Co to jest przywra? Objawy, leczenie i sposoby zarażenia pasożytem

Przywra to pasożyt podobny do tasiemca. Występuje u ludzi i zwierząt. Wyróżnia się kilka jej rodzajów, a każdy z nich odpowiada za procesy patologiczne w innym układzie organizmu. W Polsce występuje kilka gatunków groźnych dla człowieka. Do zakażenia najczęściej dochodzi podczas podróży do krajów afrykańskich i azjatyckich.

Przywry to pasożyty, czyli osobniki czerpiące korzyści od organizmu, w którym bytują, podczas gdy ten ponosi z tego powodu poważne szkody zdrowotne. Pierwsze objawy choroby pasożytniczej mogą pojawić się nawet kilka lat po zakażeniu. Do inwazji dochodzi najczęściej drogą pokarmową lub przez skórę. Najgroźniejsze typy przywry ludzkiej to: przywra wątrobowa, przywra jelitowa i przywra krwi.

Czym jest przywra? Rodzaje przywr

Przywra jest pasożytem występującym u zwierząt i ludzi. Należy do grupy płazińców. Dorosłe osobniki składają się z płaskiego, symetrycznego ciała o długości od jednego do kilku centymetrów i dwóch przyssawek: brzusznej i gębowej, którymi przyczepiają się do tkanek w organizmie człowieka, gdzie mogą żyć nawet kilka lat. Do zakażenia dochodzi drogą pokarmową lub przez skórę. Podział kliniczny przywr wygląda następująco:

• przywra krwi – określana jako Schistosoma, wywołuje chorobę nazywaną schistosomatozą; żywi się ludzką krwią; występuje w Afryce i na Bliskim Wschodzie; do organizmu człowieka wnika przez skórę;
• przywra wątrobowa (żółciowa) – dzieli się na dwa typy: Clonorchis (przywra chińska) oraz Fasciola; występuje na całym świecie, a szczególnie w Azji; do zakażenia dochodzi przez spożycie ryb słodkowodnych;
• przywra jelitowa – określana jako Fasciolopsis, wywołuje chorobę znaną jako fasciolopsoza; występuje na Dalekim Wschodzie i w Indiach; do zakażenia dochodzi drogą pokarmową;
• przywra płucna – występuje na całym świecie poza Europą i Ameryką Północną; do zakażenia dochodzi drogą pokarmową;
• przywra trzustkowa – do zakażenia dochodzi drogą pokarmową; występuje często u osób chorych na cukrzycę.

Jak można zarazić się przywrą?

Do zakażenia przywrą może dojść drogą pokarmową lub przez skórę na terenach, gdzie stwierdzono dużą populację pasożyta oraz odnotowano dużą liczbę zachorowań. Jest to przede wszystkim Afryka oraz Azja, dlatego osoby, które wybierają się tam, powinny zachować szczególną ostrożność i unikać spożywania surowych lokalnych warzyw, owoców, ryb oraz skorupiaków. Objawy przywry mogą pojawić się nawet po kilku latach od momentu wniknięcia do organizmu żywiciela.

Do zakażenia przywrą krwi dochodzi w momencie kontaktu skóry z pasożytami, które bytują w zbiornikach wodnych. Dojrzałe przywry żyją i rozmnażają się w naczyniach krwionośnych człowieka. Natomiast pozostałe rodzaje wnikają do organizmu człowieka drogą pokarmową, najczęściej po spożyciu surowych ryb, krabów, a także wody z ze zbiornika, w którym bytują.

Rozpoznanie zakażenia poprzedzone jest dokładnym wywiadem lekarskim (z uwzględnieniem miejsc podróży i spożywanych tam pokarmów), analizą próbki moczu, śliny i kału oraz badaniami krwi. Przywra może się ujawnić dopiero po kilku latach od kontaktu z pasożytem.

Przywra krwi – objawy choroby

Przywra krwi wywołuje schistosomatozę. Do zakażenia dochodzi przez kontakt ze skażoną wodą. Objawy przywry krwi nie są charakterystyczne. Zwykle występuje wysoka gorączka, kaszel, ból brzucha, biegunka, bóle mięśni. Pasożyt wędruje wraz z krwią, dlatego pozostałe dolegliwości zależą od narządu, w okolicy którego się znajdzie. Często pojawia się krew w moczu, zapalenie pęcherza, kłębuszkowe zapalenie nerek, nadciśnienie płucne i ubytki neurologiczne.

Leczenie farmakologiczne przywry polega na doustnym podaniu leku o nazwie prazykwantel. Najczęściej wystarczy jedna dawka. Rokowanie w przypadku wczesnego rozpoznania jest dobre.

Objawy choroby wywołanej przez przywrę wątrobową

Przywra wątrobowa powoduje chorobę o nazwie fascjoloza. Do zakażenia dochodzi przez spożycie surowych lub źle ugotowanych ryb słodkowodnych. Pasożyt uwalniany jest w jelicie cienkim i wędruje do dróg żółciowych, gdzie dojrzewa i bytuje.

Objawy przywry wątrobowej to ogólne zaburzenia trawienia oraz funkcji wątroby, ból w prawym podżebrzu, gorączka i nudności. Pojawiają się także dolegliwości charakterystyczne dla zapalenia pęcherzyka żółciowego. W skrajnym przypadku zakażenie prowadzi do żółtaczki. Lek na przywrę wątrobową to triklabendazol.