Jak długo ważne są skierowania na badania lekarskie? Najważniejsze informacje, o których warto pamiętać.

Wszystkie wydawane przez lekarzy skierowania mają datę ważności i powinny być zrealizowane w okresie od kilku tygodni do kilkunastu miesięcy, a niektóre nawet szybciej. Ile jest ważne skierowanie na Narodowy Fundusz Zdrowia?

Korzystający z publicznej służby zdrowia często stają przed dylematem, ile ważne jest skierowanie. Należy pamiętać, że termin ważności skierowania zależy przede wszystkim od tego, w jakim celu zostało wystawione. Istotne jest również, czy wystawione przez lekarza skierowanie ma dodatkową adnotację i jest oznaczone jako PILNE. Oprócz skierowania swoją datę ważności mają również wystawiane recepty.

Kto wystawia skierowanie i na jakiej podstawie?

Skierowanie wystawiane jest przez lekarza rodzinnego, który po przeprowadzonym badaniu wstępnym lub leczeniu podejmuje decyzję o konieczności konsultacji ze specjalistą. Skierowanie do poradni specjalistycznej może wystawić tylko i wyłącznie lekarz, który ma podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia lub jest zatrudniony w placówce, która taką umowę posiada.

Rodzaje skierowań wystawianych do specjalisty:

• konsultacja – uprawnia do jednej wizyty,
• leczenie – polega na konsultacji, a następnie kontynuacji leczenia pod opieką danego specjalisty. Skierowanie na leczenie wyklucza konieczność pobierania kolejnych skierowań na następne wizyty. Jest ważne do ukończenia leczenia przez specjalistę.

Do jakiego lekarza potrzebne jest skierowanie?

Z zasady skierowanie na wizytę na NFZ potrzebne jest w przypadku konsultacji z każdym lekarzem specjalistą poza:

• ginekologiem i położnikiem,
• dentystą,
• wenerologiem,
• onkologiem,
• psychiatrą.

Zmiany w przepisach w ostatnich latach dotyczą wizyty u dermatologa i okulisty. Od 2015 roku pacjenci, by odbyć konsultacje na NFZ u tych specjalistów, potrzebują skierowania wystawionego przez lekarza rodzinnego.

Skierowania na wizytę u specjalisty nie potrzebują osoby dotknięte konkretnymi schorzeniami. Nie wymagają go osoby zakażone wirusem HIV, chorzy na gruźlicę, uzależnieni (od alkoholu, środków odurzających i substancji psychotropowych), osoby niepełnosprawne i inwalidzi wojenni.

Konieczność posiadania skierowania na wizytę u specjalisty nie dotyczy przypadków nagłych, wymagających pilnej interwencji medycznej.

Ile jest ważne skierowanie do szpitala?

Niekiedy specjalista lub lekarz rodzinny decyduje o podjęciu leczenia szpitalnego. Ile jest ważne skierowanie do szpitala? Termin jego ważności nie jest ściśle określony. W przypadku upływu bardzo długiego czasu pomiędzy momentem wystawienia skierowania a pojawieniem się pacjenta w placówce decyzję o przyjęciu podejmuje lekarz. Odbywa się to po wstępnej ocenie zdrowia pacjenta w momencie zgłoszenia się do szpitala. Skierowanie do szpitala jest ważne od chwili jego wystawienia i traci ważność w momencie ustania przyczyny, na podstawie której zostało wystawione. 

Ile jest ważne skierowanie na badania?

Skierowanie na badanie krwi, jak i na inne badania laboratoryjne, ważne jest przez 3 miesiące. Przedłużenie ich ważności jest możliwe po adnotacji dokonanej na nim przez lekarza kierującego. Jak długo jest ważne skierowanie na inne badania, np. RTG czy TK? Sytuacja wygląda tu podobnie jak w przypadku skierowania do szpitala – nie ma ono określonego terminu końcowego. Skierowanie można wykorzystać dopóki zachodzi potrzeba wykonania określonego badania.

Ile jest ważne skierowanie do specjalisty?

Skierowanie do poradni specjalistycznej nie ma określonego terminu i pozostaje ważne do momentu jego zrealizowania, pod warunkiem jego zasadności. Szczegółowy okres realizacji skierowania dotyczy natomiast leczenia uzdrowiskowego w sanatorium, w którym skierowanie ważne jest 18 miesięcy, leczenia w szpitalu psychiatrycznym, które wymaga zgłoszenia się w ciągu 14 dni, a także zabiegów fizjoterapeutycznych, na które skierowanie ważne jest 30 dni.

Obowiązek dostarczenia skierowania

Z dniem 01.01.2015 roku pacjent objęty jest obowiązkiem dostarczenia oryginału skierowania w przeciągu 14 dni roboczych od dnia wpisania go na listę oczekujących. Niedostarczenie skierowania w wymaganym czasie skutkuje skreśleniem pacjenta z listy. Wymagane jest dostarczenie dokumentu osobiście, pocztą lub przez osobę trzecią. Co więcej, w przypadku nieobecności pacjenta na umówionej wizycie, zostanie on skreślony z listy, a wcześniej dostarczony oryginał skierowania jest zwracany. Możliwy jest ponowny wpis na listę oczekujących.

Ile jest ważna recepta?

Recepta to dokument uprawniający do zakupu leków specjalistycznych, niedostępnych w ogólnodostępnej sprzedaży. Umożliwia również zakupienie lekarstw objętych refundacją, a także otrzymanie sprzętu medycznego, który wówczas w znacznym stopniu jest refundowany. Są to m.in. cewniki, inhalatory, okulary, pieluchy, aparaty słuchowe, ortezy. Szczegółowa lista przedmiotów objętych refundacją Narodowego Funduszu Zdrowia, jak i zasady ich przyznawania, znajdują się w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 6 grudnia 2013 roku. Czas realizacji recepty wynosi 30 dni od daty jej wystawienia, natomiast w przypadku recepty na antybiotyki jest to 7 dni. Dłuższy termin obejmuje leki, które wymagają sprowadzenia z zagranicy, wówczas jest to 120 dni. W przypadku recepty na preparaty wykonywane indywidualnie dla pacjenta okres realizacji wynosi 90 dni.

Przeglądarka skierowań NFZ

Poza wizytami u lekarza specjalisty, skierowanie potrzebne jest również w przypadku wyjazdu na leczenie uzdrowiskowe na NFZ. Po jego wystawieniu przez lekarza rodzinnego lub specjalistę, pacjent może skorzystać z przeglądarki skierowań do sanatorium. Jest to strona internetowa przygotowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia, która umożliwia m.in. zapoznanie się z informacjami dotyczącymi numeru w kolejce oczekujących do sanatorium, bieżącego statusu skierowania, czy oceny lekarza dotyczącej rodzaju i profilu leczenia.

Długość oczekiwania w kolejce do sanatorium zależy m.in. od ilości pacjentów zgłoszonych w wojewódzkim oddziale Narodowego Funduszu Zdrowia. Związane z pandemią COVID-19 czasowe zawieszenie działalności sanatoriów zwiększyło czas oczekiwania na leczenie uzdrowiskowe. Sanatoria zostały otwarte w marcu 2021 roku. Od tego czasu pacjenci posiadający dokument zatwierdzający pełne zaszczepienie lub negatywny wynik testu na COVID-19 mogą znów korzystać z leczenia w ośrodkach uzdrowiskowych.