Kilka rzeczy, o które warto pomęczyć nasze matki. Badania dla kobiet po 50!

Twoja mama jest po 50? Warto posuszyć jej głowę o profilaktyczne badania, a najlepiej jak obydwie sprawdzicie kilka podstawowych parametrów. Jakiś czas temu pokazywałyśmy, co warto przebadać, jeśli skończyłaś 20 i 30 lat. Teraz czas na starsze czytelniczki Hello Zdrowia. Na co więc namówić mamę przy okazji najbliższego spotkania?

Warto dbać o siebie w  każdym wieku i wiedzieć jakie badania należy wykonywać, aby w pełni monitorować swoje zdrowie. Po 55 roku życia zazwyczaj jesteśmy pod kontrolą kilku lekarzy specjalistów ale nieustająco zdarza nam się zapominać o cyklicznych badaniach.  O czym wiec musimy pamiętać?

Morfologia krwi

Morfologia krwi z rozmazem wskazuje lekarzowi, w którą stronę powinien wszcząć dalszą diagnostykę czy leczenie. Ważne, aby nie interpretować wyników na własną rękę, a zaufać specjaliście w tym zakresie. Przed wykonaniem badania należy odpowiednio się przygotować.

Zęby i oczy

Kontrolowanie stanu jamy ustnej oprócz poprawy kondycji naszych zębów, umożliwi wcześniejszą diagnostykę zmian rozwijających się w tej części organizmu, a wizyta u okulisty umożliwi rozpoznanie wad i chorób rozwijających się w obrębie narządu wzroku. A wcale nie jest ich tak mało, jak może nam się wydawać. Po 35 roku życia wzrasta ryzyko występowania jaskry, zaćmy czy chorób siatkówki. Co więcej, na świecie chorych na jaskrę jest około 70 milionów ludzi, z czego ponad 6 milionów jest z tego powodu całkowicie niewidomych

Badanie ginekologiczne

Temat który przewija się u kobiety od pierwszej miesiączki. Powinnyśmy wykonywać badanie cytologiczne (przynajmniej raz na 3 lata), badanie piersi (badanie palpacyjne jako samokontrola i badanie USG u lekarza specjalisty, później mammografia). Mammografia jako program przesiewowy NFZ jest adresowany do kobiet w wieku 50-69 lat i powinny wykonywać go regularnie co 2 lata.

Cukrzyca

Badania pod kątem cukrzycy – w Polsce z powodu cukrzycy cierpi 2,5 miliona ludzi (co jest bliskie 7% populacji), co więcej, niektórzy pacjenci nie wiedzą, że są chorzy ze względu na brak odpowiednich badań. Warto pamiętać o badaniu stężenia glukozy we krwi przy każdej morfologii, a każda zbyt wysoka wartość powinna być skonsultowana z lekarzem. Zbyt wysoki poziom cukru we krwi może objawiać się różnie, często pojawia się przewlekłe zmęczenie, senność, duże pragnienie i częste oddawanie moczu. Cukrzyca typu 2 na początku może przebiegać bezobjawowo.

Oprócz wykonywania systematycznych badań musimy pamiętać o zdrowych, regularnych, złożonych z większej ilości węglowodanów złożonych posiłków, umiarkowanym wysiłku fizycznym i zaprzestaniu palenia papierosów.

Serce

Badania profilaktyczne układu sercowo-naczyniowego – w tym przypadku ważna jest samokontrola: monitorowanie ciśnienia tętniczego, obserwowanie zmian na skórze (szczególnie kończynach dolnych), rzucenie palenia papierosów, wykonywanie systematycznych ćwiczeń fizycznych, kontrolowanie stężenia glukozy we krwi czy dbanie o dietę niskotłuszczową i monitorowanie lipidogramu (stężenia różnych frakcji lipidowych we krwi). Na początku zawsze najważniejsza jest profilaktyka, jednak niepokojące objawy od razu powinny nas skierować do lekarza rodzinnego na wizytę.

Układ oddechowy

Badania przesiewowe w kierunku chorób odtytoniowych są skierowane do osób powyżej 18 roku życia, które palą papierosy. Spirometria jest badaniem bezbolesnym i łatwym do przeprowadzenia ze współpracującym pacjentem. Pozwala na wykrycie przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, przewlekłego zapalenia oskrzeli czy rozedmy. Jeżeli choroba nie zostanie wykryta, badanie należy przeprowadzać u pacjentów palących minimalnie co 3 lata.

Układ pokarmowy

Badania profilaktyczne pod kątem nowotworów przewodu pokarmowego (szczególnie dolnej części) – większość lekarzy rekomenduje screening około 50 roku życia. Diagnostyka powinna obejmować badanie per recutum (palpacyjne przezodbytnicze), kolonoskopię (badanie z użyciem endoskopu, który wprowadzany jest przez odbyt pacjenta w celu diagnostyki dolnego odcinka przewodu pokarmowego) oraz edukację pacjenta. Do objawów alarmowych, z którymi powinniśmy zgłosić się do lekarza rodzinnego jest pojawienie się krwi w kale, ból przy oddawaniu stolca, niewyjaśniona anemia czy obciążenie rodzinne nowotworami tego układu.

Aby odpowiednio dbać o swoje zdrowie, nie tylko powinniśmy wykonywać odpowiednie badania profilaktyczne, ale także wiedzieć w jakiej grupie ryzyka występowania chorób jesteśmy. Jeżeli nie umiemy zmienić niektórych swoich nawyków (jedzenie zbyt dużej ilości cukrów, brak aktywności fizycznej czy palenie papierosów), róbmy przynajmniej więcej badań profilaktycznych. To pomoże nie tylko wcześniej wykryć, ale także wcześniej zacząć leczenie choroby podstawowej.

Bibliografia:
Choroby wewnętrzne pod redakcją Szczeklika.
Programy przesiewowe według NFZ, 2018.
Okulistyka pod redakcją M. Niżankowskiej.
UpToDate –  baza publikacji.