Przechowywanie przypraw. Czy ma to znaczenie, gdzie się je trzyma?
Przyprawy są nieodzowną częścią każdej kuchni. Ich niewielka ilość potrafi zmienić smak potrawy. Ponadto dodają aromatu, a często także poprawiają wygląd dania. Dodatki mogą mieć formę suszoną, świeżą i mrożoną. Każda z nich wymaga odmiennego przechowywania. Gdzie zatem przechowywać przyprawy?
Przyprawy – znaczenie dla zdrowia, rodzaje i przechowywanie
Przyprawy zdefiniować można jako różnego rodzaju dodatki do potraw, które posiadają charakterystyczne dla siebie substancje zapachowe i smakowe. Ich zadaniem jest poprawa właściwości smakowych, zapachowych i wzrokowych dań, ale warto pamiętać, że mogą one także mieć pozytywny wpływ na organizm człowieka. Wiele badań potwierdza, że umiarkowane stosowanie przypraw ma korzystny wpływ na zdrowie człowieka poprzez pobudzanie procesów metabolicznych.
Przyprawami są przede wszystkim zioła. Rolę taką mogą pełnić jednak również warzywa, pod warunkiem że użyjemy ich w ilości, która zmieni wyłącznie walory smakowe potrawy. Wyróżnić możemy trzy podstawowe postaci przypraw tj.:
- świeże,
- suszone,
- mrożone.
Aby nie stracić swoich właściwości, każda z tych form wymaga odpowiedniego przechowywania. Przyprawy świeże zachowują je wtedy, gdy znajdują się w lodówce, w naczyniu z wodą lub bezpośrednio w ziemi – dzięki ziołom w doniczce możesz cieszyć się ich smakiem i aromatem przez cały rok. Takie dodatki możesz także mrozić. Najlepiej nadają się do tego rośliny liściaste, ale i korzenie np. imbir. Wystarczy, że świeże zioła zapakujesz do plastikowych pojemniczków lub torebek i umieścisz w zamrażarce. A jak przechowywać przyprawy suszone?
Suszenie to proces, któremu poddaje się rośliny w celu przedłużenia ich trwałości, jest to nic innego jak ich konserwacja. Zminimalizowanie ilości wody, która naturalnie jest składnikiem roślin i środowiskiem reakcji enzymatycznych, skutkuje zabezpieczeniem czynnych ciał, które występują w ziołach. W prawidłowo wysuszonym produkcie w zasadzie nie obserwujemy aktywności enzymów.
Wielu substancjom występującym w roślinach przyprawowych przypisuje się właściwości funkcjonalne. Takim składnikiem są m.in. olejki eteryczne. Są one najbardziej skoncentrowaną formą podstawowej części aktywnych składników tych roślin. Aktywność biologiczna olejków eterycznych dotyczy dwóch głównych obszarów oddziaływań terapeutycznych – mają działanie przeciw-
mikrobowe (bakterie, grzyby, wirusy, drożdże) oraz oddziałują na stany psychiczne człowieka. Obecność olejków lotnych ogranicza rozwój niekorzystnych mikroorganizmów, a niektóre mają nawet działanie bakteriobójcze. Dzięki temu przyprawy przedłużają okres przydatności artykułów spożywczych, a także hamują rozmnażanie się szkodliwych bakterii w jelitach. Dodatkowo przypisuje się im działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, regulujące gospodarkę płynami i wydzielanie hormonów. Wpływają też często korzystnie na czynność serca oraz ciśnienie krwi.
Organizacja przypraw w kuchni
Niezwykle ważne jest nie tylko samo suszenie, ale też przechowywanie suszonych przypraw. Odpowiednia organizacja umożliwi zachowanie ich smaku i zapachu. Przede wszystkim należy pamiętać, że suszone przyprawy powinny być przechowywane w szczelnie zamkniętym, najlepiej szklanym lub ceramicznym pojemniku.
Jeżeli zdecydujesz się na drewniane opakowanie, pamiętaj, że drewno przejmuje zapachy. Nie powinnaś zatem zmieniać przyprawy, którą umieścisz w pudełeczku. W przeciwnym wypadku bazylia zacznie pachnieć majerankiem, a słodka papryka – imbirem. Dodatki możesz też przechowywać w torebkach. Tu również obowiązuje zasada szczelnego ich zamknięcia.
Przyprawy w szufladzie, na blacie, a może specjalnie dedykowanym temu stojaku? Zrób tak, jak ci najwygodniej, pamiętając jedynie, że światło jest wrogiem suszonych przypraw. Jeżeli zamierzasz ozdobić nimi blat, koniecznie wybierz nieprzezroczyste pojemniki, a jeśli postawisz na przechowywanie w szufladzie, to z powodzeniem możesz wybrać szklane słoiczki. Zawsze warto je podpisać – dzięki temu unikniesz pomyłek, konieczności wyjmowania kilku pojemników lub próbowania przypraw.
Przyprawy zmielone czy w całości?
Dodatki mogą zostać uprzednio zmielone, zmiażdżone, pokrojone lub pozostać w całości. Jeśli w twojej kuchni dominują przyprawy suszone, warto wybrać nierozdrobnione zioła. Te o dużej powierzchni nie tracą tak łatwo swojego koloru i aromatu, a przed ich użyciem z łatwością możesz je zetrzeć, zemleć lub rozetrzeć w moździerzu, a nawet w dłoniach.
Jak sprawdzić, czy przyprawa jest nadal świeża?
Przyprawy, jak i inne produkty spożywcze, mają określony okres przydatności do spożycia. Jeśli nie korzystasz często z ziół, nie warto robić dużych zapasów, które prawdopodobnie się zmarnują. Po czym poznać, czy dana przyprawa nie nadaje się już do spożycia? Najprościej po konsystencji. Zbrylowany i stwardniały proszek trzeba wyrzucić do kosza. Świeża przyprawa ma sypką konsystencję i po potarciu uwalnia aromat. Nieprzyjemny zapach po potarciu i wyczuwalne grudki to znak, że przyprawy są popsute.
Bibliografia:
- Bienia B., Baran J., Porównanie jakości sensorycznej świeżych oraz suszonych roślin przyprawowych, Herbalism 2021, nr 1 (7).
- Kozłowska M., Ścibisz I., Badanie zawartości polifenoli i aktywności przeciwutleniającej ekstraktów z roślin przyprawowych podczas ich przechowywania, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna 2012, XLV, 3.
- Kudełka W., Kosowska A., Składniki przypraw i ziół przyprawowych determinujące ich funkcjonalne właściwości oraz ich rola w żywieniu człowieka i zapobieganiu chorobom, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, nr 781, 2008.
się ten artykuł?
