Koleżanka mówi ci, że ma insulinooporność. Jak możesz jej pomóc?
„Nie mogę, mam insulinooporność” – słyszysz właśnie od koleżanki. Jak reagujesz? Czy wiesz, co to za dolegliwość? Wiele osób myli (bądź łączy!) ją z cukrzycą. Częstym błędem jest także nazywanie jej „insulinoodpornością”. Jak pomóc bliskiej ci osobie, która przyznała się do choroby? Lek. med. Maciej Kamiński, diabetolog, wyjaśnia.
Dowiedz się, czym jest insulinooporność
Insulinooporność jest bardziej stanem występującym w wielu chorobach niż osobną chorobą.
Insulina jest hormonem wytwarzanym przez trzustkę. Daje sygnał tkankom do wchłonięcia cukru i jego „przerobienia” (spalenia lub zmagazynowania), co powoduje obniżenie poziomu we krwi. W przypadku oporności tkanek na insulinę, cukier we krwi nie jest wystarczająco obniżany, co powoduje konieczność większego wydzielania insuliny.
Takie wzmożone wydzielanie insuliny (hiperinsulinizm) może początkowo przełamać insulinooporność i zmusić tkanki do wchłonięcia glukozy, ale po pierwsze: czasem tkanki reagują zbyt gwałtownie i cukier spada po posiłku za mocno (dając objawy reaktywnej hipoglikemii – osłabienie, drażliwość, poty) , po drugie: trzustka działa na „wysokich obrotach”, co ostatecznie może prowadzić do jej wyczerpania – wyjaśnia lek. med. Maciej Kamiński, diabetolog.
Jak dodaje ekspert, jest to wprost droga do stanu przedcukrzycowego, a potem do cukrzycy.
”Dodatkowo w insulinooporności zbyt duża ilość glukozy jest produkowana przez wątrobę, dając wysokie poziomy, szczególnie rano. Rolą insuliny jest również obniżenie produkcji wątrobowej”
Skąd bierze się insulinooporność? Jej najczęstszą przyczyną jest otyłość, szczególnie brzuszna. Dotyczy to m.in. kobiet z obwodem brzucha powyżej 80 cm.
Takie pacjentki mają insulinooporność z definicji i tak naprawdę żadne dodatkowe badania nie są potrzebne. Dolegliwość ta sprzyja tyciu, co znowu zwiększa insulinooporność, pojawia się więc błędne koło, z którego trudno wyjść. Insulinooporność mogą mieć też szczupłe osoby, np. kobiety z zespołem policystycznych jajników (PCOS), osoby z chorobami tarczycy, ciężarne, czy nastolatkowie w wieku dojrzewania – dodaje ekspert.
Idź z koleżanką na spacer albo basen
Najczęstszą przyczyną insulinooporności jest otyłość. Właśnie dlatego podstawowym i bardzo skutecznym sposobem leczenia jest odpowiedni ruch. Zabierz koleżankę na wspólny jogging, basen albo po prostu – na zwykły spacer. Już trzy godziny w tygodniu sprawią, że bliska ci osoba poczuje się lepiej.
Zrób koleżance smaczny (i zdrowy!) obiad
W jaki inny sposób możesz pomóc? Zrób lub zaproś koleżankę na zdrowy obiad.
W insulinooporności najważniejsza jest dieta. To przede wszystkim potrawy o niskim indeksie glikemicznym (czyli nie podnoszące cukru i insuliny), gdzie podstawowym składnikiem jest chude mięso i warzywa (nie owoce!), najlepiej 4-5 razy dziennie, w małych porcjach – wyjaśnia diabetolog.
Nie namawiaj do dużych dawek alkoholu i pamiętaj o lekach, gdy koleżanka zapomni
Osoby z insulinoopornością muszą uważać na to, ile alkoholu piją. Oczywiście – jedna lampka wina nikomu nie zaszkodzi, stan zdrowia może jednak gwałtownie się pogorszyć, gdy wypijemy o jednego drinka za dużo.
Zmagając się z tą dolegliwością, nie można zapominać też o poleceniach lekarza. W głównej mierze chodzi tutaj o stosowanie leków.
Jeżeli ruch i dieta nie przynoszą spodziewanego efektu (przede wszystkim zmniejszenia obwodu brzucha), można rozważyć dołączenie metforminy, uwrażliwiającej działanie insuliny na tkanki. Lek ten jednak powinien być zarezerwowany przede wszystkim w insulinooporności ze współistniejącym stanem przedcukrzycowym lub cukrzycą (wysokie poziomy cukru we krwi) – dodaje lek. med. Maciej Kamiński.
Nie traktuj jej jak osoby obłożnie chorej
Raczej nikt z nas nie lubi, gdy druga osoba nieustannie przypomina o tym, że czegoś nie możemy bądź, że coś jest dla nas niewskazane. Podobnie jest z ciągłym mówieniem „Jesteś chora, nie możesz sobie na to pozwolić!”. Bądź dla koleżanki cieniem. Wspieraj ją, gdy źle się czuje, ale nie traktuj jej, jak gdyby była obłożnie chora.
Diagnoza insulinooporności wiele zmienia – trzeba przygotować się na nową dietę, aktywność fizyczną czy regularne łykanie tabletek. Choroba nie zmienia jednak najważniejszego – waszej przyjaźni! Gdy koleżanka ma gorszy dzień, zabierz ją do kina, na wspólne zakupy albo na (zdrowy!) koktajl.
Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami
”Maciej Kamiński”
Zobacz także
„Ruszaj się tak, jak robiły to nasze babcie”. O czym należy pamiętać przy insulinooporności, pisze dietetyk Kamila Urbaniak
„Jesteśmy w światowej czołówce, jeśli chodzi o spożywanie cukru. Jesteśmy jedną z najszybciej tyjących narodowości na świecie!” – mówi Agnieszka Wiśniewska
„Jeśli jest godzina 13, masz już za sobą dwie filiżanki kawy i czekasz aż twoja herbata wystygnie, to sygnał, że przesadzasz”. O tym, jaka jest bezpieczna dawka kawy, mówi internistka
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
Jak długo możesz stać na jednej nodze? Ekspertka: biorąc udział w tym wyzwaniu, ludzie mogą sami ocenić, czy są zagrożeni
Jakie badania na cukrzycę wykonać? Diagnostyka cukrzycy typu 1. i 2.
Skąd bierze się cukrzyca typu 1.? Przyczyny u dzieci i dorosłych
Od metforminy do analogów GLP-1 – ewolucja leków na cukrzycę typu 2.
się ten artykuł?