Ból śledziony to objaw, którego nie wolno lekceważyć

Śledziona jest istotnym, wielofunkcyjnym organem. Odgrywa istotne role zarówno pod kątem ochrony organizmu przed patogenami, jak i metabolizmu. Utrzymanie jej w dobrej kondycji jest ważne dla zdrowia, ale niestety zdarzają się sytuacje, kiedy ból śledziony wskazuje poważne patologie wymagające leczenia. Jak boli śledziona? Jakie mogą być przyczyny tej dolegliwości?

Za co odpowiada śledzona? Gdzie się znajduje?

Jak już wspomniano, śledziona ma różne funkcje. Bierze udział w reakcji immunologicznej, tym samym broniąc organizm przed patogenami i chroniąc go przed rozwojem infekcji spowodowanych różnymi czynnikami. Poza tym oczyszcza krew z martwych oraz uszkodzonych erytrocytów, a także pośrednio kontroluje liczbę poszczególnych składników krwi. Schorzenia tego narządu często powiązane są także z poziomem żelaza, dlatego że to tutaj – w postaci ferrytyny – przechowywany jest wspomniany pierwiastek.

Omawiany narząd jest niewielki, ma rozmiar pięści dorosłego, przeciętnego człowieka. Jest częścią układu limfatycznego. Gdzie boli śledziona? Jest zlokalizowana z lewej strony, na górze brzucha, a więc kiedy odczuwasz ból pod lewym żebrem, prawdopodobnie to właśnie ona daje o sobie znać. Omawiana dolegliwość jest dość charakterystyczna, często promieniuje także do ramienia. Ale dlaczego się pojawia?

Ból śledziony – objawy dodatkowe to ważna wskazówka dla lekarza

Jeżeli śledziona boli cię od jakiegoś czasu, z pewnością wystąpiły także dodatkowe objawy, na które być może do tej pory nie zwróciłaś uwagi. To jednak bardzo ważne, ponieważ sam ból nie jest swoisty i na jego podstawie lekarz nie będzie w stanie postawić trafnej diagnozy. Dlatego zastanów się, czy zaobserwowałaś u siebie takie symptomy jak:

• uczucie wzdętego brzucha,
• nasilający się ból śledziony po jedzeniu,
• wrażenie pełnego żołądka po małym posiłku.

Ból śledziony pojawia się najczęściej wraz z powiększeniem się narządu. Jeżeli masz dużo nadmiernych kilogramów, sprawdzenie tego objawu może być niemożliwe w warunkach domowych, ale jeśli jesteś bardzo szczupła, masz szansę wyczuć to pod skórą. Taki przedłużający się stan może prowadzić do anemii oraz do osłabienia odporności i częstsze występowanie infekcji, ze względu na funkcje, za jakie odpowiada śledziona – to dodatkowe wskazówki diagnostyczne.

Ból śledziony – przyczyny mogą tkwić w różnych patologiach

Ból śledziony związany jest z powiększeniem organu, jego pęknięciem lub poważniejszą chorobą. Jak w przypadku wielu innych objawów, tak i tutaj przyczyn może być mnóstwo, a kluczem do ustąpienia dolegliwości jest właściwa diagnoza i wdrożenie skutecznego leczenia.

Powiększona śledziona przyczyną infekcji lub urazu

Jeżeli odczuwasz ból śledziony, nie oznacza to od razu nowotworu. Być może doszło do urazu w wyniku uderzenia w brzuch? Albo doszło do infekcji bakteryjnej i wystarczy zażyć odpowiedni antybiotyk? Zarówno niewinna infekcja, jak i uraz mogą stanowić przyczynę powiększenia oraz bólu śledziony, a także wszystkich idących za tym konsekwencji.

Pęknięcie śledziony to poważny problem

Uraz brzucha może wywołać ostry stan zapalny, który przejdzie samoistnie, ale może także doprowadzić do poważnego uszkodzenia narządów wewnętrznych. Dlatego, jeżeli śledziona boli cię np. po wypadku samochodowym czy upadku z dużej wysokości, poszkodowany powinien natychmiast udać do szpitala – mogło dojść do jej pęknięcia, a to stan zagrażający życiu. W takiej sytuacji można zaobserwować także zawroty głowy będące efektem krwotoku wewnętrznego.

Choroby odpowiedzialne za ból śledziony

Oczywiście ból śledziony to także objaw charakterystyczny dla schorzeń obejmujących ten lub sąsiadujące narządy. Część z nich stanowi zagrożenie dla życia pacjenta, dlatego ignorowanie takiego symptomu przez dłuższy czas jest niedopuszczalne. Wśród tych bardziej i mniej niebezpiecznych należy wymienić m.in.:

• choroby nowotworowe – nowotwory krwi (np. białaczka) oraz nowotwory rozwijające się w komórkach odpornościowych (np. chłoniak),
• choroby wątroby – marskość, stan zapalny,
• choroby autoimmunologiczne – np. reumatoidalne zapalenie stawów,
• choroby związane ze wzrostem ciśnienia krwi,
• zmiany guzowate czy torbielowate w obrębie śledziony.

Jak wygląda leczenie bolącej śledziony? Opiera się na diagnozie

Jak wspomniano, ból śledziony jest objawem wielu problemów, a nie stanem chorobowym, dlatego postępowanie lecznicze zależy od tego, jaką diagnozę postawi specjalista. Leczenie śledziony, w zależności od patologii, może obejmować:

• antybiotykoterapię – to leczenie przeprowadza się w sytuacji, kiedy doszło do zakażenia bakteryjnego wpływającego na poprawność funkcjonowania śledziony,
• terapię nowotworową – nowotwory krwi oraz układu odpornościowego leczy się m.in. chemioterapią lub radioterapią; metoda jest zawsze dobierana indywidualnie do pacjenta,
• zabieg chirurgiczny – usunięcie śledziony. Jest konieczne m.in. wtedy, gdy doszło do pęknięcia narządu.

Jeżeli odczuwasz ból pod lewym żebrem, umów się na wizytę do internisty. Tam zostanie przeprowadzony dokładny wywiad, a do tego lekarz zbada twój brzuch palpacyjnie. Dodatkowo można wykonać badanie ultrasonograficzne brzucha, aby potwierdzić powiększenie śledziony. Przy wstępnym rozpoznaniu pomocna jest także morfologia krwi – dalsze postępowanie jest już kwestią indywidualną.

Bibliografia:

1. Chapman J. Goyal A., Azevedo A. M., Spelnomegaly, StatPearls 2023.
2. Gonzalez H., Hagerling C., Werb Z., Roles of the immune system in cancer: from tumor initation to metastatic progression, Denes & Developmet 2018, 32(19-20): 1267-1284.
3. https://medlineplus.gov/spleendiseases.html [dostęp 09.09.2023].
4. https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/types/radiation-therapy [dostęp 09.09.2023].
5. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/enlarged-spleen/symptoms-causes/syc-20354326 [dostęp 09.09.2023].
6. Walczyk J., Walas M., Standardy badań ultrasonograficznych Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego – aktualizacja. Badanie śledziony, Journal of Ultrasonography 2013; 13: 50–64.