Eozynofile – co to? Poznaj normy tych składowych we krwi

Eozynofile to białe krwinki biorące udział w reakcji odpornościowej organizmu, a więc są elementem układu immunologicznego w organizmie człowieka. Jaki poziom eozynofilów jest niepokojący? Co oznaczają eozynofile podwyższone i za niskie? Czy da się ustabilizować ich poziom?

Eozynofile – co to jest? Funkcje, cykl życiowy

Jak już wspomniano, eozynofile to białe krwinki będące elementem układu odpornościowego. Ich głównym zadaniem jest odpieranie bakterii, wirusów, pasożytów, grzybów czy innych patogenów wywołujących reakcję immunologiczną. Podwyższony poziom eozynofilów może zatem świadczyć o niewinnej infekcji, ale też o poważnej chorobie lub alergii. Główne funkcje omawianych białych krwinek to:

• zwalczanie bakterii, pasożytów, wirusów, zarodników grzybów,
• zabijanie patologicznie zmienionych komórek,
• udział w reakcjach zapalnych,
• udział w reakcjach alergicznych.

Eozynofile są komórkami efektorowymi, a więc niwelującymi zagrożenie. Przy bezpośrednim kontakcie z patogenem wytwarzają białka polikatonowe, których zadaniem jest niszczenie patologicznych komórek. Chociaż są produkowane w szpiku kostnym, występują przede wszystkim w tkankach, szczególnie w obrębie układu oddechowego i pokarmowego. Przebywają tam przez kolejnych 8-12 dni, ale największą aktywność odnotowuje się do 8 godzin od „narodzin”.

Eozynofile – norma i badania

Jak sprawdzić eozynofile? Morfologia krwi jest jedyną metodą na sprawdzenie, czy eozynofile są niskie, czy podwyższone. Prawidłowa liczba powinna wynosić 50-400/µl, czyli ok. 0,5-2% wszystkich białych krwinek we krwi obwodowej. Oczywiście musisz wziąć pod uwagę, że laboratorium może mieć własne oznaczenia norm, dlatego w pierwszej kolejności zwracaj uwagę na oznaczenia placówki, w której wykonywałaś badanie.

Wartość od 3 do 5% może oznaczać infekcję lub reakcję alergiczną. Kiedy eozynofile przekraczają 5%, stan pacjenta uznaje się za poważny, ponieważ może oznaczać chorobę nowotworową lub obecność pasożytów – w takiej sytuacji wdraża się dalsze postępowanie diagnostyczne, jak np. badania kału, moczu czy markerów nowotworowych lub badania obrazowe, tj. tomografię komputerową albo rezonans magnetyczny.

Eozynofile podwyższone – o czym mogą świadczyć?

Stan, kiedy w morfologii krwi poziom eozynofilów jest za wysoki, nazywa się eozynofilią. Takie wyniki mogą mieć miejsce m.in. w przypadku:

• reakcji alergicznej,
• chorób zakaźnych, infekcji,
• schorzeń obejmujących układ odpornościowy,
• wrażliwości na niektóre leki,
• atopowego zapalenia skóry,
• eozynofilowych chorób zapalnych, obejmujących np. jelita lub przełyk,
• białaczki lub innych nowotworów.

Eozynofile niskie, czyli eozynopenia

Może się zdarzyć, że badania krwi wskażą brak eozynofilów. Co to oznacza? Wielu specjalistów uważa, że niski poziom eozynofilów nie jest problemem. Niektórzy lekarze przypominają jednak, iż eozynopenia towarzyszy chorobom takim jak sepsa. W tej sytuacji może to być istotny wskaźnik diagnostyczny, ponieważ organizm osoby mającej objawy ostrego stanu zapalnego nie wytwarza eozynofilów odpowiedzialnych za reakcję odpornościową, co jest nietypowe.

Brak lub niski poziom eozynofilów obserwuje się także u osób z zespołem Cushinga, który cechuje się tym, że organizm wytwarza zbyt dużo kortyzolu, nazywanego hormonem stresu. Przeprowadzane w tym zakresie badania dowodzą, że istnieje korelacja pomiędzy stężeniem kortyzolu we krwi a eozynopenią – gdy poziom hormonu stresu wzrasta, wtedy dochodzi do spadku liczby eozynofilów.

Nieprawidłowy poziom eozynofilów – objawy

Objawy, które towarzyszą wysokiemu lub niskiemu poziomowi eozynofilów, zależą tak naprawdę od przyczyny wywołującej taki stan. Przy podwyższonych eozynofilach obserwuje się np.:

• duszność i przewlekły kaszel, kiedy choroba obejmuje układ oddechowy,
• osłabienie, spadek wagi spowodowany utratą apetytu, nadmierna potliwość, gdy w organizmie rozwija się choroba nowotworowa,
• pokrzywka czy świąd, gdy ma się do czynienia z reakcją alergiczną.
• w przypadku braku eozynofilów w przebiegu posocznicy charakterystyczne są objawy stanu zapalnego, a więc bardzo wysoka temperatura ciała, ból, złe samopoczucie, przyspieszony oddech oraz tętno, dreszcze czy zawroty głowy.

Bibliografia:

1. Blanchard C., Rothenberg M. E., Biology of the Eosinophil, Advances in Immunology 2009, 101: 81-121.
2. https://www.mayoclinic.org/symptoms/eosinophilia/basics/definition/sym-20050752 [dostęp 11.06.2023].
3. Rosenberg H. F., Eosinophils [w:] Encyclopedia of Immunobiology, Reference Module in Biomedical Sciences 2016, vol. 1, pp. 334-344.
4. Rothenberg M. E., Chapter 37 – Eosinophils [w:] Mucosal Immunology (Third Edition), Division of Allergy and Immunology, Department of Pediatrics, Cincinnati Children’s Hospital, Medical Center, Cincinnati, Ohio 2005, pp. 717-735.