Czym jest awersja i jakie są jej rodzaje? Diagnoza i leczenie awersji seksualnej

Awersja to słowo pochodzące z łaciny i wywodzące się od „aversio”, oznaczającego wstręt. Awersję można więc opisać jako uczucie niechęci wobec czegoś, kogoś, różnych zjawisk. Najczęściej opisywanym rodzajem awersji w literaturze jest ta seksualna.

Co to jest awersja i jakie są jej przyczyny? 

Awersję można zdefiniować jako niechęć, wstręt, obrzydzenie do konkretnych osób, rzeczy lub zjawisk. Bardzo trudno określić dokładne przyczyny awersji, jednak można uznać, że opiera się ona przede wszystkim na warunkowaniu klasycznym. Oznacza to, że jakaś sytuacja z życia danej osoby spowodowała niechęć wobec konkretnych rzeczy lub zjawisk. Prostym przykładem jest awersja do jazdy samochodem, która może wynikać z wielu nieudanych prób zdania prawa jazdy, wypadku lub innych przyczyn.  

Rodzaje awersji 

Awersja może dotyczyć wielu zjawisk, dlatego trudno mówić o jej konkretnych rodzajach i symptomach. Możliwa jest awersja do pokarmów (szpinaku, pomidorów, mięsa i wielu innych), a także podróży, lotów samolotem, chodzenia do szkoły lub pracy, konkretnych kosmetyków. Teoretycznie więc awersja może dotyczyć wszystkiego, chociaż najbardziej znaną jest ta seksualna.

Awersja seksualna 

Awersja seksualna objawia się niechęcią, wstrętem i obrzydzeniem wobec czynności seksualnych. Takie zjawisko może dotyczyć stosunków tylko z jedną osobą lub z wszystkimi. Czasami przyczyną niechęci seksualnej do partnera lub innych ludzi jest wykorzystanie seksualne w przeszłości, gwałt, ból w trakcie stosunków, dysfunkcje mięśni dna macicy (pochwica, dyspareunia), a także aseksualność. Dodatkowo niechęć do seksu z partnerem może być wynikiem nieudanego „pierwszego razu”, związanego z bólem lub brakiem satysfakcji.  

Niechęć seksualna może objawiać się nie tylko unikaniem takich sytuacji, ale także objawami ze strony układu wegetatywnego takimi jak poceniem się, dyszeniem, wzrostem tętna, przerażeniem. Obrzydzenie seksem może pojawiać się zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, chociaż występuje częściej u pań, ze względu na to, że to właśnie u nich seks może powodować większy ból z powodów anatomicznych.  

Awersja do ryzyka  

Awersja do ryzyka to temat poruszany przede wszystkim przez ekonomistów, którzy zauważają, że zdecydowana większość ludzi woli niewielki i pewny zysk, zamiast większego i obarczonego ryzykiem. Właśnie dlatego inwestorem nie może zostać każdy, ponieważ potrzebne są nie tylko umiejętności i wiedza, ale także osobowość nastawiona na pewne ryzyko. Zdecydowana większość ludzi prezentuje jednak asekurancki sposób działania w przypadku inwestowania w akcje, kruszce. Stopień skłonności do ryzyka wynika również z doświadczeń życiowych, wiedzy, wieku, a także posiadanych funduszy.

Awersja do pracy 

Awersja do pracy często postrzegana jest jako lenistwo, jednak w rzeczywistości może wynikać z negatywnych doświadczeń w miejscu zatrudnienia takich jak mobbing, przeciążenie obowiązkami lub nadmierna nuda w pracy. Ten rodzaj awersji objawia się niechęcią do chodzenia do pracy i wykonywania różnych zadań, a także preferowaniem dysponowania dużej ilości wolnego czasu.  

Awersja seksualna – leczenie  

W przypadku awersji seksualnej, która nie jest związana z aseksualnością, zwykle proponowane jest leczenie. Najczęściej opiera się ono na kilku elementach składowych, a także metodach wynikających z przyczyn awersji seksualnej. W przypadku kobiet z fobią, odczuwających lęk przed współżyciem, najlepszym rozwiązaniem jest połączenie psychoterapii z farmakoterapią. W sytuacji, gdy awersja wynika z odczuwanego bólu, współpracować ze sobą musi kilku specjalistów, tj. fizjoterapeutka uroginekologiczna, ginekolog oraz psycholog. Zwykle sama psychoterapia może pomóc w przypadkach, gdy niechęć wynika z warunkowania klasycznego, ale nie występuje dodatkowo ból. W innych przypadkach konieczne jest włączenie do terapii również innych specjalistów.  

Czy każdą awersję trzeba leczyć? 

Tak naprawdę nie ma żadnego obowiązku leczenia awersji, jeśli nie przeszkadza ona w codziennym życiu i nie wywołuje dodatkowych objawów. Osoba, która odczuwa awersję do ryb, po prostu nie musi ich jeść, a człowiek z awersją do seksu, wcale nie musi go uprawiać. Niestety w niektórych przypadkach znaczna niechęć może powodować pewne trudności, na przykład ze znalezieniem partnera życiowego (awersja do seksu), podróżowaniem (awersja do podróżowania) lub też zarabianiem (awersja do pracy). Czasami jednak także i w tych przypadkach można sobie poradzić. Jeśli awersja dotyczy samego chodzenia do pracy i siedzenia w biurze, można znaleźć zatrudnienie w formie zdalnej. Wiele zależy jednak od konkretnego przypadku, a także celów życiowych danej osoby i jej planów na przyszłość.  

Źródła: 

1. https://czasopisma.uksw.edu.pl/index.php/sp/article/view/2742 [dostęp: 06.01.2023] 

1. https://econjournals.sgh.waw.pl/SiP/article/view/826/728 [dostęp: 06.01.2023]