Czy osoby z chorobami tarczycy mogą oddawać krew?

Szpitale apelują o oddawanie krwi, która w tak trudnym dla służb medycznych czasie jest pacjentom szczególnie potrzebna. Czy honorowym krwiodawcą może zostać osoba cierpiąca na Hashimoto, niedoczynność bądź nadczynność tarczycy?

Kto może oddawać krew?

Niedostatek krwi to problem, z którym zmaga się większość polskich szpitali. Z powodu pandemii koronawirusa sytuacja staje się coraz trudniejsza – zmniejszyła się liczba ochotników go honorowego oddawania krwi, nie zmniejszyło się jednak zapotrzebowania. W związku z tym regionalne Centra Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa proszą o pomoc. Kto może jej udzielić?

Otóż krew oraz jej składniki możesz oddać, jeśli:

• masz 18–65 lat (potrzebny będzie dowód osobisty bądź inny dokument ze zdjęciem);
• nie chorowałaś/eś na żółtaczkę;
• ważysz więcej niż 50 kg;
• w ciągu ostatnich 6 miesięcy nie miałaś/eś operacji, wykonywanego tatuażu bądź piercingu (niezależnie od przekłutej części ciała);
• twój ogólny stan zdrowia jest bardzo dobry;
• nie miałaś/eś kontaktu z osobą, u której wykryto zakażenie koronawirusem bądź objętą kwarantanną;
• jesteś co najmniej 3 dni po miesiączce.

A co z chorobami tarczycy? Czy osoba z niedoczynnością bądź nadczynnością może zostać honorowym krwiodawcą?

– Niestety osoby z chorobami tarczycy są trwale zdyskwalifikowane przez punkty krwiodawstwa – odpowiada endokrynolog lek. med. Joanna Ciołek. – Nawet jeśli pacjent chciałby pomóc, to chorując na schorzenia tego gruczołu, nie może oddawać krwi. I nie zależy to od dawki leku, jaką przyjmuje. Jeżeli u danego pacjenta została rozpoznana choroba tarczycy, a szczególnie choroba tarczycy na tle autoimmunologicznym, to taki pacjent automatycznie otrzymuje trwałą dyskwalifikację do honorowego oddawania krwi.

Choroby tarczycy a oddawanie krwi

Lek. med. Joanna Ciołek przyznaje, że pacjentowi ze schorzeniem tarczycy może się wydawać, że mógłby być potencjalnym dawcą.

– Teoretycznie jeśli choroba znajduje się pod kontrolą lekarską, jest hormonalnie ustabilizowana, stan pacjenta jest dobry i nie występują u niego inne schorzenia, które uniemożliwiałyby oddanie krwi, to samemu pacjentowi podzielenie się krwią nie uczyniłoby żadnej szkody. Problem leży gdzie indziej. Osoby z chorobami tarczycy często mają we krwi przeciwciała, szczególnie jeśli jest to choroba autoimmunologiczna. Te przeciwciała zostałyby pobrane razem z porcją krwi oddawaną honorowo i mogłyby trafić do biorcy – wyjaśnia endokrynolog.

Choroby autoimmunologiczne to takie, w których organizm nie odróżnia własnych komórek od obcych i postanawia sam ze sobą walczyć. Niewłaściwa aktywność układu immunologicznego staje się przyczyną choroby.

– Te nieprawidłowo działające limfocyty też znajdują się we krwi, nawet jeśli w niedużej ilości. I one również mogłyby trafić do preparatów przygotowywanych dla biorców, nie ma bowiem możliwości, aby z przekazywanej dalej krwi usunąć wszystkie nieprawidłowe limfocyty. Z tego powodu punkty krwiodawstwa uważają, że pacjenci z chorobami tarczycy nie mogą być dawcami – mówi lek. med. Joanna Ciołek.

Stała dyskwalifikacja nie dotyczy przejściowych sytuacji, gdy np. pacjent ma zawahanie funkcjonowania tarczycy związane z przebytą infekcją, po podaniu kontrastu jodowego czy gdy jest to poporodowe (przejściowe!) zaburzenie funkcji tarczycy bądź wahanie poziomu hormonów u kobiet w ciąży, chociaż kobiety ciężarne i tak nie mogą być dawcami (krew honorowo można oddać najwcześniej 6 miesięcy po zakończeniu ciąży).

– Natomiast wszystkie trwale rozpoznane przewlekłe choroby tarczycy takie jak m.in. choroba Hashimoto czy choroba Gravesa-Basedowa dyskwalifikują pacjenta z funkcji dawcy – sumuje lek. med. Joanna Ciołek, która przyznaje, że to niestety dotyczy wielu młodych i ogólnie zdrowych osób.

Niestety, nawet w punktach krwiodawstwa – na miejscu czy to na stronach internetowych – choroby tarczycy wymieniane są wśród schorzeń będących przeciwwskazaniem do oddawania krwi. To samo tyczy się honorowego oddawania osocza oraz płytek krwi.

Aktualne stany magazynowe różnych grup krwi w poszczególnych miastach sprawdzisz tutaj.

Regionalne Centra Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa zapewniają, że wprowadziły obostrzenia, dzięki którym oddawanie krwi honorowo w dobie pandemii jest bezpieczne. Zanim oddasz krew, zajrzyj na stronę wybranego przez siebie punktu pobierania krwi i sprawdź, jakie obowiązują w nim procedury oraz godziny otwarcia.

Centra Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa czekają również na osocze od osób, które chorowały na COVID-19 (czyli od ozdrowieńców). Więcej informacji tutaj.