Ból w piszczelach zawsze jest wskazaniem do wizyty u lekarza

Ból w piszczelach to patologia, która często spotykana jest u sportowców, szczególnie u biegaczy, ale doskwiera także dzieciom, kobietom w ciąży czy w czasie menopauzy. Taki objaw pojawia się także u – z pozoru – zdrowych ludzi. Co może oznaczać? Kto jest bardziej narażony na występowanie bólu w okolicy piszczeli? Czy każda taka sytuacja wymaga konsultacji z lekarzem?

Ból w piszczelach w wyniku kontuzji

Najprostszą w diagnozie przyczyną bólu w piszczelach jest kontuzja. Problem pojawia się podczas upadku czy uderzenia. Objawy mają tutaj cechy charakterystyczne dla urazów, a więc poza dolegliwościami bólowymi może się pojawić ocieplenie ciała, zaczerwienienie i obrzęk, siniaki, guz czy przerwanie ciągłości skóry i krwawienie.

W takiej sytuacji wizyta u lekarza nie jest konieczna, jeżeli ból nie jest bardzo silny, a pacjent może chodzić samodzielnie. Leczenie obejmuje przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych, np. ibuprofenu lub paracetamolu, odpoczynek, zimne okłady na zranione miejsce. Dolegliwości powinny minąć samoistnie.

Ból w piszczelach a złamanie kości

Tak jak w przypadku kontuzji, do złamania kości piszczelowej może dojść w przypadku upadku lub uderzenia. Jak odróżnić od siebie obie patologie? W przypadku przerwania ciągłości kości, poza objawami charakterystycznymi dla wystąpienia stanu zapalnego obserwuje się:

• bardzo silny ból, uniemożliwiający samodzielne poruszanie się,
• deformację nogi,
• utratę czucia w stopie, gdy dojdzie do uszkodzenia nerwów.

Jeżeli złamiesz nogę w piszczelu, koniecznie udaj się do lekarza lub wezwij karetkę, gdy sytuacja jest bardzo poważna. Konieczne będzie założenie gipsu w celu unieruchomienia nogi, a kiedy obrzęk jest bardzo duży, w pierwszej kolejności specjalista może zastosować specjalne szyny. Ostatnim etapem leczenia jest założenie ortezy usztywniającej. W skrajnych wypadkach złamanie piszczela może wymagać interwencji chirurgicznej.

Ból w piszczelach może być objawem nowotworu

Kiedy zaczynają cię boleć piszczele i nie potrafisz wskazać konkretnej przyczyny problemu, może to być efekt choroby nowotworowej toczącej się w twoim organizmie. Najczęściej są to przerzuty, w postaci pierwotnej diagnozuje się adamantinomę oraz dysplazję kostno-włóknistą. Obie patologie stanowią mniej niż 1% przypadków nowotworów kości i rozwijają się najczęściej przed 20. rokiem życia lub u dzieci.

Charakterystycznym objawem nowotworów kości – niezależnie od tego, czy mowa o guzach pierwotnych, czy też przerzutach – jest ból nasilający się z czasem oraz bóle nocne. Diagnoza opiera się na wywiadzie z lekarzem i badaniach krwi oraz badaniach obrazowych: RTG, tomografii komputerowej lub USG, w zależności od przypadku. Jeżeli stwierdzono u ciebie guza, lekarz może zalecić jego usunięcie. W przypadku przerzutów, w Polsce stosuje się najczęściej chemioterapię lub radioterapię.

Choroba Pageta a ból w piszczelach

Choroba Pageta to schorzenie kości, w wyniku którego ich struktura staje się słabsza i łamliwa. Najczęściej występuje u osób po 60. roku życia, zaledwie 2-3% przypadków diagnozuje się u pacjentów poniżej 55. roku życia. Jej etiologia nie została dokładnie poznana, chociaż po osteoporozie jest to druga z najczęściej diagnozowanych chorób szkieletu. Wśród objawów tej patologii wymienia się:

• tępy ból kości,
• pękanie kości,
• ogólne zmęczenie,
• utrata czucia,
• ograniczenie ruchomości ciała,
• utrata apetytu,
• ból brzucha.

Symptomy związane z bólem czy łamliwością mogą rozwinąć się wszędzie, jednak najczęściej dotyczą właśnie kości piszczelowej, a także miednicy, kości udowej oraz kręgosłupa. Leczenie choroby Pageta obejmuje stosowanie leków przeciwzapalnych oraz bisfosfonianowych. Osoby, które mają problemy z poruszaniem się, powinny korzystać z laski lub ortezy. Niektóre przypadki leczy się także chirurgicznie.

Kto jest narażony na ból w piszczelach?

Ból w piszczelach wcale nie musi oznaczać, że w twoim organizmie dzieje się coś złego. Poza poważnymi schorzeniami oraz urazami, przyczyna dolegliwości może być prozaiczna. Czasami wystarczy zmienić kilka nawyków, aby poprawić komfort życia. Oto inne możliwe przyczyny bólu w piszczelach oraz sposoby na to, jak mu zapobiegać:

1. Ból piszczeli występuje często na skutek noszenia niewygodnego obuwia – jeżeli odczuwasz takie dolegliwości, zrezygnuj ze szpilek i wysokich obcasów na rzecz wygodnych butów sportowych z dobrą amortyzacją.
2. Bolą cię piszczele? To może być wynik przetrenowania – z bólem piszczeli problem mają szczególnie biegacze. Jeżeli jesteś jedną z tych osób, zadbaj o buty z dobrą amortyzacją i postaraj się uprawiać sport na miękkiej nawierzchni, np. w lesie lub w parku, a nie na betonie. Nie zapominaj także o odpowiedniej regeneracji.
3. Na ból piszczeli skarżą się kobiety w okresie menopauzy – to wynik spadku poziomu estrogenów, które odpowiadają m.in. za siłę kości. Jeżeli ten problem cię dotyczy, skonsultuj się z lekarzem, aby wykluczyć osteoporozę i wdrożyć ewentualną suplementację.
4. Ból w piszczelach u ciężarnej – jeżeli jesteś w ciąży i odczuwasz ból piszczeli lub całych nóg, to może być wynik uciskania przez dziecko nerwu kulszowego.

Jeżeli bolą cię piszczele, a dolegliwość nie mija lub nasila się z czasem mimo zmiany nawyków, koniecznie skonsultuj się z lekarzem. Przeprowadzi on z tobą dokładny wywiad, a w razie potrzeby zleci wykonanie badań, które pomogą określić, co jest przyczyną problemu. Być może musisz jedynie odciążyć nogi, ale jeżeli ból wynika z choroby, ważne jest szybkie wdrożenie leczenia.

Bibliografia:

1. Alonso N., Calero-Paniagua I., del Pino-Montes J., Clinical and Genetic Advances in Paget’s Disease of Bone: a Review, Clinical Reviews in Bone and Mineral Metabolism 2017, 15(10): 37-48.
2. Bergh C., Wennergren D., Moller M., Brisby H., Fracture incidence in adults in relations to age and gender: A study of 27,169 features in the Swedish Fracture Register in a well-defined catchment area, Plos One 2020.
3. https://www.healthdirect.gov.au/shin-splints [dostęp 11.11.2023].
4. https://medlineplus.gov/ency/patientinstructions/000654.htm [dostęp 11.11.2023].
5. May T., Marappa-Ganeshan R., Stress Fractures, StatPearls 2023.