Czy podczas okresu można zajść w ciążę? To możliwe

Zastanawiałaś się kiedyś, czy podczas okresu można zajść w ciążę? Wokół tego tematu narosło wiele mitów, a więc czas na jasne i rzetelne odpowiedzi. Powszechnie znane przekonanie, że menstruacja to „bezpieczny okres”, może prowadzić do nieoczekiwanych niespodzianek. W tym artykule zagłębimy się w fascynujący świat cyklu menstruacyjnego, płodności i naukowych faktów, które pomogą ci zrozumieć, jak naprawdę wygląda sprawa zapłodnienia podczas okresu. Zapraszam do lektury! 

Cykl menstruacyjny a płodność. Co musisz wiedzieć? 

Rozumienie tego, jak przebiega twój cykl menstruacyjny, jest kluczowe, aby móc odpowiedzieć na pytanie, czy podczas okresu można zajść w ciążę. Cykl ten dzieli się na kilka faz, z których każda ma wpływ na płodność kobiety. Faza folikularna rozpoczyna się pierwszego dnia menstruacji i trwa do momentu wystąpienia owulacji.  

To czas, gdy w jajnikowych pęcherzykach pierwotnych selekcjonowany jest jeden, który następnie zacznie przechodzić przemiany przygotowujące go do uwolnienia dojrzałej komórki jajowej. Choć teoretycznie menstruacja jest uznawana za okres niepłodny, to niewielka liczba kobiet może doświadczyć owulacji wcześniej niż po typowych dwóch tygodniach od pierwszego dnia krwawienia. 

Owulacja to moment, gdy dojrzałe jajeczko jest uwalniane z jajnika, gdzie następnie wychwytują je strzępki jajowodu i kierują do swojego światła. To właśnie tam, w tubie jajowodu zwykle dochodzi do spotkania z plemnikiem, co może skutkować zapłodnieniem.  Zazwyczaj owulacja następuje w połowie cyklu, czyli 14. dnia, jednak nie jest to regułą.  

U kobiet o krótszym cyklu miesiączkowym owulacja pojawia się wcześniej i – analogicznie – jeśli cykl jest dłuższy, dochodzi do niej później. Faza lutealna rozpoczyna się po owulacji i trwa do dnia, w którym pojawia się krwawienie miesiączkowe. W tym czasie organizm przygotowuje się na ewentualną ciążę, a jeśli do zapłodnienia nie dojdzie, poziom hormonów spada, co prowadzi do menstruacji.

Zajście w ciążę podczas okresu – jak to możliwe? 

Choć powszechnie uważa się, że podczas menstruacji kobieta nie jest w stanie zajść w ciążę, istnieją pewne okoliczności, w których teorię tę łatwo obalić. Kluczem do zrozumienia tego zjawiska jest fakt, że plemnik może przetrwać w kobiecym układzie rozrodczym nawet do 5. dni.  

Oznacza to, że stosunek seksualny podczas okresu może prowadzić do zapłodnienia, jeśli do owulacji dojdzie na krótko po zakończeniu menstruacji. Ryzyko jest wyższe szczególnie w przypadku kobiet, których cykl miesiączkowy jest krótki – wtedy odstęp pomiędzy krwawieniem a owulacją skraca się, a ryzyko ciąży rośnie.  

Dodatkowo cykl menstruacyjny wielu kobiet jest nieregularny, m.in. na skutek zaburzeń hormonalnych występujących w przebiegu PCOS (zespół policystycznych jajników, ang. polycystic ovary syndrome) czy w okresie przed menopauzą. Stan taki utrudnia precyzyjne przewidzenie dni płodnych, ponieważ miesiączka pojawia się w trudnych do określenia odstępach. 

U niektórych kobiet owulacja może nastąpić wcześniej niż 14. dni po rozpoczęciu menstruacji, zwiększając możliwość zajścia w ciążę tuż po okresie. U części z nas pojawiają się też tzw. plamienia śródcykliczne, czyli krwawienia mylone czasami z menstruacją, które pojawiają się w losowym momencie cyklu. Mogą one sporo namieszać, wprowadzając nas w błąd co do faktycznego „okna płodności”.

Kluczowe czynniki wpływające na płodność w trakcie menstruacji 

Podczas gdy możliwość zajścia w ciążę podczas okresu jest tematem otoczonym wieloma mitami, istnieje kilka kluczowych czynników, które mogą wpłynąć na płodność w tym czasie. Ich świadomość może pomóc zarówno w uniknięciu niechcianej ciąży, jak i w planowaniu potomstwa. Są to: 

• długość cyklu menstruacyjnego – kobiety z cyklami krótszymi niż standardowe 28 dni mogą doświadczać owulacji wcześniej, co skraca bezpieczny czas po menstruacji, 
• żywotność plemników – plemniki mogą przetrwać w kobiecym układzie rozrodczym do 5. dni, co oznacza, że stosunki seksualne podczas menstruacji prowadzą niekiedy do zapłodnienia, jeśli dojdzie do owulacji niedługo po zakończeniu okresu. Np. jeśli okres kończy się 6. dnia cyklu, ty będziesz kochać się 7., a owulacja wystąpi 11., jest możliwe, że nadal żywotne plemniki będą oczekiwały na komórkę jajową wewnątrz jajowodu, 
• nieregularne krwawienia – nie wszystkie krwawienia są równoznaczne z menstruacją. Krwawienia owulacyjne lub plamienia śródcykliczne mogą być mylone z okresem, co prowadzi do błędnych przekonań o dniach niepłodnych, 
• zmienność owulacji – owulacja może wystąpić w różnych momentach cyklu, nawet jeśli jest on regularny. Stres, choroba i inne czynniki zewnętrzne wpływają na czas wystąpienia owulacji, czyniąc przewidywanie dni płodnych bardziej skomplikowanym. 

Rozumienie wymienionych wyżej czynników, a także dokładne poznanie fizjologii cyklu menstruacyjnego, są kluczowe dla kobiet, które polegają na naturalnych metodach planowania rodziny lub chcą lepiej zrozumieć swoje ciało.

Bibliografia: 

1. https://americanpregnancy.org/can-i-get-pregnant-if/can-you-get-pregnant-on-your-period/ [dostęp 28.02.2024]. 
2. https://www.novaivffertility.com/fertility-help/can-you-get-pregnant-while-on-period [dostęp 28.02.2024]. 
3. https://www.nhs.uk/conditions/periods/fertility-in-the-menstrual-cycle/ [dostęp 28.02.2024].