Rumień po kleszczu u dziecka i dorosłego. Jak wygląda?

Rumień po kleszczu to najbardziej wyrazisty symptom boreliozy. Zazwyczaj pojawia się na skórze w ciągu dwóch tygodni od ugryzienia kleszcza. Warto jednak zaznaczyć, że nie występuje on u wszystkich osób zakażonych krętkami Borrelia burgdorferi. Jak wygląd rumień po kleszczu? Jak długo się utrzymuje i kiedy znika? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w artykule. 

Jak wygląda rumień po kleszczu? 

Jak wygląda rumień po kleszczu? Po wyciągnięciu pajęczaka często pojawia się zaczerwienienie, które znika zwykle po kilkunastu godzinach. Jeśli tak się nie dzieje, a zmiana cały czas się powiększa, to znak, że jest to tzw. rumień wędrujący. Zazwyczaj przybiera on formę czerwonej, płaskiej lub wypukłej plamy. Jej centralny fragment jest okrągły i otacza go jaśniejsza obręcz (zwieńczona czasem czerwoną obwódką). Jego wygląd można więc porównać do tarczy strzelniczej, która stopniowo się rozrasta i powoli znika. Czasem można zaobserwować też rumienie nietypowe, o nieregularnym kształcie albo takie, które przypominają siniaki z wyraźnie zaznaczonymi konturami. 

Rumień po ukąszeniu kleszcza nie pojawia się u każdej osoby, która miała styczność z kleszczami – występuje on w 70-80 proc. przypadków. Sukcesywnie rozszerza się wokół obszaru, na którym pajęczak się wkuł – dzieje się tak w ciągu 1-3 tygodni od zdarzenia. W wyjątkowych przypadkach może rozszerzać się nawet przez 3 kolejne miesiące. Co więcej, osiąga od 5 do nawet 30 cm średnicy. Bywa również ciepły w dotyku. Znika zwykle wtedy, gdy następuje kolejna faza choroby.  

Czy rumień po kleszczu swędzi? Jak się okazuje, raczej nie, tak jak nie boli i nie piecze. Zauważyłeś rumień po kleszczu w innym miejscu? Cóż, może pojawić się on również na tych obszarach ciała, na których nie było kleszcza, a więc np. na takich jego partiach jak twarz, ręce, nogi, plecy, pośladki, pachwiny, czy nawet brzuch. Jakie objawy towarzyszą często rumieniowi po ugryzieniu kleszcza? Przede wszystkim takie, jak: 

• bóle mięśni i stawów, 
• zmęczenie, 
• gorączka, 
• dreszcze, 
• bóle głowy, 
• obrzęki w obrębie stawów, 
• bóle kończyn, 
• powiększenie węzłów chłonnych, 
• porażenie nerwu twarzowego oraz nerwów obwodowych.

Rumień po kleszczu u dziecka 

Rumień po kleszczu u dziecka wygląda tak samo, jak u osoby dorosłej, z tym że najczęściej pojawia się na szyi oraz na głowie. Warto dodatkowo zaznaczyć, że u dzieci częściej niż u dorosłych występuje neuroborelioza, a więc taka postać boreliozy, w której zaatakowany zostaje układ nerwowy. 

Kiedy pojawia się rumień po kleszczu? Jak długo się utrzymuje? 

Rumień po kleszczu pojawia się w okresie od 3 do 30, a czasem nawet 60-ciu dni od ugryzienia. Następnie utrzymuje się średnio 3-4 tygodnie, ale tylko wtedy, gdy wcześniej nie podejmie się leczenia. W sytuacji, gdy wdroży się szybko antybiotykoterapię, powinien zniknąć w ciągu kilku dni. 

Rumień po kleszczu – co robić? 

Jeśli zaobserwujesz u siebie rumień wędrujący, koniecznie skontaktuj się z lekarzem rodzinnym – zwłaszcza wtedy, gdy zauważysz nie tylko opisaną zmianę, ale także towarzyszące jej, niepokojące objawy. Lekarz najpewniej przepisze w takiej sytuacji wspomniane antybiotyki. Zazwyczaj terapia trwa 3 tygodnie i przez ten czas osoby poniżej 9. roku życia, matki karmiące i kobiety w ciąży powinny przyjmować amoksycylinę. Dzieciom od 9. roku życia oraz pozostałym osobom dorosłym zaleca się przyjmowanie doksycyliny. Dodajmy, że amoksycylina oraz doksycylina to nie nazwy leków, ale organiczne związki chemiczne. 

Czy rumień po kleszczu zawsze oznacza boreliozę? 

Rumień wędrujący po kleszczu zawsze oznacza boreliozę. Podobne zmiany skórne mogą wystąpić jednak również przy innych chorobach, dlatego ostateczną diagnozę stawia lekarz. Warto zaznaczyć, że lekkie zaczerwienienie, które mija kilka dni po ugryzieniu kleszcza, oznacza, że prawdopodobnie nie doszło do zakażenia krętkiem Borrelia burgdorferi, który wywołuje boreliozę. W niektórych przypadkach, stosunkowo rzadko, na skórze pojawia się niewielki, czerwony guzek, tzw. naciek limfocytarny. Najczęściej można go zaobserwować na sutkach lub małżowinach usznych i, podobnie jak sam rumień wędrujący, jest on sygnałem boreliozy. 

Rumień po kleszczu a odczyn alergiczny 

Niektórzy mylą rumień po kleszczu z odczynem alergicznym. Reakcję alergiczną można zauważyć jednak już w ciągu kilku godzin po ukąszeniu. Nie przybiera ona tak dużych rozmiarów, jak rumień wędrujący i nie przekracza 5 cm. Szybko również znika. Warto dodać, że – w przeciwieństwie do rumienia – często również swędzi. 

Bibliografia: 

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK431066/ [dostęp 11.06.21]. 
2. Nadelman R. B., Erythema migrans, Infectious Disease Clinics of North America 2015, 29(2), s. 211-239. 
3. Schotthoefer A. M., Green C. B., Dempsey G., Horn E. J., The Spectrum of Erythema Migrans in Early Lyme Disease: Can We Improve Its Recognition?, The Cureus Journal of Medical Science 2022, 14(10).