Gimnastyka mózgu – sposób na efektywną naukę i nie tylko 

Wyobraź sobie, że istnieje prosty sposób, który może poprawić koncentrację, przyspieszyć przyswajanie wiedzy i pomóc w radzeniu sobie ze stresem bez skomplikowanych metod czy drogich narzędzi. To właśnie gimnastyka mózgu – innowacyjne podejście łączące ruch z rozwojem umysłowym, które zyskuje coraz większą popularność w szkołach, gabinetach terapeutycznych, a nawet w środowisku biznesowym. 

Metoda Dennisona – gimnastyka mózgu 

Czy można ćwiczyć mózg, tak jak ćwiczy się mięśnie? Dr Paul Dennison wraz ze swoją żoną, Gail, udowodnili, że tak! Opracowana przez nich Metoda Dennisona, znana jako gimnastyka mózgu, to innowacyjne połączenie ruchu i nauki, które rewolucjonizuje sposób myślenia o edukacji i terapii.  

Inspiracją dla Dennisona były dzieci z trudnościami w nauce – obserwacja ich zaburzeń ruchowych pozwoliła dostrzec związek między motoryką a funkcjami poznawczymi. Regularne ćwiczenia pomagają harmonizować pracę obu półkul mózgowych, ułatwiając rozwiązywanie problemów i zwiększając zdolność uczenia się.  

To dlatego gimnastyka mózgu znajduje zastosowanie nie tylko w edukacji, ale także w terapii osób starszych i pacjentów z chorobami neurodegeneracyjnymi. Co najważniejsze, ta metoda jest dostępna dla każdego, niezależnie od wieku czy posiadanego majątku. 

O co chodzi w Metodzie Dennisona? 

Czy można jednocześnie poprawić koordynację ruchową, złagodzić ból i zwiększyć zdolność koncentracji? Metoda Dennisona udowadnia, że to możliwe. Opracowana z myślą o wsparciu funkcji poznawczych i motorycznych, znajduje zastosowanie nie tylko w edukacji, ale również w rehabilitacji i terapii wielu schorzeń. 

Opiera się ona na założeniu, że struktury ciała – kręgosłup, powięź, mięśnie i stawy – są ze sobą ściśle powiązane. Dysfunkcja jednej z nich może prowadzić do bólu, ograniczenia ruchomości czy nadmiernego napięcia mięśniowego. Odpowiednio dobrane ćwiczenia pozwalają zharmonizować ciało i umysł, co sprzyja szybszemu powrotowi do zdrowia. 

Dlaczego warto uprawiać gimnastykę mózgu? 

Wykorzystując proste ćwiczenia fizyczne, omawiana metoda wspiera integrację sensoryczną i rozwój zdolności poznawczych, takich jak: 

• pamięć; 
• koncentracja; 
• koordynacja ruchowa.  

Ruch, będący naturalnym stymulatorem mózgu, wspomaga tworzenie nowych połączeń nerwowych, co znacząco wpływa na efektywność przetwarzania informacji. 

Gimnastyka mózgu – ćwiczenia 

Ćwiczenia w metodzie Dennisona podzielone są na cztery główne grupy, z których każda pełni określoną funkcję terapeutyczną. 

1. Ćwiczenia aktywizujące pobudzają mózg do pracy i poprawiają koncentrację:

• leniwa ósemka – rysowanie ósemek w powietrzu wzmacnia koordynację wzrokowo-ruchową; 
• słoń – skręty tułowia i ramion aktywują mięśnie oraz poprawiają orientację przestrzenną; 
• kołyska na leżąco – wspiera integrację sensoryczną i ułatwia relaksację. 

2. Ćwiczenia wydłużająco-rozciągające redukują napięcie i poprawiają postawę:

• kobra (akumulator) – wzmacnia mięśnie pleców i szyi, poprawia krążenie; 
• zginanie stopy i pompowanie piętą – rozluźnia mięśnie łydek i stóp, poprawia ukrwienie; 
• wypady – zwiększają zakres ruchu i stabilizują stawy. 

3. Ćwiczenia energetyzujące pobudzają organizm i poprawiają przepływ energii:

• energetyczne ziewanie – rozluźnia mięśnie twarzy, poprawiaj koncentrację; 
• kapturek myśliciela – masaż małżowin usznych stymuluje układ nerwowy i wspiera pamięć. 

4. Ćwiczenia wyciszająco-pogłębiające pomagają się zrelaksować i zredukować stres:

• pozycja Cooka – krzyżowanie kończyn i spokojny oddech stabilizują emocje i poprawiają uwagę. 

Każde z tych ćwiczeń można łatwo włączyć do codziennej rutyny zarówno w pracy, w szkole, jak i w domu. To prosty sposób, by zadbać o zdrowie psychiczne i fizyczne jednocześnie. 

Gimnastyka mózgu – jak ćwiczyć z dzieckiem, aby zobaczyć efekty? 

Efektywność gimnastyki mózgu nie zależy od skomplikowanych ćwiczeń, lecz od regularności i zaangażowania. Aby zauważyć wyraźne zmiany w koncentracji, pamięci czy koordynacji ruchowej, wystarczy systematyczna praktyka przez co najmniej 4 tygodnie.  

To właśnie codzienne, krótkie sesje przynoszą najlepsze rezultaty – znacznie lepsze niż nieregularne, dłuższe treningi. Kluczową rolę odgrywa także współpraca rodziców z terapeutą. Powtarzanie ćwiczeń w domu wzmacnia efekty terapii i przyspiesza postępy dziecka. 

Bibliografia: 

1. Grzywniak C., Kinezjologia Edukacyjna, Metoda wspomagania rozwoju i terapii psychomotorycznej, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2006. 
2. Grzywniak C., Kinezjologia edukacyjna jako nowy kierunek w terapii rozwoju psychomotorycznego dziecka, Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych 2004, t. LVII, s. 157-166. 
3. https://www.edukator.org.pl/2004b/metoda/metoda.html [dostęp 21.02.2025].