Dlaczego nastoletnie dziecko jest ciągle zmęczone? Specjalistka chorób dzieci tłumaczy

Chociaż zmęczenie może być pierwszym objawem wielu chorób, a czasem nawet bardzo poważnych – z kręgu hematologii lub reumatologii, najpierw trzeba przeanalizować kilka możliwych prostych opcji. Twoje nastoletnie dziecko nieustannie ziewa, jest apatyczne i nie ma siły do wykonywania najprostszych czynności? Oto możliwe powody.

Zmęczenie u nastolatka

Zastanawiasz się, dlaczego twój nastoletni syn bądź nastoletnia córka nieustannie skarżą się na zmęczenie? Lek. Marzena Świeczyńska – specjalistka chorób dzieci z Centrum Medycznego EuroMedis wyjaśnia, na co należy zwrócić uwagę przy próbie diagnozy przyczyny zmęczenia u nastoletniego dziecka. 

„Zwróćmy uwagę, czy dziecko jest alergikiem, czy ma drożny nos. U młodszych dzieci myślimy o przeroście migdałka gardłowego, u starszych np. o alergicznym nieżycie nosa.

Ludzie z długotrwałą niedrożnością tego narządu są przewlekle niedotlenieni, boli ich głowa. W nocy chrapią i nie wysypiają się. Odblokowanie nosa powoduje zwykle ogromną poprawę jakości życia” – tłumaczy specjalistka.

Lek. Świeczyńska proponuje także pomyśleć o chorobach tarczycy. W niedoczynności może bowiem wystąpić nie tylko sucha skóra, uczucie zimna, zaparcia, ale też ospałość. Pomocne okaże się więc wykonanie badań TSH, FT3 i FT4 , które może zlecić lekarz POZ. W razie wątpliwości można też rozszerzyć diagnostykę o szersze badania.

Co jeszcze może powodować zmęczenie?

„Szczególnie dziewczęta obficie miesiączkujące, ale też nastolatkowie restrykcyjnie odchudzający się, intensywnie ćwiczący albo wegetarianie i weganie, jeśli nie bilansują odpowiednio diety, mogą mieć braki w poziomie żelaza. Już morfologia krwi mówi nam co nieco o żelazie, wnioskujemy o nim po wielkości krwinki i jej wysyceniu hemoglobiną. Jeśli żelaza jest mało, może wystąpić anemia” – tłumaczy specjalistka.

I dodaje, że  samo badanie poziomu żelaza ma niewielkie znaczenie, jego poziom jest chwiejny. Wartość ma natomiast badanie ferrytyny, które mówi o zapasach żelaza.

„Niskie zapasy żelaza odbijają się na samopoczuciu, możemy źle się czuć, nawet jeśli sam poziom hemoglobiny jeszcze nie jest obniżony” – dodaje lekarka.

Przyczyny zmęczenia u nastolatków

Ilość snu jest też bardzo ważna.

„Coraz więcej nastolatków ogląda do późna filmy, gra i zasypia z telefonami. Rano muszą po prostu odespać. Nie chodzi więc o ogólne osłabienie, po prostu zmienił się rytm dobowy. W tym przypadku higiena snu, czyli dbanie o adekwatną ilość nocnego odpoczynku powinno wystarczyć. Uzależnienie od smartfonów staje się powoli znakiem naszych czasów. Nie tylko nastolatki mają z tym problem. Czasem wystarczy się wyspać, aby siły witalne wróciły” – dodaje lek. Świeczyńska.

Zmęczenie może być też wynikiem problemów z nastrojem.

„Dla nas sprawy błahe w wieku nastoletnim mogą być nie do przejścia. Obniżony nastrój może wynikać z nieradzenia sobie ze stresem szkolnym albo innymi niepowodzeniami. Przekładanie samopoczucia psychicznego na fizyczne nazywamy somatyzacją i jest dość częstym zjawiskiem, np. kiedy mamy problemy, potrafi boleć nas głowa albo brzuch.

Nie jest to udawanie choroby. Raczej jest tak, że kiedy choruje dusza, choruje całe ciało. W tym przypadku zmęczenie może być informacją, że dziecko nas potrzebuje. Nigdy nie zapominajmy, że dzieci też chorują na depresję”– wyjaśnia specjalistka.

Ciekawostką jest zespół przewlekłego zmęczenia po mononukleozie. Może trwać nawet kilka, do kilkunastu miesięcy. Dlatego warto przypomnieć sobie, czy w tym czasie dziecko nie przebyło gorączkowej choroby z powiększeniem węzłów chłonnych i bólem gardła, czasem mylonej z anginą.