Czym jest inozytol i czy jego stosowanie jest bezpieczne? Inozytol a zespół policystycznych jajników

Inozytol, czyli witamina B8, jest potrzebny do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Ma też właściwości, które mogą być korzystne w leczeniu różnych chorób i dolegliwości. Na co pomaga ta substancja?

Inozytol – co to? 

Inozytol jest uznawany za witaminę z grupy B, a dokładnie witaminę B8. W niektórych źródłach określa się go jako związek witaminopodobny, ponieważ organizm człowieka potrafi produkować własny inozytol. Szacuje się, że nerki i wątroba produkują około 4 gramów tego składnika w ciągu doby. 

Składnik ten wchodzi w skład fosfolipidów błonowych i odgrywa bardzo ważną rolę w przekazywaniu sygnałów między komórkami (krąży we krwi, skąd jest pobierany przez komórki). W związku z tym wpływa na wiele kluczowych procesów, które zachodzą w organizmie człowieka.

Inozytol pierwszy raz wykryto u osób chorujących na cukrzycę ponad 100 lat temu. Wówczas nie określono jednak, jaką rolę pełni. Dopiero w 1941 r. dzięki badaniom Gavina i McHenrego okazało się, że ma ważne funkcje metaboliczne. Stwierdzono także, że składnik ten jest substancją, która wpływa na insulinowrażliwość.

Właściwości inozytolu  

Inozytol pełni następujące funkcje w organizmie człowieka: 

• zwiększa wydzielanie insuliny, 
• reguluje przemianę tłuszczów,  
• jest jednym ze składników płynów ustrojowych, 
• dobrze wpływa na czynność serca, 
• jest potrzebny do rozwoju mięśni, 
• w przypadku mężczyzn jest niezbędny do produkcji spermy, 
• dzięki niemu włosy są mocniejsze, zdrowsze i nie wypadają, 
• zapobiega przebarwieniom,  
• wzmacnia naczynia krwionośne,  
• pomaga obniżyć ciśnienie krwi.  

Dawkowanie witaminy B8  

Dzienna dawka inozytolu wynosi od 500 do 2000 mg. Tyle podaje się profilaktycznie, chcąc wspomóc prawidłowe funkcjonowanie organizmu.  

Podczas leczenia poszczególnych chorób – dawki te są zazwyczaj znacząco zwiększane. W przypadku zespołu policystycznych jajników wskazane jest przyjmowanie zazwyczaj około 4000 mg, z kolei w przypadku wspomagania układu nerwowego dawka wynosi mniej, bo od 1400 do 1600 mg. Duże dawki inozytolu podawane są u osób z depresją, wówczas pacjenci przyjmują nawet 60000 mg.  

Witaminę B8 powinno się przyjmować na czczo, ewentualnie między posiłkami.

Objawy niedoboru inozytolu 

Organizm wytwarza inozytol, często jest go jednak zbyt mało. Jeśli odpowiednia jego ilość nie jest dostarczana wraz z pożywieniem, wówczas może dojść do niedoboru tego składnika w organizmie. Zdarza się tak zazwyczaj u osób, które piją dużo wody (sprzyja usuwaniu witamin B8 z organizmu) oraz kawy czy herbaty (sprawiają, że gorzej się wchłania).

Zbyt mała ilość inozytolu w organizmie przyczynia się do upośledzenia układu nerwowego, a także zaburzeń psychicznych. U tych, u których występuje niedobór, mogą też występować następujące objawy: 

• uczucie niepokoju, 
• rozdrażnienie,  
• zdenerwowanie,  
• ataki paniki. 

Jeśli niski poziom inozytolu trwa przez dłuższy czas, wówczas u mężczyzn może doprowadzić do zaburzeń płodności oraz impotencji.  

Objawy nadmiaru inozytolu 

Do nadmiaru inozytolu dochodzi bardzo rzadko. Nawet duża ilość tej substancji w organizmie sporadycznie wywołuje objawy niepożądane. W nielicznych przypadkach mogą jednak wystąpić: 

• zawroty głowy, 
• bóle głowy, 
• uczucie silnego zmęczenia, 
• biegunka, 
• nudności,  
• wymioty. 

Wszystkie te objawy zazwyczaj szybko ustępują, w przypadku zaprzestania suplementacji witaminy B8.

Inozytol a zespół policystycznych jajników 

Inozytol jest bardzo często wykorzystywany przy leczeniu zespołu policystycznych jajników (PCOS). Jest to dolegliwość, z którą zmaga się nawet co piąta kobieta na świecie. Często przyczynia się do problemów z zajściem w ciążę. PCOS charakteryzuje się skąpymi miesiączkami, problemami skórnymi, zwiększonym owłosieniem na ciele i twarzy czy trądzikiem. 

Inozytol jest w stanie przywrócić spontaniczną owulację oraz co istotne – poprawić płodność u kobiet, które zmagają się z zespołem policystycznych jajników.   

Inozytol a cukrzyca 

Inozytol jest substancją wspierającą wychwytywanie przez komórki glukozy. Przyczynia się też do tworzenia przekazu dla insuliny. Dlatego uznaje się, że może on być alternatywą metforminy (leku, który jest podawany osobom chorującym na cukrzycę). Plusem witaminy B8 jest brak skutków ubocznych. 

Inozytol pomaga w leczeniu problemów psychicznych 

Inozytol jest często stosowany podczas leczenia osób zmagających się z depresją. U osób, które mają depresję, poziom witaminy B8 jest niższy, niż u osób będących w dobrej kondycji psychicznej. Substancja ta ma również obniżać poziom lęku i zapobiegać lękom napadowym. 

Inozytol jest też istotny podczas leczenia choroby dwubiegunowej. Mało tego, jest to jeden z dwóch najpopularniejszych leków, które podaje się pacjentom. Często stosowany jest także lit, jednak jego zażywanie wiąże się z licznymi skutkami ubocznymi (wielokrotnie pacjenci chorują przez niego na łuszczycę). 

Inozytol w ciąży – czy można stosować? 

Inozytol jako suplement nie jest przebadany (suplementy ogólnie nie są testowane pod kątem bezpieczeństwa u kobiet w ciąży), dlatego lepiej z niego zrezygnować. Nie ma całkowitej pewności, jak może wpłynąć na płód. I chociaż wątpliwie, by działanie było szkodliwe, to lepiej nie ryzykować.

W jakich produktach znajdziemy inozytol?  

Odpowiednia dieta może zapewnić dostarczenie odpowiedniej ilości inozytolu do organizmu. Składnik ten znajduje się w owocach (głównie cytrusach), warzywach (m. in. fasoli, soli, groszku), kiełkach pszenicy, mące sojowej, chlebie pełnoziarnistym, różnego rodzaju ziarnach, drożdżach i orzechach.  

W przypadku leczenia niektórych chorób i dolegliwości lekarz może zalecić przyjmowanie inozytolu doustnie w postaci suplementów diety. 

Źródła: 

https://vitapedia.pl/inozytol – dostęp: 14.12.2022 r. 

https://www.ptfarm.pl/wydawnictwa/czasopisma/bromatologia-i-chemia-toksykologiczna/117/-/16648 – dostęp: 14.12.2022 r  

https://www.doz.pl/czytelnia/a15792-Inozytol_witamina_B8__funkcja_w_organizmie_suplementacja_niedobor_nadmiar – dostęp: 13.12.2022 r. 

https://medpak.com.pl/blog/poradniki/inozytol-dzialanie-wystepowanie-wlasciwosci – dostęp: 14.12.2022 r.  

https://www.formeds.com.pl/faq/191/Inozytol – dostęp: 14.12.2022 r.