„Kobiety ciężarne dużo szybciej ulegają przegrzaniu niż reszta populacji”. Położna o skutkach zdrowotnych opalania w ciąży

„W ostatnich dniach nieustannie słychać alerty o wysokich temperaturach informujące o konieczności przestrzegania zasad przebywania na słońcu i zagrożeniach z tego wynikających. Jeśli zatem niebezpieczeństwo dotyczy wszystkich, również dotyczy ciężarnych” – mówi położna Anna Kalinowska i podpowiada, jak bezpiecznie korzystać z uroków słońca w ciąży.

Ekspozycja na słońce w ciąży jak najbardziej tak!

Wakacje to dla przyszłych mam okres wielu dylematów. Te, które czują się fizycznie i psychicznie komfortowo w nowej roli, chciałyby spędzić letnie miesiące aktywnie, korzystając z wakacyjnych przyjemności. Z drugiej jednak strony często obawiają się o zdrowie swoje i bezpieczeństwo rozwijającego się płodu. Dość dyskusyjnym tematem, powracającym w sezonie letnim, jest opalanie.

Na plaży, czego byłam świadkiem, coraz więcej kobiet nie uważa swojego odmiennego stanu za wystarczający powód do rezygnacji z tej formy spędzania czasu. I słusznie, pod warunkiem, że do kąpieli słonecznych podchodzą z rozwagą, a z uroków nadmorskiego wypoczynku korzystają bezpiecznie, o czym przypomina w rozmowie z Hello Zdrowie Anna Kalinowska, położna ze Szpitala Specjalistycznego św. Rodziny w Warszawie.

Ekspertka jest zdania, że przebywanie na słońcu jest potrzebne również w ciąży. „Ekspozycja na słońce z zachowaniem konkretnych zasad bezpieczeństwa dla kobiety ciężarnej jest jak najbardziej wskazana” – mówi. „W naszej skórze znajduje się prowitamina D3, która pod wpływem promieni słonecznych przemienia się w witaminę D3 pozytywnie oddziałując na nasz organizm. W Polsce niedobór tej witaminy jest powszechny, więc tym bardziej kobiety ciężarne nie powinny zamykać się w pomieszczeniach” – dodaje.

Położna nie ma jednak na myśli opalania w tradycyjnej formie, czyli eksponowania ciążowego brzucha w pozycji leżącej w godzinach największego nasłonecznienia i oczekiwania, aż ciało zbrązowieje. Takie opalanie nikomu nie służy. Brązowy kolor skóry, który jest wynikiem ekspozycji na działanie promieni słonecznych, to nic innego jak reakcja obronna organizmu. Opalenizna choć może cieszy oko, przyspiesza starzenie skóry i jest głównym czynnikiem powodującym zmiany skórne, które mogą prowadzić do rozwoju np. czerniaka.

„W zdecydowanej większości te zasady przebywania na słońcu dotyczą wszystkich bez wyjątku, czyli również kobiet na każdym etapie ciąży” – mówi położna. „Znając poważne problemy zdrowotne wynikające ze zmian skórnych, które mogą być następstwem opalania, jest to aktywność niewskazana dla nikogo” – dodaje.

Położna zaznacza, że bez względu na to, czy mówimy o opalaniu w 1. trymestrze ciąży, w 2. trymestrze czy 3., niebezpieczeństwo jest takie samo, tylko w zależności od wieku ciąży może skutkować innymi powikłaniami.

W ciąży unikaj przebywania w ostrym słońcu

Dłuższe przebywanie na słońcu powoduje u ciężarnej dokładnie te same skutki jak u wszystkich, czyli odwodnienie, przegrzanie organizmu, rozszerzenie naczyń krwionośnych, wzrost ryzyka krwawień, a także nowotwory skóry.

„Zbyt długa ekspozycja na słońce w godzinach największego nasłonecznienia grozi odwodnieniem organizmu i rozszerzeniem naczyń krwionośnych, które mogą przyczynić się do omdleń, udarów i innych konsekwencji w postaci poronienia czy porodu przedwczesnego” – zauważa. Do tego kobiety ciężarne, małe dzieci i osoby starsze dużo szybciej ulegają przegrzaniu niż reszta populacji” – dodaje.

Przegrzanie organizmu, czyli inaczej hipertermia, to stan wynikający z zachwiania procesów termoregulacyjnych. Objawem przegrzania słonecznego jest bardzo ciepła i sucha skóra, a na twarzy mogą pojawić się zaczerwienienia przypominające oparzenia słoneczne. Uczucie gorąca i osłabienia, bóle i zawroty głowy to kolejne symptomy świadczące o przegrzaniu. W tym stanie może również dojść do przyspieszenia akcji serca, mdłości, zaburzeń świadomości. Ciężarna może skarżyć się na niewyraźny i rozmazany obraz. W przypadku gdy do przegrzania organizmu doszło na skutek dużej ekspozycji na słońce, mówi się o udarze słonecznym. Z kolei charakterystycznym objawem odwodnienia jest utrata elastyczności skóry. Złapanie fałdu i puszczenie go powoduje, że odkształca się on bardzo powoli. Osoba, która utraciła znaczną ilość wody, ma zapadnięte oczy, suche i popękane usta.

Warto również mieć na uwadze fakt, że w ciąży łatwiej dochodzi do tworzenia się przebarwień na skórze. „Hormony ciążowe pod wpływem promieni słonecznych będą powodowały na skórze przebarwienia, niestety trwałe. To są ciemne plamy hormonalne, które samoistnie nie znikną do końca życia. Można to zlikwidować laserami, owszem, ale nie trzeba tego wcale mieć” – tłumaczy położna.

O ryzyku powstawania przebarwień przekonały się ciężarne, które na jednej z facebookowych grup podzieliły się z nami swoimi doświadczeniami. „Unikam słońca, bo skóra reaguje na nie inaczej [niż przed ciążą – przyp. red.], na czole zrobiła mi się plamka ciemniejsza” – pisze Ania. Paulina z kolei nabawiła się przebarwień wokół brwi. „Teraz w drugiej ciąży stosuję wyższy filtr i jak na razie dodatkowych plam nigdzie nie ma” – tłumaczy. „Urodziłam pod koniec lipca… Mam dość ciemną karnację i łatwo się opalam, a w ciąży dostałam uczulenia” – dodaje Kasia.

„Akceptowalna w ciąży jest ekspozycja na słońce rozumiana jako spacer brzegiem morza bądź siedzenie na plaży do godziny 11:00 czy po godzinie 16:00, kiedy słońce nie jest takie zjadliwe. Jestem za tym, żeby korzystać rozsądnie z bogactwa słońca, ale muszą być przy tym zachowane zasady bezpieczeństwa, czyli zabezpieczenie skóry w postaci filtru przeciwsłonecznego, ochrona głowy i częste nawadnianie się” – podpowiada. „Zdrowy rozsądek powinien nakazywać kobiecie bezpieczeństwo i dbałość o rozwijający się płód” – dodaje.

Opalanie w ciąży – jakich zasad przestrzegać?

Jeśli masz ochotę korzystać z uroków słońca w ciąży, bezwzględnie pamiętaj o tych zasadach:

1. Stosuj ochronę przeciwsłoneczną. Najlepiej wybrać kremy z filtrem SPF 50. Dermatolodzy podkreślają, że krem należy nakładać min. co 2 godziny, by utrzymać jego skuteczność.
2. Zadbaj o ochronę oczu i głowy. Weź ze sobą okulary przeciwsłoneczne, które chronią przed promieniowaniem UVA i nakrycie głowy (czapkę z daszkiem, kapelusz).
3. Strój kąpielowy – w ciąży najlepiej sprawdzą się modele z szerokimi ramiączkami i usztywnieniem na biuście.
4. Osłaniaj twarz, by nie doszło do trwałych przebarwień.
5. Pij dużo wody – najlepiej 2-3 litry mineralnej wody niegazowanej.
6. Ochładzaj się co jakiś czas od zewnątrz wodą termalną, by nie doszło do przegrzania organizmu.
7. Unikaj ekspozycji na słońce w godzinach południowych (11:00-16:00).
8. Nie leż płasko na plecach, lepiej wybierz leżak z regulowanym oparciem.