Dogoterapia. Jak psy mogą wspierać rozwój człowieka?
Dogoterapia (in. kynoterapia) to forma terapii wspomagającej proces leczenia i rehabilitacji poprzez kontrolowany kontakt ze specjalnie w tym celu trenowanymi psami. Choć nie zastępuje tradycyjnych metod terapeutycznych, stanowi cenne ich uzupełnienie, wpływając pozytywnie na zdrowie fizyczne oraz psychiczne pacjentów.
Skąd wzięła się dogoterapia?
Za pioniera dogoterapii uważa się Borisa M. Levinsona, amerykańskiego psychiatrę dziecięcego, który w 1964 roku zauważył pozytywny wpływ swojego psa na dzieci z autyzmem. Podczas sesji terapeutycznych z małymi pacjentami, którzy mieli trudności w nawiązywaniu relacji międzyludzkich, okazało się, że chętnie wchodzą w interakcje z czworonogiem. To odkrycie stało się swoistym impulsem do dalszych badań nad terapią z udziałem zwierząt.
W 1977 roku w USA powstała organizacja Delta Society (obecnie Pet Partners), której celem jest rozwój i popularyzacja zooterapii, szkolenie zwierząt terapeutycznych oraz prowadzenie badań naukowych nad skutecznością takich metod. Obecnie dogoterapia jest szczególnie często wykorzystywana w pracy z dziećmi, które mają trudności społeczne i komunikacyjne.
Rodzaje dogoterapii
Dogoterapia obejmuje różne formy terapii i aktywności z udziałem psów, które są dostosowane do konkretnych potrzeb pacjentów oraz celów terapeutycznych. W ramach tej metody można wyróżnić kilka głównych podejść, które różnią się zakresem działania i sposobem prowadzenia zajęć. Należą do nich:
- AAA (ang. Animal Assisted Activities) – aktywności z udziałem zwierząt mające na celu poprawę jakości życia poprzez spontaniczne reakcje, bez ściśle określonych celów terapeutycznych,
- AAT (ang. Animal Assisted Therapy) – terapia wspomagana przez zwierzęta, gdzie interakcje z psem są integralną częścią planu terapeutycznego, ukierunkowana na osiągnięcie konkretnych celów zdrowotnych,
- AAE (ang. Animal Assisted Education) – edukacja z udziałem zwierząt, wspierająca procesy dydaktyczne i wychowawcze, często stosowana w placówkach oświatowych.
Nie każdy pies może zostać terapeutą. Psy do dogoterapii muszą charakteryzować się spokojnym temperamentem, wysoką tolerancją na stres oraz chęcią współpracy z ludźmi. Popularne rasy wykorzystywane w dogoterapii to m.in. labrador, golden retriever, spaniel, beagle, pudel i pekińczyk. Ważne jest, aby zwierzę przeszło odpowiednie szkolenie z dogoterapii, które przygotuje je do pracy z różnymi grupami pacjentów.
Dla kogo jest dogoterapia?
Dogoterapia dla dzieci jest szczególnie efektywna w przypadku maluchów z zaburzeniami rozwojowym, takimi jak spektrum autyzmu czy ADHD. Obecność psa może pomóc w nawiązywaniu kontaktu, rozwijaniu umiejętności społecznych oraz redukcji lęków. Dogoterapia w przedszkolu wspiera proces edukacyjny, ucząc dzieci empatii, odpowiedzialności i współpracy.
W przypadku osób dorosłych i seniorów pomaga w walce z depresją, samotnością oraz w rehabilitacji po przebytych urazach. Kontakt z psem stymuluje aktywność fizyczną i umysłową, poprawiając ogólne samopoczucie.
Jakie są koszty dogoterapii?
Ceny sesji dogoterapeutycznych różnią się w zależności od regionu kraju, kwalifikacji terapeuty oraz formy prowadzonych zajęć. Przykładowo, Centrum Edukacyjno-Terapeutyczne „Podać Łapę” z Warszawy w swoim cenniku oferuje zajęcia indywidualne z dogoterapii trwające 30 minut w cenie 160 zł. Zajęcia grupowe zaczynają się od 250 zł.
Jak zacząć przygodę z dogoterapią?
Jeśli zastanawiasz się nad dogoterapią i nie wiesz, jak zacząć, warto najpierw skonsultować się z certyfikowanym psim terapeutą. Specjalista oceni potrzeby pacjenta i dostosuje odpowiedni program terapeutyczny. Ważne jest, aby sesje były prowadzone regularnie.
Od 2007 roku w Polsce obchodzimy Ogólnopolski Dzień Dogoterapii, który przypada na 15 czerwca. Jego celem jest promowanie tej formy terapii oraz zwiększenie społecznej świadomości na temat korzyści płynących z interakcji człowieka z psem.
Dogoterapia to niezwykle skuteczna metoda wspomagająca rozwój i rehabilitację zarówno dzieci, jak i dorosłych. Dzięki odpowiednio przeszkolonym psiakom możliwe jest poprawienie funkcjonowania emocjonalnego, społecznego i fizycznego pacjentów. Regularne zajęcia z dogoterapii pomagają w budowaniu więzi, redukcji stresu oraz rozwijaniu umiejętności komunikacyjnych.
Coraz więcej placówek edukacyjnych i terapeutycznych decyduje się na wdrażanie tej formy terapii. Jak podaje MARS, w 2024 roku z zajęć z udziałem certyfikowanych psich terapeutów skorzystało prawie 9 tys. osób, 8 tys. w szpitalach dziecięcych oraz ponad 600 seniorów w Domach Pomocy Społecznej. Jednoznacznie świadczy to o rosnącym zapotrzebowaniu na tego typu terapię w Polsce.
Bibliografia:
- Beetz A. i in., Positive Effects of a Short-Term Dog-Assisted Intervention for Soldiers With Post-traumatic Stress Disorder—A Pilot Study, frontiers in Veterinary Science 2019, 6:170.
- https://www.kynoterapia.eu/ [dostęp 27.02.2025].
- https://www.mars.com/pl-pl/news-and-stories/press-releases-statements/dogoterapia-wsparta-usmiechem-pomogla-juz-ponad-30-200 [dostęp 27.02.2025].
- Jones M. G., Rice S. M., Cotton S. M., Incorporating animal-assisted therapy in mental health treatments for adolescents: A systematic review of canine assisted psychotherapy, PLoS One 2019, 14(1):e0210761.
się ten artykuł?
