Skaling – skuteczny sposób na pozbycie się kamienia nazębnego

Skaling to zabieg polegający na usunięciu kamienia nazębnego z powierzchni zęba, którego celem jest nie tylko poprawa wyglądu uśmiechu pacjenta, ale także względy zdrowotne. Efektem skalingu są bielsze oraz pozbawione biofilmu bakteryjnego zęby. Na czym polega zabieg? Jakie są jego rodzaje i techniki? Czy jest on refundowany przez NFZ? 

Czym jest skaling zębów? 

Skaling to jeden z zabiegów profesjonalnej higienizacji przeprowadzanej w gabinecie stomatologicznym. Polega on na usunięciu kamienia nazębnego z koron oraz korzeni zębów, a wykonać może go zarówno stomatolog, jak i wykwalifikowany higienista stomatologiczny.  

Dlaczego należy usuwać kamień z powierzchni zębów? Powstaje on w wyniku mineralizacji miękkiego osadu, czyli płytki nazębnej, a jego nagromadzenie stwarza doskonałe warunki do powstawania stanów zapalnych dziąseł oraz przyzębia. Jest on także miejscem gromadzenia się bakterii i niezmineralizowanej płytki, często ulega zatem przebarwieniu.  

Rodzaje i metody skalingu 

Wyróżnia się dwa zasadnicze rodzaje skalingu tj.: 

• naddziąsłowy, 
• poddziąsłowy.   

Skaling naddziąsłowy polega na usunięciu kamienia z powierzchni korony zęba poniżej linii dziąseł – czyli tego, który widoczny jest gołym okiem. Skaling poddziąsłowy sprowadza się zaś do likwidacji kamienia nazębnego, który odkłada się pod powierzchnią dziąseł w kieszonkach dziąsłowych, a nawet w obrębie korzeni.  

Zabieg skalingu można przeprowadzić kilkoma metodami. Tradycyjna technika ręcznego usuwania kamienia nazębnego polega na jego czasochłonnym oddłubywaniu i spiłowywaniu, przy wykorzystaniu narzędzi ręcznych, takich jak lemiesze, motyczki, sierpy, zrywacze, pilniczki. Znacznie bardziej precyzyjny i mniej pracochłonny jest skaling mechaniczny, ultradźwiękowy lub dźwiękowy. W zależności od wybranej metody do jego wykonania służą frezowane wiertła, aparaty ultradźwiękowe lub fale radiowe określonej częstotliwości. 

Którą technikę wybrać? Decyzja należy do specjalisty wykonującego zabieg. Warto jednak zaznaczyć, że metoda ręczna stosowana jest coraz rzadziej, na ogół w wyjątkowych przypadkach. 

Jakie są przeciwwskazania do skalingu? 

Skaling jest zabiegiem, który warto wykonać zarówno ze względów estetycznych, jak i zdrowotnych. Osadzający się kamień nazębny na ogół przybiera żółtawobrązową barwę, a co za tym idzie, nie dodaje uroku naszemu uśmiechowi. Z drugiej strony jest to sposób na wyeliminowanie biofilmu bakteryjnego.  

Należy jednak zaznaczyć, że mimo iż skaling uznawany jest za bezpieczny i bezbolesny, to istnieją okoliczności stanowiące przeciwwskazania do jego wykonania. Zabiegu nie mogą wykonać pacjenci, którzy posiadają m.in.: 

• wszczepiony rozrusznik serca,  
• zaawansowaną osteoporozę, 
• miękki osad i przebarwienia,  
• głębokie kieszonki dziąsłowe, 
• implantoprotezę, 
• uzupełnienia protetyczne całoceramiczne lub olicowane porcelaną. 

Nie jest on również wykonywany u kobiet w ciąży. Przeciwskazania dotyczą głównie metody ultradźwiękowej. Wszelkie wątpliwości należy skonsultować w gabinecie stomatologicznym.  

Warto zaznaczyć, że w niektórych przypadkach specjaliści zalecają przeprowadzenie skalingu zębów w osłonie antybiotykowej. Dotyczy to m.in. pacjentów poddawanych dializie, z wadami serca lub sztucznymi zastawkami, bakteryjnym zapaleniem wsierdzia, cukrzycą, hemofilią. 

Jak wygląda zabieg skalingu? 

Na to, jak przebiega proces, wpływ ma przede wszystkim wybrana przez specjalistę technika. Jeśli ze względu na okoliczności – w tym przeciwwskazania do wykorzystania ultradźwięków – zastosował on metodę ręczną, wówczas przy pomocy narzędzi systematycznie ząb po zębie usuwa kamień.  

Technika pracy ultradźwiękami sprowadza się do przesuwania końcówki aparatu równolegle do powierzchni złogów. Powstające na niej drgania odrywają kamień nazębny za pomocą wibracji.  

Jak długo trwa zabieg? Na ogół od 30 do 60 minut, a szczegóły zależą od wielkości zmian, doświadczenia specjalisty, a przede wszystkim zastosowanej techniki. 

Różnice pomiędzy skalingiem a piaskowaniem  

Oba zabiegi są z zakresu profesjonalnej higienizacji. Różnią się jednak techniką wykonania i celem. Skaling służy do usunięcia kamienia nazębnego i wykonywany jest przy pomocy narzędzi lub aparatów. Piaskowanie ma zaś za zadanie zlikwidować przebarwienia i osad, wykorzystując działanie specjalnego piasku.  

Skaling – cena 

Jeśli zdecydujesz się na wykonanie zabiegu, musisz liczyć się z wydatkiem od 90 zł do 200 zł za łuk zębowy. Dokładne koszty zależą od miasta, w którym mieści się gabinet oferujący usługę.  

Czy za usunięcie kamienia nazębnego zawsze musisz zapłacić? Zgodnie z rozporządzeniem ministra zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu lecznictwa stomatologicznego usunięcie złogów nazębnych jest refundowane przez NFZ wyłącznie z ½ łuku zębowego raz w roku kalendarzowym.   

Bibliografia: 

1. Jedynak B., Braksator A., Profesjonalne zabiegi higieniczne u pacjentów użytkujących uzupełnienia protetyczne, Protetyka Stomatologiczna 2017,67 (4). 
2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 roku w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego, Dz. U. 2013 poz. 1462. 
3. Szymańska-Sowula M., Chmiel K., Profilaktyka stomatologiczna, Wydawnictwo EDICON.