HZ kontra mity #6 Cukrzyca

Cukrzyca  to choroba, która towarzyszy nam do końca życia  Na cukrzycę w Polsce choruje ponad 2,5 mln osób. Wielu z nich informacji lub sposobów radzenia sobie z chorobą, szuka w Internecie. W ramach cyklu HZ kontra mity rozmawiamy z diabetologiem Wiesławem Kucharczykiem, który obala mity, rozpowszechniające się w Internecie.

Cukrzycą można się zarazić

Wiesław Kucharczyk: Jest to mit. Cukrzycą nie można się zarazić, tak jak katarem czy grypą. Jednak są badania na to, że cukrzyca może być dziedziczna. Choroba ta wykazuje pewne predyspozycje i skłonności, ale nie ma 100 procentowej zależności, że dziecko rodziców cukrzyków, będzie również chore. Przy cukrzycy typu II jest większe prawdopodobieństwo, niż przy cukrzycy typie I. Szacuje się, że ojcowie z cukrzycą częściej przekazują tzw. gen cukrzycowy niż matki.

Jedzenie słodyczy jest przyczyną cukrzycy

Jest to chyba jeden z najczęstszych mitów dotyczących cukrzycy. Często zdarza się, że mamy straszą tym dzieci, które mają apetyt na słodycze. Warto wiedzieć na wstępie, że cukrzyca typu I jest chorobą układu autoimmunologicznego, którego przyczyną jest proces autoagresji, podczas których komórki niszczące patogeny mają problem z oddzieleniem własnych antygenów od obcych. A cukrzyca typu II jest często wynikiem uwarunkowań środowiskowych, trybem życia. Jedzenie słodyczy nie jest bezpośrednią przyczyną zachorowania na cukrzycę, ale sprzyja rozwojowi choroby.

Spożywanie glutenu powoduje cukrzycę

Jest to nieprawda. Dietę bezglutenową powinny stosować osoby, które mają nietolerancję glutenu, wówczas taka dieta jest uzasadniona i wskazana. Jednak są badania na to, że dieta uboga w gluten może sprzyjać rozwojowi cukrzycy typu 2., dlatego nie warto narzucać w swojej diecie restrykcji, które są zgodne z panującą modą. Podukty zawierające gluten mają więcej błonnika, niż produkty bezglutenowe, a błonnik jest jednym z czynników, które zmniejszają ryzyko choroby.

Cukrzyk może jeść owoce bez ograniczeń

Jest to mit, większość owoców zawiera bardzo dużo węglowodanów prostych, które szybko podnoszą poziom cukru we krwi, nie są więc wskazane w nadmiarze. Owoce, które są zalecane diabetykom to np. brzoskwinie, pomarańcze, grejpfruty, arbuzy, truskawki, wiśnie, awokado. Owoce takie jak: banany, czarne porzeczki, śliwki, winogrona oraz owoce suszone – ograniczyć. Dieta osoby chorej na cukrzycę powinna być racjonalna, dopasowana indywidualnie.

Ludzie z cukrzycą częściej chorują

Jeśli osoba choruje na cukrzycę, nie jest bardziej podatna na przeziębienia, infekcje czy wirusy. Trzeba jednak pamiętać, że infekcje mają negatywny wpływ na kontrolę cukru we krwi, dlatego cukrzykom zaleca się szczepienia przeciwko grypie. Ale cukrzyca nie powoduje tego, że osoba chora częściej ma przeziębienie lub „łapie wirusy”.

Kobiety chore na cukrzycę nie mogą stosować hormonalnej terapii zastępczej

Jest to kolejny mit do obalenia. Cukrzyca nie jest przeciwskazaniem do hormonalnej terapii zastępczej, tak jak do niedawna sądzono. Hormonalna terapia zastępcza łagodzi dolegliwości w okresie menopauzy i zmniejsza ryzyko chorób układu krążeniowego, które często dotykają kobiety mające cukrzycę. Jednak korzystne działanie na organizm jest w dużej mierze uzależnione od stosowanej dawki, która musi być dopasowana indywidualnie.

Mając cukrzycę nie można pić alkoholu

Alkohol w niewielkich ilościach nie jest zagrożeniem, nawet dla osób chorych na cukrzycę. Takie osoby powinny zadbać o unormowanie poziomu glukozy we krwi, aby nie doszło do hipoglikemii podczas spożywania napojów wysokoprocentowych. Ilość wypitego alkoholu na dobę wynosi tyle samo, ile dla osób zdrowych. Jest to dawka 20 g na dobę dla kobiet i 30 g dla mężczyzn. Cukrzyk nie powinien pić na pusty żołądek, oraz powinien unikać słodkich alkoholi.

Stres nie ma wpływu na rozwój cukrzycy

Jest to nieprawda. Stres może być jednym z czynników prowadzących do rozwoju choroby, zarówno cukrzycy typu 1, jak i typu 2. Stres ma wpływ na hormony działające przeciwstawnie do insuliny, zwiększając na nią zapotrzebowanie i wpływając na szybsze wykrycie choroby. Hormony stresu, takie jak kortyzol i adrenalina podwyższają poziom cukru we krwi, ponieważ pod ich wpływem wątroba uwalnia glukozę do organizmu. Stres związany z pracą lub relacjami powoduje, że nie dostarcza to większej ilości energii i u osób z cukrzycą typu 1 efekt jest niejednakowy i nie w każdym przypadku powoduje wzrost, natomiast może spowodować spadek poziomu cukru.

Cukrzycę można łatwo wyleczyć

Chciałbym wiedzieć jak 🙂 Obecnie nie ma możliwości wyleczenia cukrzycy. Podejmowane są różne próby leczenia cukrzycy typu 1, m.in.: immunoterapia lub przeszczepienie komórek macierzystych, ale nie są to potwierdzone skuteczne metody. Dotyczy to także cukrzycy typu 2. Można jednak zmniejszać ryzyko wystąpienia ciężkich powikłań – jeśli chory przestrzega zasad zdrowego trybu życia, korzysta z leków i prowadzi samokontrolę leczenia za pomocą glukometrów.

Osoba chora na cukrzycę nie ma ograniczeń zawodowych

Jest to nieprawda, osoby chore mają pewne ograniczenia, co do wykonywanych zawodów. Ograniczenia zawodowe dla chorych z cukrzycą wynikają przede wszystkim z możliwości wystąpienia epizodów hipoglikemii, lub związanych z nim zaburzeń świadomości. Do zawodów, które nakreślają jakieś ograniczenia należą: zawodowe kierowanie pojazdami, praca o ryzyku upadku, kontuzji (np. na rusztowaniu), praca w służbach państwowych i ratowniczych, w lotnictwie cywilnym.