Drożdżyca – przyczyny, objawy, leczenie. Jakie są rodzaje zakażeń wywołanych grzybami z rodziny Candida?

Drożdżyca najczęściej jest wywołana przez drożdżaki z rodzaju Candida. Na ogół dostają się one przez jamę ustną do przewodu pokarmowego, przez nos do układu oddechowego oraz przez pochwę do dróg rodnych. Zazwyczaj atakują powierzchniowo.

Objawy drożdżycy są różne, zależą od lokalizacji grzybów. Bardzo często pojawiają się jednak świąd, zmiany nabłonkowe lub skórne (zazwyczaj białawy nalot) oraz pieczenie. Infekcja jest częsta. Leczenie nie należy do skomplikowanych, choć choroba może wywoływać poważne stany zapalne. Rodzaj oraz forma leczenia jest uzależniona od umiejscowienia drożdżycy oraz stopnia jej zaawansowania.

Przyczyny drożdżycy

Do czynników predysponujących do wystąpienia drożdżycy należą:

• cukrzyca,
• nadmierna potliwość,
• ciąża, poród, połóg,
• otyłość,
• urazy naskórka,
• maceracja skóry,
• zaburzenia w gospodarce hormonalnej,
• sterydoterapia oraz długotrwała antybiotykoterapia,
• długotrwała hospitalizacja,
• niedobór witamin B6 oraz B12.

Objawy drożdżycy

Objawy drożdżycy uzależnione są od miejsca lokalizacji.

• drożdżyca fałdów skórnych: oddzielający się, białawy naskórek, zaczerwienienie, złuszczanie się naskórka, pęknięcia fałd skóry, czerwone i sączące się zmiany skórne, obecność pęcherzy wypełnionych płynem oraz świąd. Najczęściej występuje u kobiet w pachwinach, między pośladkami oraz w okolicy podsutkowej;
• drożdżyca błon śluzowych dotyczy w szczególności jamy ustnej, gardła, sromu, pochwy oraz męskich zewnętrznych narządów płciowych. Przybiera formę nadżerek, białych plam lub owrzodzeń. Dodatkowo pojawiają się typowe objawy dla infekcji grzybiczej, jak świąd czy pieczenie;
• drożdżyca rąk: zmiany grzybicze można zauważyć w przestrzeni międzypalcowej. Mają formę oddzielającego się, zmacerowanego naskórka i/lub niewielkich nadżerek. Często obejmują dłonie, rzadziej stopy;
• drożdżyca sromu oraz pochwy – ten rodzaj infekcji grzybiczej występuje bardzo często u kobiet po antybiotykoterapii lub przy niewłaściwej higienie dróg intymnych. Objawia się białawymi oraz gęstymi upławami, szaro-białym nalotem, pieczeniem, świądem, nadżerkami oraz obecnością cech stanu zapalnego. W grupie ryzyka znajdują się głównie kobiety ciężarne oraz otyłe. Natomiast nieleczona drożdżyca u mężczyzn może przekształcić się w poważną infekcję żołędzi i napletka;
• drożdżyca paznokci objawia się zaczerwienieniem pod płytką paznokcia lub obok niej, dużą tkliwością oraz bolesnością w okolicy paznokcia, obrzękiem opuszków palców, obecnością sączącej się wydzieliny ropnej. Dodatkowo płytka paznokcia rozwarstwia się oraz zmienia barwę na brunatno-czarną. Ten rodzaj drożdżycy najczęściej dotyczy osób cierpiących na nadmierną potliwość, otyłość, cukrzycę oraz po mikrourazach naskórka, a do zakażenia dochodzi w miejscach publicznych;
• drożdżyca jamy ustnej jest jedną z infekcji grzybiczych błon śluzowych. Cechami charakterystycznymi tego zakażenia są: bolesność w jamie ustnej podczas gryzienia oraz połykania, obrzęk i zaczerwienienie śluzówki, niekiedy może pojawić się również szaro-biały nalot o konsystencji serowatej, najczęściej na języku, podniebieniu, dziąsłach, wewnętrznej stronie policzków oraz na migdałkach.

Leczenie drożdżycy

Po zaobserwowaniu niepokojących objawów, zwłaszcza skórnych oraz silnego świądu, które mogą świadczyć o grzybicy, należy udać się do dermatologa. Lekarz zleca wykonanie między innymi wymazów pod kątem bakteriologicznym oraz mykologicznym. Wyniki badań zazwyczaj przychodzą po 7 dniach. Po potwierdzeniu diagnozy lekarz decyduje o optymalnej metodzie leczenia. Jeśli dermatolog stwierdził u kobiety drożdżycę dróg intymnych, najczęściej odsyła pacjentkę do ginekologa. Nie ma skutecznych domowych sposobów na wyleczenie drożdżycy, mogą one jedynie złagodzić objawy. Leczenie opiera się na stosowaniu odpowiednich leków przeciwgrzybiczych w różnej formie. Stosowane są kremy, tabletki, globulki dopochwowe czy specjalne tampony. Skuteczne jest suplementowanie witamin z grupy B, szczególnie B12. Infekcje grzybicze mają tendencję do nawracania.

Podstawowe zasady zapobiegania zakażeniom grzybiczym to:

• obserwacja swojego ciała, tj. paznokci, jamy ustnej, zewnętrznych dróg intymnych, skóry oraz błon śluzowych, zwłaszcza po stosowaniu antybiotykoterapii,
• należy zrezygnować ze stosunku seksualnego z osobą zainfekowaną,
• unikanie chodzenia boso w miejscach publicznych, takich jak basen,
• dbanie o prawidłową higienę intymną,
• dokładne osuszanie skóry dłoni po ich namoczeniu,
• zastosowanie przewiewnej, bawełnianej bielizny,
• nie należy stosować środków kosmetycznych innych osób.