Co to jest appendektomia? Dowiedz się, jak wygląda zabieg chirurgicznego usunięcia wyrostka robaczkowego

Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego to jedna z chorób, która prowadzi do objawów tzw. ostrego brzucha. Jest to wskazanie do pilnej interwencji chirurgicznej i usunięcia przyczyny choroby. Appendektomia to jeden z podstawowych, ale również ratujących życie zabiegów chirurgicznych.

Wyrostek robaczkowy stanowi uwypuklenia jelita ślepego. Ma on długość około 8–10 cm. Jego funkcja nie została w pełni poznana i określona. Przyjmuje się, iż jest on narządem szczątkowym, który być może w przeszłości pełnił funkcje związane z układem odpornościowym. W obecnej postaci nie posiada znaczącej roli i jego usunięcie nie skutkuje odległymi zaburzeniami pracy organizmu. Wiadomo jednak, że wyrostek robaczkowy może ulegać ostremu zapaleniu. Jest to choroba, która nie ma jasnej etiologii, jej przebieg może być burzliwy, a nieleczone zapalenie może doprowadzić do zgonu związanego z zapaleniem otrzewnej i objawami posocznicy.

Kiedy potrzebna jest appendektomia? Objawy ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego

Leczeniem zapalenia wyrostka robaczkowego jest zabieg jego chirurgicznego usunięcia – appendektomia. Stan zapalny diagnozują i leczą chirurdzy. Konieczna jest hospitalizacja pacjenta. W zależności od wskazań stosuje się różne techniki operacyjne. Jeżeli ostre zapalenie wyrostka nie jest powikłane, zabieg uważa się za bezpieczny i niezwiązany z wieloma zagrożeniami dla chorego. Zapalenie wyrostka robaczkowego dotyczy osób w każdym wieku, jednak najczęściej obserwuje się je u ludzi w wieku 20–30 lat. Nieznacznie częściej dotyka mężczyzn. W zasadzie nie została stwierdzona przyczyna pojawienia się stanu zapalnego. Część naukowców uważa, że ma to związek z niedrożnością jego światła, jednak teoria ta nie sprawdza się w każdym przypadku. Objawy typowego, ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego są na tyle charakterystyczne i intensywne, że w zasadzie nie da się ich przeoczyć. W pierwszej fazie choroby pojawia się ból brzucha, zlokalizowany w okolicy pępka. Początkowo nie jest on intensywny i ma raczej charakter rozlany. Ból może trwać kilka godzin, czasem nawet dzień lub dwa, zanim przemieści się w okolicę prawego podbrzusza, a jego charakter zmieni się na kolkowy i punktowy. Czynności fizyczne i wszelkie zmiany ciśnienia w obrębie tłoczni brzusznej powodują jego nasilenie. W trakcie dolegliwości bólowych pojawia się stan podgorączkowy lub gorączka, często obecne są nudności i wymioty, chory nie ma apetytu. W badaniu lekarskim można stwierdzić przyspieszenie akcji serca, podniesione wykładniki stanu zapalnego w badaniach krwi (leukocyty, CRP) oraz bolesność w punkcie McBurneya, czyli w ⅓ odległości między pępkiem a prawym dołem biodrowym. Zdarza się, że objawy zapalenia wyrostka mogą być nieco mniej charakterystyczne, jeżeli występuje nietypowa jego lokalizacja. W przypadku zaobserwowania u siebie podanych objawów fizykalnych należy niezwłocznie udać się na ostry dyżur. Szybka reakcja i diagnoza chroni przed rozwojem zapalenia otrzewnej, które stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i życia pacjenta.

Appendektomia – techniki wykonania zabiegu

Do zabiegu operacyjnego zawsze kwalifikuje pacjenta chirurg. On też decyduje o technice zabiegowej. Appendektomia jest wykonywana w znieczuleniu ogólnym, zatem chorego musi zbadać także anestezjolog. Z reguły ważne jest, aby zabieg odbył się jak najszybciej po postawieniu diagnozy, gdyż oczekiwanie zwiększa ryzyko groźnych powikłań. Usunięcie wyrostka robaczkowego można przeprowadzić na trzy sposoby. Pierwszym z nich jest appendektomia klasyczna. Jest to technika najstarsza i polega na wykonaniu cięcia na brzuchu i z dostępu otwartego usunięciu wyrostka robaczkowego.

Alternatywą jest appendektomia laparoskopowa. Jest to technika nowsza, wykorzystująca kamerę i małe cięcia umożliwiające wprowadzenie trokarów do jamy brzusznej. Zaletą tej metody są mniejsze blizny, jednakże w przypadku powikłań czasem istnieje konieczność konwersji zabiegu do techniki klasycznej. Trzeci sposób to wyłonienie wyrostka robaczkowego przez pępek. Wskazania do danego zabiegu oraz możliwości techniczne jego wykonania zawsze określa zespół chirurgiczny operujący chorego. Operacja usunięcia wyrostka robaczkowego zwykle trwa kilkadziesiąt minut do dwóch godzin. Czas trwania zależy od techniki, która jest stosowana, wielkości i położenia wyrostka robaczkowego, wagi pacjenta, a także kompetencji zespołu chirurgicznego. Ponadto istotnym czynnikiem wpływającym na długość zabiegu jest zaawansowanie procesu zapalnego oraz obecność powikłań w postaci zapalenia otrzewnej i zajęcia innych struktur jamy brzusznej. W stanie po appendektomii mówimy u chorych, którzy mają usunięty wyrostek robaczkowy. Zwykle po zabiegu konieczna jest hospitalizacja trwająca 3–4 dni. Zazwyczaj pacjenci okołooperacyjnie otrzymują antybiotyk i leki przeciwbólowe.