Krótkie wędzidełko penisa – skąd się bierze, na czym polega plastyka wędzidełka?

Wędzidełko penisa to pasmo tkanki łącznej, przebiegające od żołędzi do napletka. Zbyt krótkie wędzidełko może mieć charakter wrodzony lub pojawić się w efekcie urazów czy stanów zapalnych. Wówczas schorzenie wymaga korekty, a taki zabieg nosi nazwę – frenuloplastyka. Kiedy podciąć wędzidełko i na czym polega procedura? 

Co to jest wędzidełko? 

Wędzidełkiem określany jest niewielki fałd błony śluzowej łączący dwie struktury i zapewniający utrzymanie ich optymalnej ruchomości. W ciele człowieka występuje wiele wędzidełek – mamy wędzidełko języka, wędzidełko wargi dolnej i górnej, jakie warunkują ruchy językiem i prawidłową wymową oraz wędzidełko napletka. 

To ostatnie jest strukturą łączącą żołądź penisa z napletkiem. Męskie wędzidełko powinno mieć taką długość, aby możliwe było swobodne zsuwanie napletka poza rowek zażołędny – zarówno w stanie spoczynku prącia, jak i podczas wzwodu. Długość wędzidełka jest różna u każdego mężczyzny. 

Skąd się bierze krótkie wędzidełko napletkowe? 

Zbyt krótkie wędzidełko penisa, nie pozwalające na odprowadzenie napletka do rowka zażołędnego występuje fizjologicznie u chłopców do 3. roku życia. Wędzidełko powinno się stopniowo wydłużać wraz z rozwojem i wzrostem chłopca. Jeśli po ukończeniu tego wieku nadal pozostaje zbyt krótkie – wymaga konsultacji ze specjalistą. Krótkie wędzidełko napletkowe, które utrzymuje się od najmłodszych lat i utrudnia odprowadzenie napletka diagnozowane jest jako wrodzone zbyt krótkie wędzidełko. Jeśli natomiast wcześniej możliwe było jego odprowadzenie, co z czasem stało się niewykonalne, problem rozpoznany jest jako wtórnie krótkie wędzidełko. Jego przyczyną może być miejscowy stan zapalny lub uraz sprzyjający powstawaniu blizn skracających wędzidełko. 

Warto jeszcze podkreślić, że niekiedy zbyt krótkie wędzidełko penisa mylone jest ze stulejką. Owszem – te dwa zaburzenia mogą występować jednocześnie, jednak nie zawsze tak jest i należy je rozróżnić. Stulejka to zwężenie ujścia napletka, utrudniające lub całkowicie uniemożliwiające ściągnięcie napletka w stanie spoczynku penisa lub wzwodu. 

Zbyt krótkie wędzidełko – objawy 

Objawy zbyt krótkiego wędzidełka penisa pojawiają się podczas wzwodu – odprowadzeniu napletka towarzyszy ból. Podczas stosunku dolegliwości bólowe mogą się nasilać. Odczuwalne jest także uczucie „naciągania” wędzidełka. Krótkie wędzidełko męskie może być ponadto przyczyną przedwczesnego wytrysku.  

Frenuloplastyka – jak skorygować krótkie wędzidełko napletkowe? 

Plastyka wędzidełka, czyli frenuloplastyka polega na takim nacięciu i zszyciu wędzidełka penisa, aby zwiększyć jego długość. Kto podcina wędzidełka? Zabieg wykonywany jest przez lekarza urologa. Nie jest konieczne żadne przygotowanie ze strony pacjenta. 

Jak wygląda zabieg podcięcia wędzidełka? Procedura wykonywana jest w trybie ambulatoryjnym i wymaga znieczulenia miejscowego. Lekarz wykonuje odpowiednie nacięcie wędzidełka, po czym zszywa je i zakłada jałowy opatrunek. Cała procedura trwa od 15 do 45 minut. 

Jak długo goi się podcięte wędzidełko?  

Rana na wędzidełku powinna wygoić się w ciągu 7-10 dni, natomiast pełna rekonwalescencja może zająć od 4 do 5 tygodni. W ciągu pierwszych dni po zabiegu, gdy rana na wędzidełku jest świeża, wskazane jest stosowanie się do zaleceń lekarskich i pojawienie się na wizycie kontrolnej. Należy codziennie odprowadzać napletek i przemywać miejsce zabiegu szarym mydłem. Niekiedy lekarz przepisuje pacjentowi maść z antybiotykiem. Aby uniknąć podrażnień i wspomóc gojenie rany, należy nosić luźną i przewiewną bieliznę. W ciągu 4-5 tygodni od zabiegu zalecana jest całkowita wstrzemięźliwość seksualna.  

Przeciwwskazania do frenuloplastyki 

Istnieje kilka sytuacji, które wykluczają możliwość wykonania zabiegu korekcji wędzidełka penisa. Najistotniejsze przeciwwskazania to: 

• infekcja lub stan zapalny zlokalizowany w okolicy wędzidełka 
• zaburzenia pracy wątroby lub nerek 
• zaburzenia krzepliwości krwi 
• choroba nowotworowa 
• epilepsja 
• schorzenia autoimmunologiczne 

Przeciwwskazania względne, które tylko czasowo wykluczają możliwość wykonania frenuloplastyki to niewyrównana cukrzyca, infekcje (przeziębienie), biegunki, stosowanie niektórych leków. 

Zerwane wędzidełko – co robić? 

Wędzidełko napletka o prawidłowej długości rzadko ulega naderwaniu. Z kolei zbyt krótkie jest bardziej na to narażone, często też ulega całkowitemu zerwaniu: 

• naderwanie wędzidełka to częściowe przerwanie ciągłości tkanki łącznej, objawia się niewielkim bólem 
•  zerwanie wędzidełka to całkowite przerwanie jego ciągłości, z towarzyszącym bólem i krwawieniem 

Jeśli zdiagnozowane zostanie zerwane wędzidełko napletkowe, jak leczyć taki uraz? Zazwyczaj rana goi się w ciągu 3-4 tygodni. Wskazana jest odpowiednia pielęgnacja miejsca urazu. Zaraz po tym, jak pojawi się naderwanie wędzidełka, należy przemywać penisa chłodną wodą przez 5-10 minut, co powinno złagodzić ból i zmniejszyć krwawienie. Kolejnym krokiem jest założenie jałowego opatrunku. W okresie gojenia się naderwanego wędzidełka napletkowego zalecane jest unikanie podrażnień, noszenie luźnej bielizny, a także powstrzymanie się od masturbacji oraz stosunków seksualnych. Jeśli po wygojeniu wędzidełka można zaobserwować, że uległo ono skróceniu lub pojawiły się problemy z odprowadzaniem napletka, wówczas wskazana jest konsultacja ze specjalistą.  

W zdecydowanej większości przypadków zerwane wędzidełko napletka prawidłowo się goi i nie wymaga wizyty u urologa. Do kontaktu z lekarzem powinno natomiast skłonić wystąpienie krwawienia utrzymującego się powyżej 30 minut, pojawienie się opuchlizny lub podejrzenia zakażenia (np. ropnej wydzieliny). 

Źródła: 

1. Song B, Cai ZM. Possible function of the frenulum of prepuce in penile erection. Andrologia. 2012 Feb;44(1):23-5. doi: 10.1111/j.1439-0272.2010.01099.x. Epub 2011 Nov 29., https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22126255/ (dostęp online 06.09.2022 r.) 
2. Dwyer ME, Salgado CJ, Lightner DJ. Normal penile, scrotal, and perineal anatomy with reconstructive considerations. Semin Plast Surg. 2011 Aug;25(3):179-88, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3312188/ (dostęp online 06.09.2022 r.)