Co to są ręce dinozaura? ADHD nie ma takiego objawu. Skąd się wziął mit? 

W internecie co chwilę pojawiają się rewelacje na temat rzekomo pewnych objawów ADHD. Teraz popularność zbiera domniemanie, że istnieje związek między sposobem układania rąk w czasie snu a zaburzeniami neurorozwojowymi. Prawdą jednak jest, że diagnozy nie można postawić samodzielnie, opierając się na doniesieniach z sieci. Co specjaliści mówią o „ręce dinozaura”? ADHD nie ma takiego kryterium diagnostycznego. 

Czym jest ADHD? 

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami uwagi (ang. Attention-Deficit/ Hyperactivity Disorder, ADHD) jest zaburzeniem neurorozwojowym. Jak wyjaśniają Agnieszka Nowogrodzka i Bartosz Piasecki w artykule  „Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytami uwagi (ADHD) – rozpoznawanie nieadaptacyjnych schematów emocjonalnych i interwencje terapeutyczne”, diagnozowany jest u 3,4-5 proc. dzieci przed ukończeniem siódmego roku życia. Nieprawidłowość jest najpewniej uwarunkowana genetycznie i biologicznie.  

Objawy, które mu towarzyszą, są tak silne, że utrudniają dziecku normalne funkcjonowanie. Niestety wciąż wiele osób podważa jego istnienie, twierdząc, że typowe symptomy mogą mieć też związek z innymi chorobami psychicznymi lub somatycznymi (ciała). Specjaliści zwracają uwagę na kilka najbardziej charakterystycznych symptomów mogących świadczyć o ADHD. To: 

• nadmierna ruchliwość, 
• trudność z koncentracją uwagi, 
• impulsywność, 
• trudności emocjonalne (problemy z samokontrolą), 
• problemy z relacjami rówieśniczymi, 
• słaba zdolność do motywowania się do działania, 
• zaniżona samoocena i niskie poczucie własnej wartości, 
• trudności z nauką pomimo prawidłowego rozwoju intelektualnego. 

Nie można jednak na podstawie obserwacji jednego tylko zachowania wysnuć daleko idącego wniosku, że dziecko zmaga się z ADHD. Maluch, który jest impulsywny, może być po prostu energicznym dzieckiem. A to, które nie dogaduje się rówieśnikami, może mieć wyłącznie nieśmiałą naturę. To może ocenić tylko specjalista, a nie wątpliwi eksperci z internetu. 

Czym są „ręce dinozaura” w kontekście ADHD? 

Termin „ręce dinozaura” odnosi się do charakterystycznego sposobu układania dłoni podczas snu, w którym palce są lekko zgięte i przypominają pazury drapieżnego gada. Niektórzy internauci twierdzą, że może to być oznaka ADHD, jednak nie ma żadnych naukowych dowodów potwierdzających taką zależność. Pozycja dłoni w czasie snu wynika z wielu czynników, takich jak napięcie mięśniowe, przyzwyczajenia czy zwykły przypadek. 

Dlaczego autodiagnoza i szukanie porad w sieci może być szkodliwe? 

Internet to bogate źródło wiedzy… i często nierzetelnych informacji. Teraz, jak nigdy wcześniej, konieczne jest weryfikowanie danych. Każdy może z pomocą sztucznej inteligencji w kilka chwil wygenerować tekst pseudomedyczny i opublikować go. W efekcie rodzice szukający pomocy trafiają na treści niemające poparcia w badaniach i faktach. 

Niebezpiecznym źródłem danych są też media społecznościowe. Tam osoby bez odpowiedniego wykształcenia medycznego rozpowszechniają niesprawdzone teorie, takie jak właśnie mit o „rękach dinozaura”. 

Autodiagnoza może prowadzić do niepotrzebnego stresu i błędnych przekonań, a w skrajnych przypadkach do opóźnienia uzyskania fachowej pomocy. Jeśli podejrzewasz u swojego dziecka ADHD, skonsultuj się ze specjalistą, zamiast opierać się na niesprawdzonych informacjach z internetu. Pamiętajmy, że w kwestiach zdrowotnych najważniejsza jest rzetelna wiedza i profesjonalna diagnoza. 

Bibliografia: 

1. Gaidamowicz R., Deksnytė A., Palinauskaitė K., Aranauskas R., Kasiulevičius V., Šapoka V., Aranauskas L., ADHD – plaga XXI wieku?, Psychiatria Polska 2018, nr 52(2), s. 287-307. 
2. Kowalczyk T.,  ADHD: niewidzialna choroba, Psychiatria Spersonalizowana 2022, nr 1(1), s. 25-31. 
3. Nowogrodzka A., Piasecki B., Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytami uwagi (ADHD) – rozpoznawanie nieadaptacyjnych schematów emocjonalnych i interwencje terapeutyczne, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin – Polonia 2021, vol. XXXIV, nr 2, s. 133-142.