Czeka nas rewolucja w transplantologii? Grupa krwi przy przeszczepach przestaje mieć znaczenie

Naukowcy z University of Cambridge dokonali przełomowego odkrycia. Udało im się zmienić grupę krwi nerki dawcy tak, by pasowała do odbiorcy. Ich badanie może przyczynić się do stworzenia uniwersalnych narządów, co znacznie zwiększy liczbę przeszczepów. 

Grupa krwi w transplantologii przestaje mieć znaczenie

Badanie naukowców z University of Cambridge daje nadzieję wielu pacjentom. Brytyjscy badacze z powodzeniem zmienili grupę krwi w nerkach trzech zmarłych dawców, dokonując przełomowego odkrycia. Profesor Mike Nicholson i doktorantka Serena MacMillan wykorzystali normotermiczną maszynę perfuzyjną do przepłukiwania krwi z dodatkiem enzymu przez nerkę zmarłego. Enzym ten działał jak „molekularne nożyczki”, wycinając z powierzchni naczyń krwionośnych białkowe antygeny. W ten sposób nerka nabrała cech narządu osoby z uniwersalną grupą krwi 0. To może sprawić, że takie narządy będą kompatybilne do przeszczepu u pacjentów z grupą krwi A lub B.

„Nabraliśmy pewności siebie po tym, jak zastosowaliśmy enzym do fragmentu tkanki ludzkiej nerki i szybko zobaczyliśmy usuwanie antygenów. Wiedzieliśmy już, że taki proces jest wykonalny i tylko musieliśmy przeprowadzić go na większą skalę, na całej ludzkiej nerce. Wzięliśmy nerkę osoby z grupą krwi B i wprowadziliśmy enzym do narządu z pomocą normotermicznej perfuzji maszynowej. W czasie zaledwie kilku godzin zamieniliśmy nerkę typu B w typ 0” – wyjaśniła uczestnicząca w badaniu doktorantka Serena MacMillan.

Grupę krwi 0 można przetoczyć osobom z grupami A, B i AB. Podobnie jest w przypadku przeszczepów narządów. Różne grupy krwi posiadają markery, które mogą wyzwalać przeciwciała, przez co przeszczep narządu musi być zgodny z grupą krwi dawcy i biorcy. Do tej pory było to główną przeszkodą dla pacjentów z rzadką lub mniej powszechną grupą krwi. Niektórzy chorzy musieli czekać znacznie dłużej na zgodny narząd – w skrajnych przypadkach nawet latami.

Według danych na koniec I półrocza 2021 r. w Polsce aż 1630 osób oczekiwało na nowy narząd. Każdego roku w naszym kraju wykonuje się jednak zaledwie około tysiąca transplantacji nerek. Pozostałe osoby muszą czekać. Zmiana grupy krwi narządu na uniwersalną 0 może więc pozwolić na przeprowadzanie większej liczby przeszczepów i uratować życie i zdrowie tysiącom ludzi.

Na czym polega przeszczep nerki? 

Przeszczep nerki to zabieg wykonywany z powodu niewydolności nerki własnej. Przeprowadza się go w znieczuleniu ogólnym. Chirurg wykonuje cięcie w dole brzucha, po lewej lub prawej stronie i przyszywa nerkę do naczyń krwionośnych w pobliżu pęcherza moczowego. W czasie operacji w miejsce przeszczepionej nerki umieszcza się dren, który zostaje usunięty do kilku dni po zabiegu. Czas trwania zabiegu wynosi od 2 do 4 godzin. 

Pierwszy udany przeszczep nerki w Polsce wykonano w roku 1966, 12 lat po pierwszej transplantacji tego narządu na świecie. Obecnie przeszczep nerek w Polsce przeprowadzany jest w 20 ośrodkach dla dorosłych i jednym dla dzieci. W ciągu ostatnich 50 lat przeszczepiono w kraju łącznie 21 575 nerek. 

Źródło: https://www.cam.ac.uk/