można wpaść po przedawkowaniu. Osoba taka osiąga stan głębokiego uspokojenia i odcięcia od rzeczywistości, który może wręcz przypominać doświadczenie śmierci. Część osób uważa to za doświadczenie mistyczne.

Jak działa mózg Elona Muska

Elon Musk od lat słynie z niekonwencjonalnego zachowania, a jego opinie wywołują wiele kontrowersji. Dodatkowo, Musk od trzech lat ma diagnozę zespołu Aspergera. „Czasami mówię lub publikuję w mediach społecznościowych dziwne rzeczy, bo tak działa mój mózg” – tłumaczy Musk i dodaje, że taka konstrukcja psychiczna pomogła mu osiągnąć globalny sukces biznesowy. Oczywiście nie ma pewności, że wpływ ma na to zażywana przez niego dawka ketaminy. Jednak teraz, kiedy jego zachowania i opinie mogą mieć wpływ na losy milionów ludzi, obserwuje się go wyjątkowo uważnie.

Źródła: The Atlantic