Jakie są objawy skórne SIBO? Którym chorobom towarzyszą?

Choć SIBO, czyli zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego, najczęściej objawia się pod postacią zaburzeń żołądkowo-jelitowych, chorzy mogą się zmagać również z dolegliwościami spoza układu pokarmowego, w tym symptomami skórnymi. Czy wiesz, że istnieje związek między dysbiozą jelitową a trądzikiem różowatym, łuszczycą czy twardziną układową? Zobacz, jaki wpływ ma SIBO na dolegliwości skórne. 

Co to jest SIBO i jak oddziałuje na stan skóry? 

Mianem SIBO (ang. small intestinal bacterial overgrowth) określa się zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego, czyli stan, w którym nadmierna ilość bakterii bytujących w jelicie cienkim (charakterystycznych dla jelita grubego) powoduje występowanie różnych objawów chorobowych. Czynniki odpowiedzialne za powstawanie dysbiozy są zróżnicowane. Wśród najczęstszych przyczyn wymienia się m.in.: 

• achlorhydrię żołądka wywołaną przez długotrwałe przyjmowanie inhibitorów pompy protonowej (IPP) lub zanikowe zapalenie błony śluzowej żołądka, 
• nieprawidłowe wydzielanie enzymów trzustkowych, 
• zaburzoną motorykę jelit, 
• nieprawidłową budowę anatomiczną przewodu pokarmowego, 
• patologiczne zmiany w przewodzie pokarmowym, np. uchyłki jelit, guzy jelit. 

Stan zapalny jelit towarzyszący SIBO jest przyczyną powstawania stanów zapalnych skóry. Dochodzi bowiem do problemów z trawieniem tłuszczów, a to skutkuje niedoborem witamin A i D. W konsekwencji mogą pojawić się problemy skórne, takie jak suchość, łuszczenie się skóry, wysypki i świąd. 

SIBO a trądzik różowaty 

Trądzik różowaty to dermatoza powodująca zaczerwienienie skóry twarzy, w tym policzków, nosa, czoła i brody. Do jej rozwoju przyczyniają się takie czynniki, jak: 

• promieniowanie ultrafioletowe, 
• zaburzenia immunologiczne, 
• zaburzenia naczynioruchowe 
• zaburzenia hormonalne 

Niemniej jednak bezpośrednia przyczyna choroby nadal jest nieznana. W ostatnich latach zaobserwowano, że istnieje związek między występowaniem trądziku różowatego a SIBO: częstość pojawiania się zespołu rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego u osób z trądzikiem różowatym wynosi aż 46%-66%. Podejrzewa się, iż ma to związek ze zwiększoną przepuszczalnością jelit, która sprzyja przenoszeniu bakterii i cytokin prozapalnych do krążenia. W rezultacie powstaje stan zapalny. 

W badaniach wykazano, że zastosowanie leczenia antybiotykami u pacjentów ze zdiagnozowanym SIBO powoduje niemal całkowite ustąpienie trądziku różowatego, a efekt ten utrzymuje się co najmniej 9 miesięcy. Redukcja objawów skórnych może wynikać nie tylko z eliminacji bakterii, ale też zapobiegania kolonizacji skóry patogenami. 

Sibo a atopowe zapalenie skóry

W atopowym zapaleniu skóry (AZS) dochodzi do rozrostu flory bakteryjnej jelit, dlatego może istnieć zależność współwystępowania SIBO z tą dermatozą. Wyniki badania opublikowanego w „Journal of Investigative Dermatology” wskazują, że u chorych z AZS występuje większa liczba bakterii, a ich eradykacja pozytywnie wpływa na stan skóry. 

SIBO a łuszczyca

Łuszczyca to choroba zapalna skóry o podłożu autoimmunologicznym. Do charakterystycznych objawów schorzenia należą wykwity zapalne w postaci ciemnoczerwonych grudek, które po pewnym czasie przekształcają się w srebrzyste łuski. Najczęściej zmiany zlokalizowane są na: 

• zgięciach łokci i kolan, 
• dłoniach, stopach, 
• owłosionej skórze głowy, 
• w okolicy krzyżowo-lędźwiowej. 

Wyniki najnowszych badań wskazały, że częstość występowania SIBO u osób z łuszczycą jest podobna w porównaniu do grupy kontrolnej, mimo że wcześniej podejrzewano, że osoby z łuszczycą mają większą podatność na rozwój dysbiozy jelitowej. Nie oznacza to jednak, że nie ma zależności we współwystępowaniu tych chorób. Dowiedziono bowiem, że podobnie jak w przypadku trądziku różowatego, leczenie chorych ryfaksyminą znacząco poprawia stan skóry. 

SIBO a twardzina układowa

Twardzina układowa, nazywana też sklerodermą, jest schorzeniem przebiegającym z włóknieniem skóry i narządów wewnętrznych, spowodowanym gromadzeniem się kolagenu i twardnieniem skóry i tkanek. Choroba jest wynikiem nieprawidłowego działania układu odpornościowego. 

Szacuje się, że częstość występowania SIBO w twardzinie układowej jest wyższa niż w grupie kontrolnej. Jest to spowodowane: 

• nieprawidłową motoryką jelita cienkiego, w tym wolnym pasażem jelitowym, 
• stosowaniem inhibitorów pompy protonowej (IPP), 
• zaburzeniami odporności, 
• hipochlorhydrią. 

W konsekwencji u pacjentów z SIBO bakterie z okrężnicy zaczynają kolonizować jelito cienkie. Poprawę stanu zdrowia u chorych ze sklerodermą i zespołem rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego przynosi antybiotykoterapia (m.in. cyprofloksacyną, amoksycylina, ryfaksyminą lub metronidazolem). Wskazane jest również leczenie żywieniowe niedoborów składników mineralnych. 

Bibliografia: 

1. Drago F., Ciccarese G, Psoriasis and small intestine bacterial overgrowth, International Journal of Dermatology 2017, 57(1). 
2. Parodi A., Paolino S., Greco A., Drago F., Mansi C., Rebora A., Parodi A., Savarino V, Small intestinal bacterial overgrowth in rosacea: clinical effectiveness of its eradication, Clinical Gastroenterology and Hepatology 2008 Jul;6(7):759-64. 
3. Pessemier B., Grine L., Debaere M., Maes A., Paetzold B.,3 Callewaert C, Gut–Skin Axis: Current Knowledge of the Interrelationship between Microbial Dysbiosis and Skin Conditions, Microorganisms. 2021 Feb; 9(2): 353.