Torbiele nerek – wszystko, co musisz wiedzieć na ich temat

Torbiele nerek to przypadłość, która często rozpoznawana jest całkowicie przypadkowo, zwykle podczas badania USG. Wielkość torbieli jest z kolei bardzo zróżnicowana, a im jesteś starsza, tym większe ryzyko, że pojawią się w twoim organizmie. Leczenie zależy natomiast od ich typu. Jakie są rodzaje torbieli nerkowych? Czy dają charakterystyczne objawy?  

Czym są torbiele nerek? 

Torbiele nerek to często występujące nieprawidłowości w obrębie tych organów, można je zauważyć aż u 30 proc. dorosłych pacjentów. Są to pęcherzyki w miąższu nerki, w których wnętrzu znajduje się płyn. Najczęściej występują pojedynczo, a ich średnica może wynosić kilka, a nawet kilkanaście centymetrów – nierzadko powiększają się wraz z upływem czasu. 

Torbiel na nerce – objawy i rodzaje 

Torbiele proste nerek 

Jedne z najczęściej rozpoznawanych torbieli nerek to torbiele proste. Zwykle pojawiają się bez przewlekłej choroby organu. Najczęściej nie powodują żadnych objawów, dlatego z reguły wykrywa się je przypadkowo. Jeśli ich rozmiar jest jednak duży i przekracza 5 cm, mogą wywołać ból w boku oraz okolicy lędźwiowej kręgosłupa. Co więcej, odczuwalny może być wówczas także dyskomfort w obrębie jamy brzusznej, któremu towarzyszy uczucie pełności lub ucisku. Później pojawia się krwiomocz, idący w parze z nadciśnieniem tętniczym. 

Wielotorbielowatość nerek 

Wielotorbielowatość nerek, określana też jako zwyrodnienie wielotorbielowate nerek, to przypadłość, dla której charakterystyczne jest występowanie wielu torbieli w rdzeniu oraz korze organu. Daje ona szereg różnych objawów. Przede wszystkim można zauważyć krwiomocz oraz nadciśnienie tętnicze, nawet u młodych pacjentów. Wyraźne są też symptomy postępującej niewydolności nerek. Zmienia się wówczas m.in. objętość wydalanego moczu – na początku obserwowany jest wielomocz, później skąpomocz, a na końcu bezmocz. Innym objawem wielotorbielowatość nerek jest również ból w okolicy lędźwiowej kręgosłupa. 

Nabyta torbielowatość nerek 

O nabytej torbielowatości nerek mówi się w przypadku minimum czterech torbieli w obrębie organu. Przy tym typie schorzenia nie są zwykle zauważalne żadne symptomy. Czasami pacjenci zgłaszają jednak kolki nerkowe, bóle w odcinku lędźwiowym, a nawet krwiomocz. 

Przyczyny torbieli na nerce 

Torbiel na nerce to problem, który może mieć różne podłoże. Pewne jest to, że powstaje on na skutek rozrostu komórek nabłonkowych cewek w nerce oraz zachwiania równowagi między produkcją a wchłanianiem płynu przez tkankę nabłonka tych struktur. Wówczas dochodzi do gromadzenia się cieczy oraz wytwarzania czynników wzrostu, które skutkują rozrostem torbieli oraz wykształcaniem się nowych. Czynnikiem zwiększającym ryzyko powstawania torbieli nerki jest palenie papierosów. Poza tym można wyróżnić: 

• torbiele wrodzone – przychodzi się z nimi na świat. Ich rozrost nie jest do końca rozpoznany, często można zauważyć jednak zmiany o podłożu genetycznym, 
• torbiele nabyte – także powstają pod wpływem czynników nie do końca określonych, często stanowią jednak efekt przewlekłej niewydolności nerek, dializoterapii. Niekiedy rosną ze względu na uraz w obrębie tych narządów, 
• torbiele uwarunkowane genetycznie – stanowią rezultat patologii materiału genetycznego, z reguły występują również u innych członków rodziny.  

Torbiel na nerce – leczenie 

Torbiele proste nerek 

Przy torbielach prostych nerek, które nie dają objawów, leczenie zwykle nie jest wymagane. Trzeba jedynie monitorować narządy z wykorzystaniem badania USG. Jeżeli jednak pojawiły się pewne symptomy, leczenie wiąże się z opróżnianiem i sklerotyzacją cyst, czyli wstrzykiwaniem etanolu. Czasem konieczne jest operacyjne usunięcie zmiany. 

Wielotorbielowatość nerek 

Wielotorbielowatość nerek prowadzi do przewlekłej niewydolności tych organów. Leczenie polega wówczas przede wszystkim na łagodzeniu objawów, ale obejmuje także zmianę diety czy trybu życia. Konieczne jest także pozostawanie pod stałym nadzorem lekarskim oraz kontrolne wykonywanie badań. 

Nabyta torbielowatość nerek 

Jeżeli nabyta torbielowatość nerek nie wywołuje żadnych symptomów, nie trzeba jej leczyć. Jeśli występuje krwiomocz, zaleca się odpoczynek oraz stosowanie leków przeciwbólowych. W przypadku zakażenia cysty wskazane jest leczenie chirurgiczne – podobnie jak w przypadku podejrzenia nowotworu. 

Torbiele nerek – leczenie naturalne 

Jeśli chodzi o torbiele nerek, można wspomóc leczenie farmakologiczne, pijąc herbatę z mniszka lekarskiego. Dobrze sprawdzi się w tej roli również herbata zielona. Warto także pamiętać, aby unikać ziół zawierających forskolinę, a więc np. pokrzywę indyjską. Nie wolno też zapominać o odpowiednim nawodnieniu organizmu. 

Dieta na torbiele na nerkach 

Jeśli chodzi o dietę na torbiele nerek, należy przede wszystkim ograniczyć spożywanie białka – może być ono zawarte w warzywach strączkowych, rybach, mięsie czy białku jaj. To samo tyczy się potasu, bo produkty bogate w ten składnik stanowią duże obciążenie dla nerek – po ich uszkodzeniu zwiększa się ilość tego pierwiastka w organizmie. Należy zatem zrezygnować ze szpinaku, bananów czy też ziemniaków. Dobrze jest również zminimalizować w diecie ilość kofeiny, która znajduje się głównie w kawie oraz napojach energetyzujących. 

Bibliografia: 

1. Bas O., Nalbant I., Sener N. C., Firat H., Yeşil S., Zengin K., Yalcınkaya F., Imamoglu A., Management of Renal Cysts, Journal of the Society of Laparoscopic & Robotic Surgeons, 2015, 19 (1). 
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470390/ [dostęp 20.08.23]. 
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK499900/ [dostęp 20.08.23].