Jak prawidłowo wykonywać ćwiczenia korygujące płaskostopie?

Ćwiczenia korekcyjne na płaskostopie to jedna z najbardziej skutecznych metod walki z każdym rodzajem płaskostopia. Ćwiczenia na płaskostopie dla dzieci nie zawsze różnią się od ćwiczeń płaskostopia u dorosłych. Jak prawidłowo i skutecznie wykonywać ćwiczenia na płaskostopie?

Aby ćwiczenia przeciw płaskostopiu były efektywne, należy zapoznać się z rodzajem deformacji stopy. Nieodpowiednio dobrane ćwiczenia mogą doprowadzić do zaostrzenia objawów i pogłębienia wad stopy.

Czym jest płaskostopie?

Płaskostopie to zniekształcenie podeszwy stopy polegające na obniżeniu jej fizjologicznych sklepień. Wyróżnia się dwa rodzaje płaskostopia, w zależności od sklepienia, którego ono dotyczy:

• płaskostopie podłużne, wynikające z obniżenia łuku podłużnego stopy;
• płaskostopie poprzeczne, wynikające z obniżenia łuku poprzecznego stopy.

Prawidłowo dobrane ćwiczenia na płaskostopie pozwalają przywrócić kształt podeszwy, ograniczyć dokuczliwe objawy i zapobiec powikłaniom.

Ćwiczenia na płaskostopie

Ćwiczenia korekcyjne na płaskostopie to jedna z bardziej skutecznych metod walki z każdym rodzajem płaskostopia, szczególnie u dzieci. Ćwiczenia na płaskostopie u dorosłych nie wpłyną na układ kostny stopy ze względu na zakończony proces kostnienia w młodości, ale skutecznie wykorzystuje się je w leczeniu objawowym oraz codziennej aktywności. Ćwiczenia korekcyjne na płaskostopie należy dostosować do wady stopy, wykonywać je starannie i zgodnie z metodyką ćwiczeń; powtarzać co najmniej 10 razy każdy ruch; ćwiczyć codziennie po 15–30 minut; stosować różnorodne ćwiczenia z wykorzystaniem przyborów; w trakcie ćwiczeń przeciw płaskostopiu wykonuje się ruchy w stawie skokowym, m.in. wyprost, zgięcie, krążenia, odwracanie, nawracanie; ruchy palców, np. chwytanie, oraz ruchy funkcjonalne, np. przenoszenie przedmiotu z punktu A do punktu B. Ćwiczenia na płaskostopie zawsze wykonuje się na boso.

Ćwiczenia na płaskostopie podłużne i poprzeczne

Płaskostopie poprzeczne polega na zmianie punktu podparcia z I kości śródstopia na kość II i III. Ćwiczenia na płaskostopie poprzeczne mają za zadanie wzmocnić osłabione mięśnie i więzadła po stronie zaburzonego łuku. Ćwiczenia na płaskostopie poprzeczne skupiają się na ćwiczeniach izometrycznych w podkurczonych pozycjach, np. trzymanie woreczków z grochem, oraz ćwiczeniach czynnych, np. podkurczanie i zdzieranie palców, chwytanie woreczków, przenoszenia woreczków, rolowanie chusteczki, unoszenie pięt, chodzenie na przyśrodkowych i bocznych krawędziach stopy.

Płaskostopie podłużne w odróżnieniu od płaskostopia poprzecznego objawia się płaskim odbiciem podeszwy, powstałym w wyniku spłaszczenia wewnętrznego łuku podeszwy. Ćwiczenia na płaskostopie podłużne mają na celu podniesienie szczytu łuku i zapobieganie powikłaniom koślawo ustawionych stóp. Ćwiczenia na płaskostopie podłużne skupiają się na ruchach chwytnych palców, pracy na krawędzi bocznej stopy oraz unoszeniu brzegu wewnętrznego z jednoczesnym podkurczaniem palców.

Ćwiczenia na płaskostopie u dzieci

W pracy z dziećmi, najważniejsza jest metoda i forma pracy. Aby ćwiczenia dla dzieci na płaskostopie były atrakcyjne, warto prowadzić je w formie gier, zabaw i zadań oraz ćwiczeń z wykorzystaniem różnorodnych akcesoriów, np. kredek, woreczków, jeżyków sensorycznych, szyszek, gazety, chusteczek, a także wykorzystaniem nierównego terenu, np. chodzenie boso po piasku, trawie czy puszystym dywanie.

Przykładowe ćwiczenia na płaskostopie u dzieci:

• skarpetki – siad płaski, ręce oparte z tyłu. Zdejmowanie skarpetek bez pomocy rąk;
• lusterko – siad płaski pod ścianą, ręce na biodrach. Dziecko przegląda się w lusterk, wu którym  jest podeszwa raz jednej stopy, raz drugiej;
• brawo – siad płaski, ręce oparte z tyłu. Bicie brawa stopami; dobre ćwiczenie na zakończenie zajęć;
• powitanie – luźny spacer po sali. Na hasło „dzień dobry” dzieci witają się, podając sobie stopy; dobre ćwiczenie na rozpoczęcie zajęć;
• rysowanie – siad na krześle bez oparcia, pod stopami kartka papieru i mazaki. Chwytanie palcami jednej nogi flamastra i rysowanie określonego kształtu; później zmiana;
• składanie kocyka – stanie w rozkroku, ręce na biodrach, rozłożony kocyk przed stopami. Składanie kocyka w kostkę.

Ćwiczenia na płaskostopie dla dorosłych

Leczenie zachowawcze powstałych deformacji stóp można uzupełnić o ćwiczenia korekcyjne na płaskostopie dla dorosłych, które przyniosą ulgę w dolegliwościach bólowych stóp, łydek i kolan, wzmocnią podeszwę stopy oraz zapobiegną powstawaniu chorób zwyrodnieniowych i stanów zapalnych w wyniku nieprawidłowo funkcjonującego aparatu ruchu. Gimnastyka korekcyjna dla dorosłych również wykorzystuje wiele przyborów i technik pracy, np. piłki, szarfy i wałeczki. W przypadku braku profesjonalnych akcesoriów, można wykorzystać przedmioty codziennego użytku, jak skarpetki, paczki chusteczek higienicznych, sznurowadła, długopisy, kartki papieru, gazety, gąbki i wiele innych. W przebiegu ćwiczenia na płaskostopie dla dorosłych można również wykonywać lustrzane ćwiczenia na płaskostopie dla dzieci. Najważniejsze, aby zachować odpowiednie ruchy palców i stawu skokowego oraz technikę ćwiczeń.