Drętwienie rąk – przyczyny i leczenie. Jakie wybrać leki na drętwienie palców u rąk?

Drętwienie rąk może być niewinnym incydentem, ale jeśli występuje często, wymaga konsultacji z lekarzem. Od czego drętwieją ręce i jak leczyć drętwienie rąk w nocy?

Drętwienie rąk przejawia dwa skrajne oblicza: niewinny przejaw niewłaściwej pozycji złożeniowej bądź patologia zagrażająca zdrowiu. Drętwienie rąk w nocy i rano to pierwszy sygnał ze strony organizmu o zachodzących zmianach na tle neurologicznym, które wymagają leczenia.

Czym jest drętwienie rąk?

„Drętwienie” to potoczna nazwa na stan parestezji lub czucia opocznego. Określane jest jako nieprzyjemne wrażenie zmysłu dotyku i czucia. Najczęściej pojawia się w dystalnych częściach palców rąk i nóg, ale również w przebiegu całej kończyny górnej i dolnej. Rozróżnia się nocne i poranne drętwienie rąk.

Drętwienie rąk powstaje w wyniku ograniczenia przepływu impulsów nerwowych wskutek mechanicznego bądź termiczno-chemicznego czynnika oddziałującego na rdzeń kręgowy. 

Ból i drętwienie rąk często występują jednocześnie w przebiegu wielu chorób. Drętwienie rąk przejawia się jednak wyłącznie dyskomfortem i nie wywołuje dolegliwości bólowych, niezależnie od nasilenia i częstotliwości występowania. Drętwienie rąk odczuwane jest pod postacią mrowienia, wibracji, szczypania i kłucia igieł. Towarzyszy im uczucie ciężkości i obniżenia temperatury ręki, tymczasowe zniesienie funkcji czucia oraz niezborność ruchowa. 

Drętwienie rąk – przyczyny

Przyczyną drętwienia rąk jest uszkodzenie ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Jednostkami chorobowymi objawiającymi się drętwieniem rąk są m.in.:

• stany po urazach kręgosłupa ze skutkiem uszkodzenia bądź ucisku rdzenia kręgowego i korzeni nerwów obwodowych kończyny górnej, blokujące przepływ nerwowy na całej długości kończyny i wywołujące drętwienia rąk, np. złamanie kręgu szyjnego z przemieszczeniem odłamu kostnego do kanału kręgowego w wyniku wypadku komunikacyjnego;
• stany patologiczne struktur kręgosłupa szyjnego powodujące zwężenie szczeliny międzykręgowej, ucisk korzeni nerwowych w kanale i ograniczenie przewodnictwa impulsów, np. w wyniku zwyrodnienia kręgosłupa (zmian zwyrodnieniowych kręgów szyjnych), osteofitów, anomalii budowy kręgosłupa;
• stany po urazach struktur nadgarstka z uciskiem bądź uszkodzeniem miejscowych nerwów czuciowo-ruchowych, np. w wyniku złamania kości przedramienia, zwichnięcia nadgarstka;
• choroby tkanek miękkich nadgarstka ograniczające przepływ nerwowy i upośledzające przepływ krwi, np. w wyniku długotrwałego, niefizjologicznego ułożenia ręki bądź przygniecenia jej ciężarem własnego ciała, przeciążenie pracą fizyczną, zespół cieśni kanału nadgarstka, przykurcz Volkmanna, łokieć golfisty, łokieć tenisisty, torbiele i guzy nerwów obwodowych;
• choroby reumatyczne i demielinizacyjne; choroby autoimmunologiczne i metaboliczne; choroby psychiczne i kardiologiczne.

Drętwienie rąk w ciąży

Drętwiejące ręce w ciąży często występują na tle obrzęków rąk i kostek stóp, co wzmaga dysfunkcje ruchów i spowolnienie reakcji na bodźce, np. dotyk. Ruch w stawach przypomina ruch scyzorykowy, tzn. taki, do rozpoczęcia którego potrzebna jest np. pomoc drugiej ręki, po pokonaniu początkowego oporu, ruch dalej odbywa się płynnie i swobodnie, bez asekuracji.

Drętwienie rąk u kobiet w ciąży może być spowodowane zmianami hormonalnymi, które prowadzą do zatrzymywania wody w organizmie. W torebce stawowej nadgarstka, przez którą przechodzą liczne nerwy, dochodzi do obrzęków. Wywołuje to nacisk na poszczególne nerwy, czego objawem jest uczucie odrętwienia dłoni.

Drętwienie rąk w nocy – przyczyny i leczenie

Parestezje rąk zdarzają się również w nocy. Mogą w nieprzyjemny sposób wybudzać ze snu. Najbardziej banalną przyczyną drętwienia rąk podczas snu, które wybudza ze snu, jest niewłaściwe ułożenie, przygniecenie ręki (np. położenie jej pod głowę i dłuższe trzymanie w tej pozycji). Wówczas drętwienie kończyn jest przejściowe i szybko mija, zdarza się sporadycznie.

Wśród najczęstszych przyczyn drętwienia rąk i dłoni palców podczas snu, związanych z dysfunkcjami układu ruchu, wyróżniamy choroby kręgosłupa (zwykle zmiany zwyrodnieniowe odcinka szyjnego, dyskopatie, zmiany pourazowe). Kolejną z przyczyn tego typu objawu jest przeciążenie kończyn górnych w ciągu dnia (np. u osób często korzystających z telefonów komórkowych, klawiatury komputera, wykonujących takie czynności jak szycie itd.).

Jeżeli drętwienie ręki wybudza ze snu, w pierwszej kolejności powinniśmy zmienić ułożenie kończyny, zwolnić ucisk (jeżeli, przykładowo, znajduje się pod głową) i poruszać ręką (po rozruszaniu objaw powinien minąć). Sporadycznie pojawiające się drętwienia ręki i palców lewej ręki lub prawej ręki w nocyo niewielkim nasileniu, szybko ustępujące, nie są powodem do niepokoju. Wskazaniem do zgłoszenia się na konsultację do lekarza są nawracające, uporczywe drętwienia rąk wybudzające ze snu, drętwienia rąk o silnym nasileniu.

Mrowienie dłoni – jak leczyć?

Leczenie drętwienia rąk jest uzależnione od przyczyny powodującej parestezje i stopnia jej zaawansowania. Cierpnięcie rąk z tendencją do nawrotów wymaga konsultacji lekarskich i leczenia. W zależności od przyczyn patologii włókien nerwowych, lekarz może przepisać odpowiednie leki na drętwienie rąk. Istotą farmakoterapii drętwienia rąk jest zwalczanie podstawowej jednostki chorobowej poprzez wyrównanie niedoborów substancji chemicznych w organizmie. Witaminy na drętwienie rąk, m.in. witaminy z grupy B, regulują metabolizm i utrzymują go na odpowiednim poziomie. W zaawansowanych przypadkach, gdy objawy choroby ograniczają funkcjonowanie i wywołują ból, praktykuje się operacje chirurgiczne uwalniające uciśnięte nerwy.

Leczenie przyczynowe skupia się na wyeliminowaniu czynnika drażniącego, w wyniku czego drętwienia rąk ustępują. Parestezje rąk w przebiegu niewygodnej pozycji zanikają po zmianie ułożenia ręki lub wykonaniu prostego ćwiczenia ruchowego na drętwienie rąk, np. zaciskanie dłoni w pięść, krążenia nadgarstka, tzw. wkręcanie żarówek, strząsanie, unoszenie i opuszczanie ramion. Domowymi sposobami na drętwienie rąk jest postępowanie zachowawcze, m.in. unikanie ekspozycji rąk na skrajne bodźce termiczne, szczególnie zimno, oraz noszenie luźnej odzieży z przyjemnych w dotyku materiałów.