„Jej potencjał jest duży”. Polska szczepionka przeciw miażdżycy może zrewolucjonizować leczenie

Polska szczepionka przeciw miażdżycy może zrewolucjonizować leczenie tej choroby. Pracują nad nią naukowcy z Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi. „Badania na ochotnikach, które niedawno zakończyliśmy, pokazały, że rezultaty są jeszcze lepsze [niż bardzo dobre wyniki badań na zwierzętach – red.], zarówno z punktu widzenia bezpieczeństwa, jak i skuteczności szczepionki” – mówi prof. Maciej Banach, specjalista w dziedzinie kardiologii i lipidologii, który kieruje badaniami nad szczepionką. 

Polska szczepionka przeciwko miażdżycy

Miażdżyca to choroba, która polega na gromadzeniu się cholesterolu i innych lipidów w naczyniach krwionośnych w postaci tzw. blaszek miażdżycowych, przede wszystkim w aorcie, tętnicach mózgowych i wieńcowych, rzadziej w tętnicach kończyn. Miażdżyca naczyń wieńcowych może prowadzić do choroby niedokrwiennej serca (choroby wieńcowej) i zawału mięśnia sercowego. Miażdżyca tętnic szyjnych i kręgowych nierzadko skutkuje udarem mózgu, a miażdżyca aorty może prowadzić do powstania tętniaka.

Nową bronią w walce z tym groźnym schorzeniem może być szczepionka, nad którą pracują polscy naukowcy. Szczepionka będzie działała przez hamowanie białka PCSK9, czyli w praktyce umożliwi skuteczne obniżenie cholesterolu LDL, zwanego potocznie „złym”. To bardzo dobra informacja, ponieważ podwyższony poziom cholesterol ma aż 70 proc. Polaków, ale zaledwie co piąty leczy się z tego powodu.

Dotychczasowe testy preparatu na komórkach i na zwierzętach wykazały, że szczepionka hamuje ponad 90 proc. białka i obniża ryzyko miażdżycy o 60 proc. Potwierdziły to również wstępne badania na ludziach, które były prowadzone na ochotnikach w ośrodku w Iranie. O tym, jakim efektem zakończył się ten etap prac nad szczepionką, mówił w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Maciej Banach, specjalista w dziedzinie kardiologii i lipidologii, przewodniczący Polskiego Towarzystwa Lipidologicznego i Międzynarodowego Panelu Ekspertów Lipidowych razem z prof. Amihosseinem Sahebkarem z Mashhad University of Medical Sciences.

„Już wyniki badań eksperymentalnych były bardzo obiecujące. Po podaniu szczepionki, u zwierząt zaobserwowano spadek tzw. 'złego’ cholesterolu LDL nawet o 60 proc. Mogę już teraz powiedzieć, że potwierdziło się to w badaniach na ochotnikach, które niedawno zakończyliśmy, a nawet te rezultaty są lepsze, zarówno z punktu widzenia bezpieczeństwa, jak i skuteczności szczepionki” – podkreśla prof. Banach w rozmowie z portalem.

Rocznie o 30-50 tys. zgonów mniej

Miażdżyca – jak podają eksperci – odpowiada za niemal 200 tys. zgonów rocznie u osób z chorobami serca i naczyń krwionośnych. Szczepionka może skutecznie obniżyć te statystyki. Jak tłumaczy prof. Banach, w skali roku może zapobiec nawet kilkudziesięciu tysiącom zgonów.

„Według naszych kalkulacji dzięki szczepionce udałoby się zmniejszyć liczbę zgonów z powodu zawałów i udarów pochodzenia miażdżycowego nawet o 30-50 tys. rocznie” – podkreśla ekspert. „To byłoby niezwykłe osiągnięcie, biorąc pod uwagę skalę zagrożenia związanego z miażdżycą” – dodaje.

Jak tłumaczy kardiolog, szczepionka będzie nie tylko cenną bronią w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych, ale też wsparciem dla osób, które z powodu zaawansowanej miażdżycy przeszły już zawał czy udar.

„Dotychczasowe wyniki badań potwierdziły skuteczność szczepionki zarówno w prewencji pierwotnej, jak i wtórnej. Dlatego jej potencjał jest tak duży i pozwala redukować liczbę zgonów z powodu miażdżycy u pacjentów z różnych grup ryzyka sercowo-naczyniowego” – podkreśla prof. Banach.

Ekspert informuje, że pierwsza faza badań klinicznych wstępnie planowana jest na przyszły rok. Zgodnie z założeniami preparat ma być szeroko dostępny i tani, a prace nad nim powinny zakończyć w ciągu 5-7 lat.

Źródło: WP abcZdrowie