Dieta przed kolonoskopią – co jeść, by wyniki badania były wiarygodne?

Kolonoskopia to badanie obrazowe jelita grubego. Lekarz, przez odbytnicę, wprowadza do jelita grubego endoskop, przy pomocy którego dokładnie ogląda śluzówkę jelita. Badanie umożliwia także pobranie wycinka do badań histopatologicznych, a także usunięcie niewielkich polipów, które z czasem mogłyby przekształcić się w zmiany o charakterze nowotworowym. Choć badanie to cieszy się złą sławą, to obecnie stosowane metody znieczulenia pozwalają przejść przez nie bezboleśnie. W niektórych przypadkach możliwe jest nawet zastosowania pełnej narkozy.

Jednak prawdziwym warunkiem uzyskania wiarygodnych wyników jest odpowiednie oczyszczenie jelita grubego z resztek pokarmowych, które odsłoni śluzówkę. Pomoże w tym odpowiednia dieta przed kolonoskopią oraz przepisany przez lekarza lek przeczyszczający. Na odpowiednie przygotowanie do kolonoskopii warto poświęcić minimum tydzień.

Dieta przed kolonoskopią – etap 1 – dieta lekkostrawna 

Tydzień przed wyznaczonym terminem wprowadź dietę lekkostrawną. Jednak najlepiej jest zrobić to nawet 2 tygodnie wcześniej. Dzięki temu twój układ pokarmowy odpocznie od trawienia pokarmów ciężkostrawnych, tłustych i zalegających w przewodzie pokarmowym.

Co jeść?

Na diecie lekkostrawnej unikaj warzyw strączkowych, tłustych mięs i ryb, surowych warzyw i owoców. Stawiaj na dania gotowane na parze lub w wodzie, ew. pieczone bez dodatku tłuszczu. Jedz zupy warzywne, możesz je miksować by były jeszcze łatwiej strawne. W tym wyjątkowym momencie unikaj pełnoziarnistych produktów zbożowych, brązowego ryżu, gruboziarnistych kasz i pieczywa razowego. Wybieraj chude produkty mleczne, zrezygnuj z ostrych przypraw.

Jeśli przyjmujesz suplementy z błonnikiem pokarmowym (np. na odchudzanie czy zaparcia) odstaw je.

Dieta przed kolonoskopią – etap 2 – dieta bezresztkowa

Na 4 dni przed badaniem wprowadź ścisłą dietę bezresztkową. Co to oznacza? W takim jadłospisie praktycznie nie ma błonnika pokarmowego. Błonnik to grupa substancji, która nie jest trawiona przez enzymy ludzkiego przewodu pokarmowego i jako „resztki” trafia do jelita grubego, gdzie zajmują się nim bakterie jelitowe. Na co dzień błonnik pokarmowy pełni rolę pobudzającą jelita do pracy, ograniczającą łaknienie, jest także czynnikiem zapobiegającym nowotworom jelita grubego. Jednak przed kolonoskopią obecność błonnika w jelicie grubym może częściowo zasłaniać śluzówkę.

Szczególnie ważne jest, by w tym czasie unikać:

• kukurydzy,
• pestek,
• orzechów,
• warzyw drobnopestkowych (np. truskawek).

Co jeść?

Na diecie bezresztkowej stawiaj na:

• białe pieczywo,
• biały ryż,
• chude mięso,
• białko jaja lub jajka na miękko
• czysty bulion z kurczaka,
• chude wędliny,
• chude ryby
• gotowane ziemniaki bez skórki (uwaga tylko świeżo ugotowane, na diecie bezresztkowej ziemniaków nie można odgrzewać),
• pomidory bez skórki i pestek,
• gotowaną marchew.

Dieta przed kolonoskopią – etap 3 – dieta płynna

Na 2 dni przed badaniem przestaw się na dietę płynną, w której każdy przyjmowany przez ciebie pokarm będzie zgodnie z nazwą wyłącznie płynny. Taka konsystencja dość szybko przechodzi przez układ pokarmowy, dzięki czemu ułatwia oczyszczanie.

Co jeść?

Tego dnia możesz pić czysty bulion z kurczaka, wołowy czy warzywny (koniecznie dokładnie przecedzony!) czy przygotować sobie kisiel (ale bez dodatku owoców), możesz także zjeść jeden posiłek o charakterze półpłynnym np. zmiksowaną ugotowaną pierś z kurczaka z ugotowaną marchewką.

Dieta przed kolonoskopią – etap 4 – oczyszczanie dzień przed badaniem

Na dzień przed badaniem możesz spożywać już wyłącznie napoje. Tego dnia przyjmujesz także zalecony przez lekarza środek przeczyszczający, który działa intensywnie. Z tego powodu koniecznie zaplanuj sobie wolne. Płyny, które tego dnia wypijesz powinny być przejrzyste, nie mogą być intensywnie barwione (np. czerwone, niebieskie napoje izotoniczne). Większość leków przeczyszczających wymaga wypicia dużej ilości wody, nawet do 4 litrów. Ponieważ tak duża objętość wody wypełnia żołądek, to jest duże prawdopodobieństwo, że w tym dniu w ogóle nie będziesz mieć apetytu.

Co pić?

Dzień przed kolonoskopią pij:

• słabą herbatę
• wodę,
• czysty bulion (jak w diecie płynnej),
• bezbarwne napoje izotoniczne.

Unikaj soków owocowych, kawy, wszelkich gazowanych napojów.

Dieta po kolonoskopii

Po kolonoskopii możesz odczuwać lekki dyskomfort w jelitach, wzdęcie ze względu na wprowadzone w czasie badania do jelit powietrze. Dlatego z pierwszym posiłkiem wstrzymaj się jeszcze około 2 godziny po badaniu. Potem możesz już jeść normalnie, ale zalecane jest by na tydzień po badaniu wprowadzić jeszcze raz dietę lekkostrawną. Warto jeść także częściej, a mniej.

Bibliografia:

• Andrzej Szczeklik, Piotr Gajewski „Choroby Wewnętrzne – kompendium”, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna
• Dariusz Włodarek, Dominika Głąbska, Ewa Lange, Lucyna Kozłowska „Dietoterapia”, Wydawnictwo PZWL