Czy sny mają dziś jeszcze znaczenie w psychoterapii? Psycholożka Anna Kluczyńska wyjaśnia

Czy sny mają znaczenie w psychoterapii? Czy rozmawia się o nich podczas spotkań z psychoterapeutą? I czy warto mieć relację ze swoimi snami, zapisywać je i rozpamiętywać? Na wszystkie te pytania odpowiada psycholożka Anna Kluczyńska w swoim poście na Instagramie.

Interpretowanie snów

„Tradycja interpretowania snów sięga czasów starożytnych. W psychoterapii ojcem tej techniki jest Zygmunt Freud, który same sny (bardzo poetycko) nazwał 'królewską drogą do nieświadomości'” – przypomina Anna Kluczyńska na swoim profilu na Instagramie.

I dodaje, że w klasycznej psychoanalizie sny odgrywały bardzo ważną rolę, często stanowiąc jeden z głównych przedmiotów interpretacji podczas sesji. W psychoterapii psychodynamicznej dziś wygląda to już nieco inaczej.

„Podczas sesji nie skupiamy się na snach. Sama jako terapeutka nigdy nie nakierowuję swoich pacjentów na podejmowanie tego tematu. Natomiast jeśli jakiś sen zostanie wniesiony i jest on istotny dla pacjenta, jak najbardziej wspólnie zastanawiamy się nad jego znaczeniem” – wyjaśnia ekspertka.

Co wpływa na powstawanie snów?

I dodaje, że sny mają podłoże neurobiologiczne.

„Na ich powstawanie mają wpływ m.in. bodźce zewnętrzne, które docierają do śpiącego. Nie bez znaczenia w procesie kształtowania się snów jest także świat wewnętrznych przeżyć, konfliktów, motywacji i pragnień człowieka, a także jego indywidualne doświadczenia, wspomnienia” – pisze ekspertka.

Wyjaśniając, że podczas snu możemy doświadczyć całkowicie swobodnego, niekontrolowanego przepływu skojarzeń, które normalnie (w stanie świadomości) mogą być ocenzurowane poprzez działanie mechanizmów obronnych.

„Oczywiście należy pamiętać, że podczas interpretowania snów odnosimy się do ich symbolicznego charakteru, a nie realnej treści, a przede wszystkim – do świadomego przetworzenia snu przez pacjenta” – pisze Anna Kluczyńska.

Jak w senniku?

Rozmowa na temat snów i ich interpretacja w procesie psychoterapii nie ma oczywiście nic wspólnego z 'sennikowym’ rozumieniem znaczenia snów. „Nie mamy uniwersalnych symboli, znaczeń ani w ogóle jakiegokolwiek klucza do zastanawiania się nad sensem marzeń sennych” – pisze psycholożka.

„Każda interpretacja snu odnosi się do indywidualnych skojarzeń pacjenta na ich temat – czyli teoretycznie dokładnie taki sam sen mógłby być inaczej zinterpretowany u dwóch różnych osób, bo skojarzenia tych osób na jego temat były inne. Technicznie więc można powiedzieć, że pochylamy się nie tyle nad snem, ale nad tym, jakie myśli i uczucia budzi” – dodaje Anna Kluczyńska.

Każda z nas jest ekspertką

Jak wyjaśnia psycholożka, to nie tajemna wiedza terapeutki i nie magiczne książki na temat, a nasze własne hipotezy na temat tego, co dany sen może nam mówić, pokazywać, co w nas uruchamia. „Jeśli podczas psychoterapii zajmujemy się snem, to z intencją poszerzenia rozumienia twoich własnych przeżyć. Nie da się tego zrobić bez twojego aktywnego udziału” – dodaje Anna Kluczyńska.

„Sen może być przyczynkiem do ciekawej rozmowy na temat twoich przeżyć. Poprzez rozmowę o śnie na poziomie symbolicznym może też być ci łatwiej wyrazić pewne konfliktowe, trudne dla ciebie treści, których być może nie potrafiłabyś wnieść spontanicznie w rozmowę z terapeutą. O pewnych tematach może być łatwiej rozmawiać w formie 'jak gdyby’, z którą mamy do czynienia, mówiąc o snach, niż odnosząc się do swoich realnych przeżyć i myśli. W takich sytuacjach eksploracja snów może być szczególnie pomocna” – wyjaśnia psycholożka.

I dodaje, że interpretacja snów nie jest głównym fokusem ani techniką psychoterapii psychodynamicznej. Rozumienie nieświadomości można uzyskiwać także innymi, często bardziej dostępnymi drogami.

„Może to prowadzić do ciekawych wniosków, więc jeśli masz ochotę podzielić się jakimś ważnym dla siebie snem z terapeutką – śmiało, zrób to. Jeśli jednak sny nie są dla ciebie istotne, nie zwracasz na nie uwagi, nie zapamiętujesz ich – brak elementu ich analizy podczas terapii nie stanowi żadnego problemu dla jej prowadzenia” – pisze ekspertka.

Anna Kluczyńska – kim jest?

Anna Kluczyńska jest psycholożką i psychoterapeutką pracującą w nurcie psychodynamicznym. Ukończyła 5-letnie studia z psychologii o specjalności psychologia kliniczna na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy oraz 2-letnie Psychodynamiczne Studium Psychoterapii i Socjoterapii Młodzieży. Swoje kwalifikacje uzupełniła poprzez kształcenie się w Szkole Psychoterapii Psychodynamicznej Krakowskiego Centrum Psychodynamicznego (KCP).

„Za nadrzędną wartość w swojej pracy uważam bliską, opartą na zaufaniu relację z pacjentem. Terapia odbywa się w atmosferze pełnej akceptacji i zrozumienia dla trudności i dylematów pacjenta. Każdego pacjenta traktuję indywidualnie, dbając o jego poczucie bezpieczeństwa oraz komfort w gabinecie” – mówi o sobie ekspertka.

Anna Kluczyńska prowadzi też profil na Instagramie – @psycho.tematycznie. Obecnie obserwuje go ponad 6 tys. osób.