Czy mam ADHD? Test może pomóc we właściwej diagnozie

Często osoby z ADHD przez lata nie zdają sobie sprawy ze swojego zaburzenia, zastanawiając się, dlaczego proste zadania są takie trudne. Test może być pierwszym krokiem do lepszego zrozumienia siebie. Ile kosztuje test na ADHD i gdzie go zrobić? 

Testy na ADHD dla dorosłych. Jak się zdiagnozować? 

Dorośli, którzy podejrzewają u siebie ADHD, mają do dyspozycji różne narzędzia. Jednym z nich jest Kwestionariusz Przesiewowy ADHD dla Dorosłych (ASRS), opracowany we współpracy ze Światową Organizacją Zdrowia (WHO) i i Grupą Roboczą ds. ADHD u Dorosłych. Składa się on z 18 pytań dotyczących typowych objawów dla zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. Wypełnienie kwestionariusza zajmuje około 5 minut. 

Ten test na ADHD za darmo jest dostępny online na stronach poświęconych zdrowiu psychicznemu i może pomóc we wstępnej ocenie objawów, jednak nie zastępuje profesjonalnej diagnozy.  

Kolejnym narzędziem jest Kwestionariusz Przesiewowy ADHD Dorośli (KpADHD), który zawiera 35 stwierdzeń oceniających różne aspekty funkcjonowania. Jego wypełnienie zajmuje zazwyczaj 3-5 minut. Przykładowe stwierdzenia z KpADHD to m.in.: 

• „Bardzo często zdarza mi się kończyć za innych wypowiedź, zanim sami zdążą to zrobić”, 
• „Zwykle zmieniam kolejność lub porządek podczas wykonywania zadania”, 
• „Mam trudność z przerywaniem wykonywania zadania, jeśli się w nie angażuje”. 

Inne narzędzia diagnostyczne to: 

• DIVA-5 – szczegółowy wywiad kliniczny oparty na kryteriach DSM-5, oceniający objawy ADHD zarówno w dzieciństwie, jak i w dorosłości. 
• CPT (Test uwagi ciągłej) – bada selektywność uwagi, jej stabilność i odporność na dystraktory. Analizuje liczbę błędnych reakcji na bodźce. 
• Test Stroopa – ocenia zdolność do przełączania uwagi i hamowania impulsów poprzez zadania związane z rozpoznawaniem kolorów i treści słownej. 
• TMT (Test łączenia punktów) – mierzy pamięć operacyjną, szybkość psychomotoryczną oraz zdolność do utrzymywania informacji wzrokowo-przestrzennych. 

Testy na ADHD dla dzieci i nastolatków 

W przypadku dzieci diagnoza ADHD jednym z powszechnie stosowanych narzędzi jest Test Connersa 3, który ocenia symptomy typowe dla osoby neuroatypowej oraz inne zaburzenia behawioralne i emocjonalne u dzieci i młodzieży w wieku od 6 do 18 lat. Badanie uwzględnia opinie rodziców, nauczycieli oraz samoocenę dziecka. 

Inne narzędzia diagnostyczne dla dzieci i nastolatków to np.: 

• Skala oceny diagnostycznej ADHD Vanderbilta – test pomagający ocenić zarówno objawy ADHD, jak i inne dysfunkcje rozwojowe, 
• Test MOXO dla dzieci – podobnie jak u dorosłych, test komputerowy, który bada uwagę, czas reakcji i nadruchliwość w odniesieniu do norm wiekowych. 
• Young DIVA-5 – wersja DIVA-5 dostosowana do diagnozy ADHD u młodszych pacjentów, umożliwiająca szczegółową ocenę objawów zgodnie z kryteriami DSM-5. 

Gdzie zrobić testy na ADHD? 

Diagnostyka ADHD powinna być przeprowadzona przez specjalistów – psychiatrów, psychologów, diagnostów lub neuropsychologów, którzy mogą ocenić objawy w oparciu o szczegółowy wywiad i testy kliniczne. W Polsce dostępne są liczne placówki oferujące profesjonalną diagnozę i terapię dla pacjentów z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. 

Szacowany koszt testu na ADHD i całej procedury diagnostycznej to: 

• od 200 do 400 zł za konsultację psychiatryczną lub psychologiczną, 
• od 500 do 1500 zł za pełną diagnozę ADHD dla dorosłych (wywiady, testy, analizy), 
• od 600 do 2000 zł za diagnostykę u dzieci (testy psychologiczne, konsultacje, wywiad środowiskowy), 
• od 300 do 600 zł za test neuropsychologiczny (np. MOXO, DIVA-5, Conners-3). 

Niektóre testy przesiewowe można wykonać za darmo przez internet. Należy jednak pamiętać, że kwestionariusze online mają jedynie charakter orientacyjny i nie zastępują profesjonalnej diagnozy. 

Bibliografia: 

1. Epstein J. N., Erkanli A., Conners C. K., Klaric J., Costello J. E., Angold A., Relations between continuous performance test performance measures and ADHD behaviors, Journal of Abnormal Child Psychology, 2003, 31. 
2. Goodman D. W., ADHD u dorosłych: aktualizacja dla klinicystów dotycząca rozpoznania i oceny, Psychiatria po Dyplomie, 2010, 7(2). 
3. Hetmańczyk H. H., Kawiak E. D., Diagnozowanie zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z wykorzystaniem testu MOXO, Journal of Education, Technology and Computer Science, 2018. 
4. https://psychomedic.online/kwestionariusz-przesiewowy-adhd-dorosli-kpadhd/ [dostęp: 22.02.2025]. 
5. https://www.medistore.com.pl/p/diagnoza-psychologiczna-adhd-test-conners-3 [dostęp: 22.02.2025]. 
6. https://twojpsycholog.pl/blog/badania-neuropsychologiczne-w-adhd-i-testy [dostęp: 23.02.2025].