Grzybica gardła – co to jest i jak ją wyleczyć?

Grzybicze zapalenie gardła jest jednym ze schorzeń laryngologicznych, które bardzo często współwystępuje z grzybicą migdałków. Najczęściej spotykane objawy to biały nalot na języku oraz ból i zaczerwienienie gardła. Jak leczyć tę przypadłość? Czy należy od razu udać się do lekarza?

Czym jest grzybicze zapalenie gardła? 

Grzybica gardła, nazywana również kandydozą jamy ustnej, jest powodowana przez grzyby Candida. Warto tutaj zaznaczyć, że Candidas albicans występuje naturalnie na błonach śluzowych u ponad 70% ludzkiej populacji, jednak w zdecydowanej większości nie wywołuje objawów chorobowych. Jak to możliwe? 

Dzieje się tak dlatego, że grzybica rozwija się dopiero u osób z nadmiernie obniżoną odpornością, a także u pacjentów chorujących na cukrzycę czy AIDS. Przyjmowanie przez dłuższy czas antybiotyków jest kolejnym czynnikiem ryzyka. Grzybica ust, jamy ustnej i gardła może mieć charakter ostry lub przewlekły. Co ciekawe, w przypadku osób noszących protezy zębowe grzybica może rozwinąć się znacznie szybciej – dochodzi wtedy do tzw. protetycznego zapalenia jamy ustnej.

Najczęstsze przyczyny grzybicy gardła i jamy ustnej 

Wśród głównych czynników wywołujących grzybicze zapalenie gardła i jamy ustnej można wyróżnić: 

• znacznie obniżoną odporność;
• zaburzenia hormonalne i metaboliczne; 
• niewłaściwą dietę, ubogą w witaminę C, kwas foliowy i żelazo; 
• przyjmowanie niektórych leków (antybiotyki, kortykosteroidy); 
• ciążę i okres połogu.  

Jeżeli chodzi o samą grzybicę języka, w tym wypadku ogromne znaczenie ma nieodpowiednia higiena jamy ustnej, a także urazy mechaniczne. Dodatkowo na kandydozę wpływ mają stany zapalne błony śluzowej oraz ubytki próchnicze w zębach.

Grzybica jamy ustnej – objawy 

Do najważniejszych symptomów grzybicy jamy ustnej można zakwalifikować: 

• ból i pieczenie gardła; 
• biały nalot na języku oraz migdałkach; 
• podwyższoną temperaturę ciała;
• brak apetytu; 
• bolesność w miejscach wystąpienia grzybicy; 
• możliwe powiększone węzły chłonne. 

W przypadku grzybicy gardła i jamy ustnej szczególne znaczenie ma odpowiednia diagnostyka. Lekarz powinien wykluczyć inne choroby, a także pobrać wymazy z gardła oraz migdałków podniebiennych. Zwykle powiększone węzły chłonne same w sobie wskazują na to, że w organizmie rozwija się stan zapalny, jednak ten objaw nie może być jedyną podstawą diagnozy grzybicy gardła.

Specjalista powinien wykonać posiew mykologiczny, a także badanie fizykalne. W sytuacji, gdy pacjent podejrzewa u siebie grzybicę gardła, powinien wybrać się do internisty w celu postawienia wstępnej diagnozy i skierowania na dalsze badania albo do laryngologa lub periodontologa (stomatologa zajmującego się chorobami przyzębia). 

Leczenie grzybicy gardła 

W procesie leczenia grzybicy gardła, języka i jamy ustnej ogromne znaczenie ma higiena, a także stosowanie specjalnych preparatów przeciwgrzybiczych. Lekarze zapisują najczęściej płukanki doustne, które minimalizują objawy schorzenia, przynosząc ulgę, a także mają działania ściągające.

Dodatkowo pacjenci mogą stosować leki antyseptyczne oraz pasty antybakteryjne. Cały proces leczenia grzybicy jamy ustnej jest długotrwały, a przepisane przez specjalistę leki należy stosować jeszcze 2 tygodnie po ustąpieniu objawów – prawdopodobnie będą to antybiotyki. Tylko w ten sposób można zyskać pewność, że nie dojdzie do nawrotu choroby.

Czy grzybicę gardła można leczyć domowymi sposobami? 

W przypadku wystąpienia objawów kandydozy gardła konieczna jest wizyta u lekarza. Można jednak dodatkowo stosować domowe metody, które będą wspierać leczenie i szybciej złagodzą dokuczliwe objawy. Dobrym rozwiązaniem jest spożywanie od dwóch do trzech ząbków czosnku dziennie, ponieważ ta roślina ma działanie antybakteryjne.  

Zmiany chorobowe można również posmarować żelem aloesowym lub kokosowym, co uśmierzy ból. Pomocne będą także płukanki doustne, na przykład z olejkiem drzewa herbacianego, kwasu bornego i jodyny. W czasie leczenia należy unikać spożywania produktów z dużą zawartością cukru, a także konieczne jest wykluczenie alkoholu.

Jak zapobiegać grzybicy jamy ustnej? 

Kandydozy gardła i jamy ustnej można uniknąć, jednak szczególne znaczenie ma odpowiednia profilaktyka. Istotne są takie elementy zapobiegawcze jak właściwa higiena jamy ustnej, regularne wizyty stomatologiczne, leczenie próchnicy, a także stosowanie diety niskowęglowodanowej. Pamiętaj też o tym, że niektóre osoby po prostu mają tendencję do pojawiania się grzybicy jamy ustnej i gardła, dlatego to właśnie ta grupa powinna zwracać szczególną uwagę na codzienne nawyki.

Bibliografia 

1. https://journals.viamedica.pl/gastroenterologia_kliniczna/article/view/29294 [dostęp 06.03.2023]. 
2. https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-doi-10_17951_teka_2019_14_1_111-117  [dostęp 06.03.2023].